سنگاپور فقط یک بندر لاکچری نیست، این بندر را میتوان هوشمندترین بندر دنیا به حساب آورد چرا که بخش عمدهای از فعالیتهای بندری در این شهر-کشور به شیوه نوین و با استفاده از زیرساختهای دیجیتالی و اینترنتی انجام میشود. سومین مرکز پالایش و بازرگانی نفت در جهان و دومین بندر کانتینری دنیا، حتی قطرهای نفت در خودش ندارد و از کمترین منابع طبیعی برخوردار است. با این همه چیزی بیش از نیم قرن است که سنگاپوریها آموختهاند در اقتصاد امروز دنیا، تجارت و تبدیل حرف اول را میزند؛ اهمیت بندر سنگاپور به این خاطر است که به ما میآموزد بدون داشتن منابع اولیه و تنها با تکیه بر بنادر مجهز و پیشرفته میتوان از واردات و صادرات و تبدیل مواد اولیه وارداتی به فرآوردهای مهم و به روز جهان، ثروتمند شد.
شیری که شکار بندر شد
«سنگاپور» که ترجمه فارسی اش «شیر» میشود را نخستین بار، «سانگ نیلا اوتام» کاشف سنگاپور بر این بندر گذاشت. انگار او در حال شکار در منطقه بوده که با شیری مواجه میشود، این اتفاق را به فال نیک میگیرد و در آن بندر، شهری به نام سنگاپور بنا میکند. اما بعدها پژوهشهای انجام شده یک نتیجه بیشتر در برنداشت.
بندری از جنس یک کشور
بندر سنگاپور واقع در جمهوری سنگاپور است. سنگاپور شهر کشوری در جنوب شرقی آسیاست. پایتخت کشور هم همین سنگاپور است. درست در جنوب شبه جزیره مالایا قرار دارد که از قضا کوچکترین کشور جنوب شرقی آسیا نیز به حساب میآید. مالزی و اندونزی تنها همسایهای سنگاپورند. مساحت آن 718 کیلومتر مربع است که با یک حساب سرانگشتی حتی کمی کوچکتر از کشور بحرین است. سنگاپور از تعدادی جزیره تشکیل شده و با این که از لحاظ ذخایر معدنی فقیر است، اما یکی از قطبهای بزرگ تجاری و اقتصادی است. سنگاپور از پرترددترین بندرهای دنیا و یکی از سه کشور شهر مستقل کنونی جهان است.
سنگاپور از گذشته دور
استامفورد رافلز، در سال 1819 به بندر سنگاپور رسید و آن را به عنوان یک موقعیت تجاری در اختیار کمپانی هند شرقی بریتانیا قرار داد. پس از فروپاشی این کمپانی در سال 1858، سنگاپور مدتها مستعمرهی انگلستان ماند تا این که در طی جنگ جهانی دوم توسط دولت ژاپن اشغال شد اما آن قدرها دوام نداشت. سنگاپور تا 1963 باز هم در استعمار انگلستان بود تا این که در سال 1963 به مالزی پیوست. این اتحاد نیز بر اثر اختلافات ایدئولوژیک، بیشتر از دو سال طول نکشید و سرانجام در سال 1965 جمهوری سنگاپور متولد شد.
سنگاپور بندری بود که در ابتدا دست یاری به سوی دیگر کشورها دراز کرد و پاسخ مهربانانهای دریافت نکرد. این بندر مدتها آب آشامیدنیاش را از مالزی وارد میکرد اما سرانجام بر روی پای خود ایستاد و از یک مستعمره بریتانیایی تبدیل به یک ببر آسیاییِ جهان اولی شد. بیانصافی است اگر نامی از «لی کوآن یو» برده نشود، یک دولت مرد سنگاپوری که اولین نخست وزیر جمهوری سنگاپور بود؛ نخست وزیری که در رویاهایش سنگاپور را شهری در میان بوستان میدید و آن را به حقیقت پیوند زد.
