امروزه در هر محصولی که با آن سروکار داریم رد پایی از مواد شیمیایی یافت می شود.تمایل بشر به پیشرفت سریع و دستیابی به مواد و ترکیبات با ویژگی های جدید سبب شد تا در مدت کوتاهی بررسی و جستجو برای شناخت ویژگی های جدید از مواد شیمیایی و به کار گیری آن در دستیابی به هدف مورد نظر به نوعی به رقابتی پایان ناپذیر مبدل شد.در نهایت می توان گفت استفاده از مواد شیمیایی محتلف نجات بخش زندگی بشر بوده اما از تأثیرات منفی آن بر سلامتی انسان و مهم تر از آن محیط پیرامون نمی توان چشم پوشی کرد.
شوینده ها
شاید به جرات بتوان گفت یکی از پرکاربرد ترین محصولاتی که امروزه از آنها استفاده می کنیم شوینده ها هستند، انواع محتلف این محصولات شامل شوینده های مایع، پودر های لباسشویی، ظرفشویی و شامپوها تنها بخش کوچکی از تنوع این محصولات را شامل می شوند.حالب است بدانید طبق گزارشات، میانگین مصرف پودر لباسشویی به تنهایی معادل 12 کیلوگرم در سال برای هر نفر است مواد شیمیایی تشکیل دهنده این محصولات را می توان در جدول زیر خلاصه کرد:
موادی که در بالا ذکر شد عموما ترکیبات مضری نیستند اما گاها ترکیب آنها باعث ایجاد خاصیت های جدید می شود که ورود آنها به دریاها و رودخانه ها از طریق فاضلاب های شهری مخاطراتی را در پی خواهد داشت، به طور مثال ترکیبات حاوی فسفات که در گذشته به طور گسترده در این محصولات استفاده می شد با ورود به دریاها باعث افزایش رشد جلبک ها و درنتیجه کاهش میزان اکسیژن محلول در آب می گردند.همچنین ایزوتیازولین نیز می تواند باعث مسمومیت آبزیان گردد.امروزه تلاش برای جایگزینی این موادشیمیایی و تولید شوینده های زیست تخریب پذیر افزایش یافته و محصولاتی نیز تولید شده اند که میزان ماندگاری آنها در طبیعت حداکثر 26 تا 28 روز می باشد.
کودهای شیمیایی
استفاده از کودهای شیمیایی نیز با توجه به گسترش روز افزون صنعت کشاورزی افزایش چشمگیری داشته است، این کودها بر اساس آنالیز خاک محل مورد استفاده شامل مواد شیمیایی از قبیل سولفات آمونیوم، سولفات مس، سولفات منگنز، نیتروژن و فسفر و…هستند که هریک می توانند رشد گیاه را تسریع نمایند.
تأثیر کودهای شیمیایی بر طبیعت
یکی از پارامتر های تعیین کننده که می تواند افزایش رشد گیاه را در پی داشته باشد PH خاک است هدف استفاده از کودهای شیمیایی نیز تنظیم این مقدار بر اساس نوع گیاهی است که کشت می شود، بررسی ها نشان می دهد کاربرد مداوم این کودها در دراز مدت باعث کاهش حاصلخیزی خاک می گردد. استفاده از کودهای آلی باعث جذب توسط خاک و آلودگی آبهای زیرزمینی می شوند.
این تمام ماجرا نیست.آلودگی منابع آب با ترکیبات شیمیایی موجود در این محصولات می تواند باعث بیماری هایی نظیر گواتر، فشار خون و حتی اختلال در رشد جنین در دوران بارداری گردد.نیتروژن و آمونیاک موجود در کودها می تواند باعث افزایش گازهای گلخانه ای و گرمایش بیشتر زمین گردد.
مضرات مواد شیمیایی در بنزین
در نهایت آخرین موردی که آن را بررسی می کنیم ترکیب شیمیایی پرکاربردیست که به وفور در انواع خودروها از آن استفاده می شود، ترکیبی متشکل از هیدروکربن ها که با اکتان پایین از برش نفت خام به دست می آید.سوختن هر هیدروکربن با آزادسازی دی اکسید کربن به عنوان یک آلاینده گلخانه ای همراه است.مشکل زمانی بیشتر می شود که برای افزایش عدد اکتان از ماده شیمیایی بنزن استفاده می کنند.
ترکیبی آروماتیک و سرطانزا که ورود آن به بدن انسان چه از طریق تنفس یا خوردن آبهای آلوده می تواند باعث کاهش گلبول های قرمز خون، ضعف سیستم دفاعی بدن و حتی ناباروری را در پی داشته باشد.مواردی که ذکر شد مواد شیمیایی مضر هستند که در طول روز با آنها سروکار داریم، البته نباید فراموش کرد تأثیر مواد شیمیایی تنها مضر نیست و کاربرد این مواد در صنایع تصفیه آب، صنایع دارویی، صنایع آرایشی و بهداشتی و… کمک ویژه ای به صنایع مذکور نموده است.