عنصر هافنیم از عناصر شیمیایی جدول تناوبی مندلیف بوده و با نماد شیمیایی Hf شناخته می شود. عدد اتمی عنصر هافنیم 72 و عدد جرمی آن 178.486 است. خواص عنصر هافنیم موجب شده است تا در گروه 4 و تناوب 6 جدول تناوبی جای بگیرد. از خواص عنصر هافنیم می توان به رنگ نقره ای خاکستری تیره و نقطه ذوب بالای آن اشاره کرد.
کاربرد عنصر هافنیم در علوم هسته ای و ساخت آلیاژ بسیار به چشم می خورد. ترکیبات عنصر هافنیم نیز وجود داشته و هر یک کاربردی دارند. عنصر هافنیم از عناصر واسطه است. در ادامه این مقاله به ایزوتوپ عنصر هافنیم نیز پرداخته می شود. برای شناخت بیشتر این ماده می توان مدل اتمی بور برای عنصر هافنیم را بررسی نمود.
نام عنصر هافنیم از واژه لاتین Hafnia گرفته شده است. در سال 1923 دانشمندانی به نام Dirk Coster و Georg von Hevesy در کپنهاک دانمارک این ماده را کشف کردند. کمی بعد از کشف آن، با استفاده از نظریه اتمی بور احتمال پیوند این عنصر تازه کشف شده با زیرکونیم پیش بینی شد. در نهایت با تحلیل طیف نمای اشعه X در نروژ، عنصر هافنیوم را در زیرکن کشف کردند.
با روش تبلور سازی های پی در پی فلورید های آمونیم یا پتاسیم Jantzen و von Hevesy توانستند هافنیم را از زیرکونیم جدا کنند. Jan Hendrik deBoer و Anton Eduard Van Arkel نیز برای نخستین بار توانستند با عبور بخار تترا یدید از روی مفتول تنگستن داغ، موفق به تهیه هافنیم فلزی شوند.
ویژگی عنصر هافنیم عنصر شماره 72 جدول تناوبی مندلیف