تعریف تابع منطقی یا گیت NOT:
تابع منطقی یا گیت NOT، یک ورودی و یک خروجی دارد. این گیت، منطق0 ورودی را به1، و منطق1 ورودی را به 0در خروجی تبدیل می کند. خروجی این گیت را در توصیف بولی، با یک خط بالای نماد ورودی نمای ش می دهند که نشان دهنده وارون عمل کردن آن است.
از آنجایی که گیت NOT، منطق وارون یا مکمل را ارائه می کند، آن را وارونگر (Inverter) نیز می نامند. در مدارهای منطقی، این عمل وارون کردن را می توان با یک کلید «معمولاً بسته» (Normally Closed) نمایش داد.
در مدار شکل بالا، اگر A (کلید) بسته باشد، آن گاه NOT کلید یا¯A یعنی کلید بسته نباشد یا به عبارت دیگر باز باشد. تابع منطقی NOT، یک ورودی و یک خروجی مطابق جدول زیر دارد.
مطابق شکل بالا، علامت نشان دهنده منطق NOT، یک حلقه (o) در خروجی (یا ورودی) نماد عناصر منطقی است. در جبر بولی، گیت منطقی NOT از قانون مکمل زیر تبعیت می کند و وارون را نتیجه می دهد:
گیت های منطقی NOT یا وارون گرها را می توان به گیت های استاندارد AND و OR متصل کرد و به ترتیب، گیت های NAND و NOR را تشکیل داد.
گیت های NOT، برای تولید سیگنال های «مکمل» (Complementary) در مدارهای منطقی/دیکدر پیچیده تر نیز به کار می روند. برای مثال، می دانیم که مکمل منطقA، منطق¯A است.
اگر گیت NOT را به صورت متوالی به یکدیگر وصل کنیم، یک وارون گر دوگانه به دست می آید که خروجی آن، برابر با مقدار ورودی اصلیA است.
وقتی مدارهای منطقی را طراحی می کنیم، ممکن است به یک یا چند گیت NOT نیاز داشته باشیم، اما فضا یا بودجه لازم را برای تهیه تراشه گیت NOT مانند74LS04 نداشته باشیم.
در این موارد، می توانیم به سادگی، منطق NOT را با استفاده از گیت های NAND یا NOR اضافه بسازیم. شکل زیر، این موضوع را به خوبی نشان می دهد.