خطرات پرکلرواتیلن و کاربرد آن در خشکشویی

پرکلرواتیلن ترکیبی پر کاربرد در صنعت است که استفاده از آن به عنوان حد واسط شیمیایی، چربی زدایی از فلزات و یا خشکشویی ها می تواند باعث انتشار مقادیری از این ترکیب را در هوا گردد. افرادی که با این ماده کار می کنند و یا در رابطه ی غیر مستقیم با آن هستند از طریق استنشاق، بلعیدن و یا تماس های پوستی در معرض خطر آلوده شدن با آن قرار می گیرند. 

اثرات بر طبیعت

عموما صنایعی که با این ترکیب کار می کنند می توانند عموم افراد جامعه را با آلوده نمودن آب های زیر زمینی، آب های آشامیدنی و هوا در معرض آن قرار دهند. طبق تحقیقات به عمل آمده توسط EPA، از آلاینده های آلی حدود 20.7 μg/m3 به این ماده اختصاص داشت. همچنین در آب های آشامیدنی ماساچوست آمریکا 1.5 الی 7,750میکروگرم بر لیتر از این ماده گزارش گردید ( این مقدار بعد از شست و شوی لوله های آب به 40 μg/L کاهش پیدا کرد).

در سرتاسر رودخانه های جهان مقدار این ترکیب 0.01 الی 168 μg/Lگزارش شد. این مقدار در آمریکا در بازه ی 0.02 μg/L الی 26.7 μg/L قرار داشت (عموما زیر 5 میکروگرم بر لیتر).در آب های زیر زمینی مقدار این ترکیب زیر 10 میکروگرم بر لیتر بود با این حال در برخی مناطق به دلیل دفع نامناسب آن و آزاد سازی های غیر اصولی در طبیعت به 1300 میکروگرم بر لیتر افزایش پیدا کرده بود.

اثرات بر سلامتی انسان

بعد از قرار گرفتن در مجاورت این ترکیب به صورت خوراکی، استنشاق و یا جذب پوستی، PEC به سرعت جذب گردش خون می شود. این ماده می تواند بعد از جذب به سرعت توسط تمامی بافت های بدن جذب شود. بیشترین غلظت محصول فوق در چربی یافت می شود، اما در مقایسه با سایر بافت ها می تواند در مغز و کبد نیز در سطح بالایی وجود داشته باشد.

افرادی که با مقادیر بیش از اندازه ی این ماده سرکار دارند دچار آسیب های جبران ناپذیر مغزی، کلیه، کبد و سیستم ایمنی می شوند. در برخی از گزارشات عارضه ی کور رنگی نیز مشاهده شده است.پس از استنشاق طولانی مدت (مزمن) و بلعیدن آن در حیوانات، اثرات کلیه (نفروپاتی) مشاهده شد. همچنین بلعیدن این ترکیب باعث ایجاد آسیب در مغز می شود.

خطرات پرکلرواتیلن

هر دو سازمان EPA و ATSDR اثرات این ترکیب بر روی تولید مثل از جمله اختلالات قاعدگی، سقط خودبخودی، ناهنجاری اسپرم و کاهش باروری را تایید نموده اند. مطالعات انجام شده بر روی حیوانات همچنین شواهدی را نشان می دهد که قرار گرفتن در معرض مقادیر بیش از حد از این ماده به افزایش خطر ابتلا به سرطان منجر می شود.

در این مطالعات، قرار گرفتن در معرض این ماده منجر به افزایش شیوع و شدت لوسمی سلول تک هسته ای (یک بیماری خود به خودی بسیار شایع پیری در موش ها) پس از استنشاق این ماده گردید. در گونه دیگر، هم استنشاق و هم بلعیدن آن به افزایش بروز تومورهای کبدی منجر شد.تا به اینجا به بررسی خطرات پرکلرواتیلن پرداختیم. اما اگر این ماده به درستی مورد استفاده قرار بگیرد خطرات محصول فوق به حداقل مقدار خود خواهد رسید

دوز های مجاز مورد استفاده

دولت ها معمولا دوز مشخصی را برای استفاده از این ماده ی شیمیایی وضع می نمایند تا وجود این ماده در هوا، آب، خاک و یا مواد غذایی خطراتی را برای سلامتی به وجود نیاورد. معمولا این مقادیر با توجه به آزمایشات حیوانی و یا انسانی مشخص می گردد و با پیش بینی خطرات سلامتی دوز مجاز مورد استفاده تعیین می شود.

MRL یا حداقل میزان ریسک توسط سازمان ATSDR در صورت استنشاق 0.006 ppm و بلعیدن 0.008 میلی گرم در کیلوگرم در روز گزارش شده است.WHO مقدار مجاز این ماده را در هوا به صورت میانگین یکساله، 0.25 mg/m3 و برای آب های آشامیدنی 0.04 mg/L دانسته است

پرکلرواتیلن در خشکشویی

بعد از ذکر نکات ذکر شده نوبت به بررسی کاربرد این ماده در خشکشویی می رسد، شاید با خود بگویید دلیل استفاده از آن با وجود عوارض و خطرات ذکر شده چیست؟ پاسخ روشن است، همانطور که پیشتر بیان شد، استفاده از مواد شیمیایی در غلظت های مشخص شده می تواند میزان خطر را به کمترین میزان ممکن برساند، ضمنا خواص و ویژگیهای مواد شیمیایی همان چیزی است که به راحتی نمی توان از آن چشم پوشی نمود که این مورد در خصوص این ماده نیز صدق می کند.مهم ترین ویژگی که سبب استفاده از آن می شود، سهولت در تصفیه آن است.