گیاهان تراریخته

گیاهان تراریخته گیاهانی هستند که با معرفی ژن های دیگر گونه ها به کمک مهندسی ژنتیک ایجاد می شوند. چنین گیاهانی معمولاً برای ایجاد برخی از خصوصیات مطلوب مانند مقاومت در برابر بیماری، مقاومت در برابر آفات و علف کش ها و مقاومت در برابر شرایط محیطی خاص تولید می شوند.

ارگانیسم تراریخته به نوعی ارگانیسم اصلاح شده ژنتیکی اطلاق می شود که ماده ژنتیکی آن برای تولید یک ارگانیسم تغییر یافته با ویژگی مورد نظر دستکاری می شود. برای رسیدن به این هدف، ماده ژنتیکی یا DNA یک ارگانیسم به هسته سلول تولید مثل ارگانیسم دیگر از همان گونه یا گونه های مختلف تزریق می شود. این کار اساساً برای انتقال یا تولید ویژگی مطلوب در ارگانیسم اصلاح شده انجام می شود.

این تکنیکِ خلق ارگانیسم تراریخته، فناوری DNA نوترکیب نامیده می شود. به عبارت دیگر، ارگانیسم های تراریخته ارگانیسم هایی با یک ژن واحد یا چندگانه هستند که از یک ارگانیسم دیگر از همان یا گونه های مختلف منتقل می شوند. کل فرایند در آزمایشگاه با کمک فناوری DNA نوترکیب انجام می شود. این روش می تواند در گیاهان و حیوانات انجام شود.

با وجود همه این مزایا، رشد گیاهان تغییر یافته ژنتیکی تا حد زیادی مورد انتقاد قرار می گیرد، عمدتا به این دلیل که این گیاهان می توانند تأثیر منفی بر محیط، اکوسیستم و تنوع زیستی داشته باشند. بسیاری نیز ابراز نگرانی می کنند از این که ماده ژنتیکی چنین گیاهانی می تواند به گیاهان اصلاح نشده ژنتیکی منتقل شود و این می تواند مشکلات جدیدی را ایجاد کند. به عنوان مثال، اگر کیفیت مقاومت در برابر علف کش این گیاهان به علف های هرز منتقل شود، کنترل علف های هرز می تواند بسیار دشوار شود.

علاوه بر این، برخی از غذاهای تراریخته که برای حیوانات ایجاد شده اند باعث ایجاد واکنش های آلرژیک می شوند. با این حال، هیچ گونه بروز آلرژی شدید برای مواد غذایی تولید شده برای مصرف انسان گزارش نشده است. موضوع دیگری که منتقدان مطرح کرده اند این است که این گیاهان می توانند ژن های مقاوم به آنتی بیوتیک را در خاک آزاد کنند و این می تواند باعث ایجاد مقاومت در میکروارگانیسم های خاک در برابر آنتی بیوتیک ها شود.

گذشته از این ها، مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که معرفی این گیاهان می تواند روی سایر ارگانیسم ها تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، گرده ذرت Bt می تواند در لارو پروانه ها و بیدهای ملکه، اگر از برگ گیاه گندم سیاه پوشیده از گرده ذرت Bt تغذیه کنند، تأثیر منفی بگذارد.

ارگانیسم تراریخته به نوعی ارگانیسم اصلاح شده ژنتیکی اطلاق می شود که ماده ژنتیکی آن برای تولید یک ارگانیسم تغییر یافته با ویژگی مورد نظر دستکاری می شود.با این حال، طرفداران گیاهان تراریخته یا مهندسی ژنتیک این ادعا را رد کرده اند. آنها بر این عقیده هستند که گرده ذرت Bt بر روی برگ های استبرق ممکن است به چنان سطح غلیظی نرسد که بر جمعیت پروانه های ملکه تأثیر بگذارد.

خطرات مرتبط با توسعه گیاهان تراریخته موضوعی بحث برانگیز است. برای برطرف کردن این اختلافات، مطالعات و تحقیقات خاص بیشتری لازم است تا مصرف کنندگان بتوانند حقیقتِ راجع به گیاهان و مواد غذایی تولید شده با مهندسی ژنتیک را دریابند. جدای از این ها، برخی از ملاحظات اخلاقی با تراریخته شدن نیز همراه است، که باید به درستی مورد توجه قرار گیرد.

اما از آن جا که به نظر می رسد بسیاری از مخالفانِ فناوری گیاهان تراریخته کمپانی ها و فروشندگان سموم دفع آفات هستند، ظاهراً ملاحظات حفظ منافع اقتصادی نیز همراه با این مخالفت هاست. و اصولاً می توان گفت که فرایند طبیعی تکامل، خود همراه با نوعی تداخل های ژنتیکی نیز بوده و هست بدون این که مشکل حاد غیر قابل رفعی در محیط زیست ایجاد شده باشد.