عنصر فرانسیم چیست؟

عنصر فرانسیم (Francium) با نماد شیمیایی Fr، یکی از عناصر شیمیایی جدول مندلیف است که عدد اتمی آن 87 می باشد. این عنصر در حقیقت هشتاد و هفتمین عنصر از جدول تناوبی بوده که در گروه IA و دوره هفتم جدول قرار گرفته است. در واقع عنصر فرانسیم یک فلز نقره ای به شدت رادیواکتیو است که از عناصر گروه فلزات قلیایی می باشد. این فلز با عناصر هیدروژن (H)، لیتیم (Li)، سدیم (Na)، پتاسیم (K)، روبیدیم (Rb)، و سزیم (Cs)، در گروه یک اصلی (خانواده لیتیوم) و بلوک s جدول تناوبی عناصر قرار گرفته است.

در دهه 1870 میلادی، شیمیدانان شواهدی مبنی بر وجود عنصری با عدد اتمی 87 (که در گروه فلزات قلیایی جدول تناوبی عناصر و در زیر عنصر سزیم) ارائه شد. به عنوان مثال، شیمیدان روسی دوبرو سردوف (Dmitry Dobroserdov) اولین کسی بود که ادعای کشف عنصری با نام روسیم یا اکا سزیم را عنوان نمود. وی در سال 1925 میلادی، متوجه وجود مقداری رادیواکتیویته ضعیف در یک نمونه پتاسیم شد.

سردوف نتیجه گرفت که این نمونه می تواند دارای مقداری از همان عنصر 87 مورد نظر باشد. در سال بعد، شیمیدانان انگلیسی به نام های جرالد دروس (Gerald J. F. Druce) و فردریک لورینگ (Frederick H. Loring) خطوط طیفی مربوط به اشعه ایکس منگنز (II) سولفات را بررسی کردند. آنان گمان می کردند که این خطوط مربوط به اکا سزیم است. آنان این کشف را آلکالینیم نامیدند.

در سال 1930 میلادی، فرد آلیسون (Fred C. Allison)، مدعی کشف این عنصر جدید شد. او پیشنهاد کرد که به خاطر زادگاهش (ایالت ویرجینیا) این عنصر را ویرجینیم نامگذاری کنند. البته ادعای آلیسون توسط مک فرسون (H.G. MacPherson) رد شد. به بیان دیگر، گروه های پژوهشی مختلف تلاش های زیادی را برای یافتن و همچنین خالص سازی این عنصر ناشناخته آغاز کردند.

در نهایت، عنصر فرانسیم برای نخستین بار در سال 1939 میلادی، توسط شیمیدانان فرانسوی به نام مارگریت کاترین پری (Marguerite Perey) در پاریس کشف شد. پری در واقع این عنصر را در زمان آنالیز توالی متلاشی شدن عنصر اکتینیوم به دست آورد. بنابراین واژه فرانسیم از کلمه فرانسه و به افتخار زادگاه پری و همچنین کشوری که عنصر در آن کشف شده بود گرفته شده است. از این جهت، فرانسیم به آخرین عنصر کشف شده ای تبدیل شد که در طبیعت به شکل آزاد وجود دارد.