ساختار هوا کره

تروپوسفر

این لایه جوی بین سطح زمین و ارتفاع 8 کیلومتری در قطب ها و ارتفاع 18 کیلومتری در خط استوا قرار دارد. ضخامت این لایه از هوا کره در خط استوا بیشتر است، زیرا هوای گرم شده به ارتفاع بیشتری می رسد. لایه تروپوسفر در ناحیه تروپوپوز به پایان می رسد.درجه حرارت در لایه تروپوسفر با افزایش ارتفاع 5 درجه سانتی گراد در هر کیلومتر کاهش می یابد. در قطب ها این درجه حرارت به -45 درجه سانتی گراد و در ناحیه تروپوپوز نزدیک به خط استوا به -80 درجه سانتی گراد می رسد.

لایه تروپوسفر با وارونگی دما، تلاطم و گردباد مشخص می شود. همچنین از نظر هواشناسی مهم ترین منطقه در کل هوا کره است. تقریبا همه پدیده های آب و هوایی مانند بارش باران، مه و طوفان تگرگ و غیره محدود به این لایه هستند.به لایه تروپوسفر منطقه همرفتی نیز می گویند، زیرا تمام جابه جایی در این لایه متوقف می شود. تروپوسفر منطقه اصلی تغییرات آب و هوا است، زیرا همه سیکلون ها، آنتی سیکلون ها، طوفان ها و بارش ها در این منطقه رخ می دهند. دلیل این امر، این است که تمام بخارات آب و ذرات جامد در این قسمت از هوا کره قرار دارند.

ناحیه تروپوپوز

بالا ترین لایه تروپوسفر را ناحیه تروپوپوز می گویند. این ناحیه به عنوان مرز بین لایه های تروپوسفر و استراتوسفر هوا کره عمل می کند. این ناحیه با دمای ثابت مشخص می شود.

لایه استراتوسفر

این منطقه بالاتر از لایه تروپوسفر است و در ارتفاع 50 کیلومتری از سطح زمین قرار دارد. درجه حرارت در این لایه تا حدودی ثابت باقی می ماند، اما سپس افزایش می یابد و به سطح صفر درجه سانتی گراد در ارتفاع 50 کیلومتری می رسد. این افزایش درجه حرارت به دلیل وجود ازن در این لایه است (اشعه ماوراء بنفش مضر توسط ازن جذب می شود).این لایه تقریبا عاری از ابرها و پدیده های آب و هوایی مرتبط است و شرایط را برای پرواز هواپیماها بسیار ایده آل می کند. بنابراین هواپیماها در پایین ترین قسمت استراتوسفر پرواز می کنند.

ناحیه اوزونوسفر

این منطقه در ارتفاع بین 30 تا 60 کیلومتری سطح زمین قرار دارد. این ناحیه روی لایه استراتوسفر و پایین لایه مزوسفر قرار دارد. به دلیل وجود مولکول های ازن، این لایه تابش مضر فرابنفش را منعکس می کند. لایه اوزونوسفر chemosphere نیز نامیده می شود، زیرا بسیاری از فعالیت های شیمیایی در این لایه رخ می دهد.

لایه مزوسفر

این یک لایه میانی هوا کره است و تا ارتفاع 80 کیلومتری سطح زمین ادامه دارد. درجه حرارت در این لایه به تدریج کاهش می یابد و به منفی 100 درجه سانتی گراد در ارتفاع 80 کیلومتر می رسد. شهاب سنگ ها هنگام ورود از فضا، در این لایه می سوزند.

لایه ترموسفر

در لایه ترموسفر با افزایش ارتفاع، دما به سرعت افزایش می یابد. ناحیه یونوسفر بخشی از این لایه است. طول این لایه بین 80 تا 400 کیلومتر است. این لایه به انتقال امواج رادیویی کمک می کند. در واقع امواج رادیویی منتقل شده از زمین، توسط این لایه به زمین بازتاب می شوند. به دلیل فشار بسیار پایین در این لایه، فرد احساس گرما نمی کند. ایستگاه های فضایی بین المللی و ماهواره ها در این لایه قرار دارند.

لایه یونوسفر

این لایه دارای بار الکتریکی است. لایه یونوسفر با یونیزاسیون اتم ها مشخص می شود. به دلیل بار الکتریکی، امواج رادیویی منتقل شده از زمین توسط این لایه به زمین بازتاب می شوند. به دلیل تابش خورشید، در این لایه دما دوباره با افزایش ارتفاع بیشتر می شود.

لایه اگزوسفر

بالاترین لایه هوا کره، اگزوسفر است. این لایه فراتر از یونوسفر و در ارتفاع حدود 400 کیلومتری گسترش یافته است. اکسیژن در این لایه بسیار نادر است و درجه حرارت به تدریج در این لایه افزایش می یابد. گازهای سبک مانند هلیوم و هیدروژن از این لایه به فضا منتقل می شوند. دلیل افزایش دما در این لایه برخورد نور مستقیم خورشید است.