انتشار امواج رادیویی در خط مستقیم

انتشار امواج رادیویی در خط مستقیم:
منظور از انتشار در خط مستقیم، ارسال امواج رادیویی از یک آنتن فرستنده به آنتن گیرنده ای است که در راستا یا روبه روی آنتن فرستنده قرار گرفته باشد.

البته توجه داشته باشید که لزوماً نیازی نیست تا فضای بین فرستنده و گیرنده خالی باشد. به عبارت دیگر فرکانس های بیشتر از30MH z بسته به قدرتشان می توانند از موانعی نظیر ساختمان، درختان و … عبور کنند.

در سطح زمین، انتشار به این روش تقریباً محدود به فاصله 40 مایلی (64 کیلومتر) است. تلفن های همراه، رادیو و تلویزیون، رادار و … از این روش جهت انتتقال امواج استفاده می کنند.

یکی دیگر از تکنولوژی های مخابراتی (امواج اپتیکی) که از این روش نیز برای ارسال اطلاعات استفاده می‌کند، مخابرات نوری فضای آزاد (Free Space Optical Communication) است.

البته در این روش هیچ گونه مانعی نباید بین فرستنده لیزری و گیرنده وجود داشته باشد.

شکل (13): شماتیکی از انتشار امواج در خط مستقیم

با استفاده از آنتن های سهمی شکل و استفاده از لینک های Point To Point مایکروویو، از این روش می توان تا فاصله های بیشتر از 64 کیلومتر جهت ارسال اطلاعات استفاده کرد.

ایستگاه های زمینی جهت برقراری ارتباط با ماهواره و فضاپیما ها نیز از این روش استفاده می کنند.

شکل (14): ارتباط مستقیم ایستگاه های زمینی با ماهواره ها و ایستگاه های فضایی

انتشار غیر مستقیم:
امواج رادیویی می توانند به واسطه پراش و بازتاب از سطوح مختلف به نقاطی با فاصله زیاد بروند. به زبانی ساده، پدیده پراش باعث پراشیده شدن و تغییر مسیر دادن (به اصطلاح خم شدن یک باره) امواج می شود. این امر در نقاط خاصی نظیر لبه های ساختمان، وسایل نقلیه، دیوار های داخلی و … اتفاق می افتد.

شکل (15): پراش از لبه

همانند نور که می تواند از مرز دو محیط مختلف بازتاب شود، با توجه به ضریب شکست و زوایای فرود، امواج رادیویی نیز می توانند از سطوح خاصی مثل زمین، سقف، دیوار ها و … بازتاب شوند.

سیستم های مخابراتی بردکوتاه نظیر تلفن همراه، بی سیم (walkie-talkies)، شبکه های وایرلس و Wi-Fi و … از این روش جهت انتشار نیز استفاده می کنند.

همچنین ممکن است که یک آنتن واسط بین فرستنده و گیرنده اصلی قرار گیرد. در این صورت ارتباط هر یک از آنتن های فرستنده و گیرنده با آنتن واسط مستقیم (Line Of Sight) بوده و ارتباط کلی بین فرستنده و گیرنده اصلی، غیر مستقیم است.

شکل (16): قرارگیری آنتن واسط بین فرستنده و گیرنده اصلی (انتشار غیر مستقیم)

یکی از مهم ترین معایب این روش (پراش و بازتاب از سطوح) این است که امواج از مسیر های مختلفی با زمان های متفاوتی به آنتن گیرنده رسیده و در نتیجه باعث تداخل و از بین رفتن اطلاعات می شود.