تعریف اثر فشاربرقی یا پیزوالکتریسیته (Piezoelectricity)

تعریف اثر فشاربرقی یا پیزوالکتریسیته (Piezoelectricity):
اثر فشاربرقی یا پیزوالکتریسیته (Piezoelectricity) در سال 1880 توسط دو برادر و دانشمند فرانسوی، «ژاک کوری» (Jacques Curie) و «پیر کوری» (Pierre Curie) کشف شد.

آن ها برای نخستین بار دریافتند که فشار وارد شده به کوارتز یا حتی برخی از بلورهای خاص باعث ایجاد بار الکتریکی در آن ماده خاص می شود.

این پدیده عجیب و علمی بعدها به عنوان «اثر پیزوالکتریک» (Piezoelectric Effect) شناخته شد.

برادران کوری بلافاصله اثر پیزوالکتریک معکوس را نیز کشف کردند. آن ها پی بردند که اِعمال میدان الکتریکی به سطوح بلور منجر به تغییر شکل و بی نظمی سطح آن می شود.

این پدیده که برعکس اثر پیزوالکتریک مستقیم است، اثر پیزوالکتریک معکوس نامیده می شود.

پیزوالکتریک از واژه های یونانیِ پیزو (Piezo) به معنای فشردن و الکتریک (Electric) به معنی کهربا یا برق (منبعی از بار الکتریکی) گرفته شده است.

امروزه، پیزوالکتریسیته در بسیاری از وسایل الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد.

به عنوان مثال، هنگامی که از چند نوع نرم افزار تشخیص صدا یا حتی سیری (Siri) روی گوشی هوشمند خود استفاده می کنید یا زمانی که با استفاده از یک میکروفون صحبت می کنید، احتمالاً از پیزوالکتریسیته استفاده می شود.

در حقیقت، بلور پیزو، انرژی صوتی صدای شما را تغییر می دهد و آن را به سیگنال های الکتریکی تبدیل می کند تا برای کامپیوتر یا تلفن همراه قابل فهم باشد. تمام این کارها با پیزوالکتریسیته ممکن خواهد بود.

با استفاده از پدیده پیزوالکتریسیته می توان فناوری های پیشرفته تر و گوناگون را ایجاد کرد.

برای مثال، ساخت میکروفون های قوی حساس و کوچک سونار (بویه صوتی) و مبدل صوتی سرامیکی به وسیله پیزوالکتریسیته امکان پذیر است.

امروزه بیش از پیش شاهد توسعه مواد و وسایل پیزوالکتریکی هستیم.