طبق تعریف یکی از خواص محلول است که فقط به نسبت تعداد ذرات حل شونده به تعداد ذرات حلال بستگی دارد و مستقل از ماهیت ذرات می باشد. تعداد بسیار کمی از خواص فیزیکی در گروه خواص کولیگاتیو قرار می گیرند. این خواص شامل فشار بخار، نقطه جوش، نقطه انجماد و فشار اسمزی می باشد.
می دانیم که P0 فشار بخار مایع خالص (حلال) و P فشار بخار حلال پس از افزودن یک حل شونده به حلال است. وقتی دمای مایع زیر نقطه جوش باشد، می توانیم فرض کنیم که تنها مولکول هایی که می توانند از مایع خارج شوند و به شکل گاز در می آیند، مولکول های سطح مایع هستند. زمانیکه حل شونده به حلال اضافه می شود، برخی از مولکول های حل شونده فضای نزدیک به سطح را اشغال می کنند. در نتیجه تعداد مولکول های حلال در سطح کاهش یافته و فشار بخار حلال کاهش می یابد.
این امر تأثیری در سرعت متراکم شدن مولکول های حلال در فاز گاز و تشکیل مایع ندارد. اما سرعت خروج مولکول های حلال و تبدیل به فاز گازی را کاهش می دهد. در نتیجه فشار بخار حلال خارج شده از یک محلول باید از فشار بخار حلال خالص کمتر باشد (P<P0).
فشار اسمزی
در سال 1784، ژان آنتوان نولت، فیزیکدان و روحانی فرانسوی کشف کرد که مثانه خوکی که با محلول غلیظ الکل در آب پر شده است، هنگام غوطه ور شدن در آب، منبسط می شود. مثانه به عنوان غشایی نیمه نفوذ پذیر عمل می کند. به مولکول های آب اجازه می دهد وارد محلول شوند، اما از حرکت مولکول های الکل در جهت دیگر جلوگیری می کند. حرکت یک جز محلول از محلولی با غلظت بیشتر به محلول با غلظت کمتر از طریق غشا نیمه تراوا، اسمز نامیده می شود. فشار ایجاد شده در نتیجه آن فشار اسمزی نامیده می شود.
فشار اسمزی را می توان با دستگاه ارائه شده در شکل زیر نشان داد. غشای نیمه تراوا به انتهای باز لوله تیستل متصل است. سپس لوله با محلول قند یا الکل در آب پر شده و در یک لیوان آب غوطه ور می شود. آب تا زمانی که فشار وارد شده به ستون آب در اثر نیروی گرانش متعادل کننده فشار اسمزی متعادل شود، به درون لوله جریان می یابد.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