این روزها اگر در خیابانهای سنگاپور راه بروید، انبوه درختان آن شما را به رویا میبرد. تبدیل سنگاپور به کانون مهم اقتصادی جهان تماما مدیون «لی» است. البته ناگفته نماند او به خاطر رفتار سختگیرانهاش و قبضهی شدید حاکمیت و محدود کردن آزادی بیان تا اواخر عمرش اغلب مورد انتقاد بود. اولین نخستوزیر سنگاپور ثابت کرد که فاصله حرف تا عمل به سمت صفر میل میکند. برنامهریزی دقیق همراه با استفاده از نیروهای حرفهای، این بندر را به سنگاپور امروزی تبدیل کرده است. بندری که کمبود منابع طبیعی در آن زبانزد بود، بر مبنای تجارت خارجی و نیروی کارش، توسعه یافت و امروزه بندر سنگاپور بیش از هر چیزی، مرکز تجارت جهانی، حمل ونقل بینالمللی و گردشگری است.
اقتصاد سنگاپور
امروزه بندر سنگاپور دارای یکی از پیشروترین گروههای بندری جهان است. این بندر به 600 بندر متصل است و هر روزه به بندرهای بزرگ جهان سفر دریایی دارد. پروژههای بندری سنگاپور در سرتاسر آسیا، آمریکا و اروپا گسترده است. انگار که این بندر پیوند دهندهی قارههاست. کارنامهی سنگاپور لبخندِ رضایت را به چهرهی حاکمانش آورده است. این کارنامه به ما میگوید بندری که حالا یکی از ثروتمندترین مناطق دنیاست، به عنوان پایتخت جهانی، در دیپلماسی بینالمللی تأثیر قابل توجهی دارد. رتبهبندیهای بینالمللی این بندر، بیشمار است. پژوهشها میگویند سنگاپور بالاترین پتانسیل سرمایهگذاری را دارد. چند سالی است که هرچه در خبرهای دریایی میخوانیم، سنگاپور را هوشمندانهترین شهر بندر در جهان مینامند. این بندر دومین بندر پرجمعیت کانتینری است. سنگاپور سومین تولید ناخالص داخلی سرانه را نیز به خود اختصاص داده است. در ابتدای سال 2018 نیز، توسط EIU برای پنجمین سال متوالی به عنوان گرانترین شهر جهان برای زندگی برگزیده شد. بندر سنگاپور سالهاست که به عنوان پایتخت درجهی یک دریایی شناخته میشود. هماکنون چهارمین مرکز اقتصادی بزرگ دنیا و سومین مرکز بزرگ پالایش نفت در دنیا در این بندر سازماندهی میشود، بندری که از خود نفت ندارد ولی پالایش نفت بسیاری از کشورهای نفتخیز را به عهده دارد و از آنها بابت این پالایش مبالغی نیز دریافت میکند و بعد هم نفت پالایش شده را به آنها برمیگرداند. بسیاری از کشتیهای کوچک به جای اینکه مستقیم به بندر مقصد خود بروند و چندین و چندبار سفر دریایی پرهزینهای را تجربه کنند، در سنگاپور تخلیهی بار میکنند و بعد از جمع چندتای آنها، کشتیهایی با بارهای موردنظر از سنگاپور راهی مقصدهای مورد نظر میشوند. اقتصاد سنگاپور نیز به بخش واردات و صادرات وابسته است. تجهیزات الکترونیکی، سوختهای معدنی، و نفت از عمده واردات و صادرات این بندر هستند. سنگاپور در سال 2016، به عنوان بهترین کانتینر ترمینال آسیا برگزیده شد. همکاری قوی این بندر با کارکنان مثال زدنی است. در سایت اداره بندر سنگاپور آمده بود که مدیریت ارتباط نزدیک با کارکنان دارد و این موضوع خود باعث افزایش بهرهوری و کارایی کارکنان بندر میشود. بنابراین رشد اقتصادی روزبهروز بیشتر میشود.
اسکله های سنگاپور
اداره بندر سنگاپور مجموعا 67 اسکله را با گنجایش بارگیری 50 میلیون TEU در سال اداره میکند. این جابهجاییها در ترمینالهای مختلف کانتینری سنگاپور انجام میشوند.
در سال 2017، اداره بندر سنگاپور 35/33 میلیون TEU کانتینر را ثبت کرده است. شلوغترین مرکز حملونقل در جهان، مسئول تقریبا یک هفتم از کل ظرفیت حملونقل در سراسر جهان و بیش از چهار درصد از ظرفیت جهانی است.
سنگاپور در اندازه ای بزرگ تر تا 2030
سنگاپور شامل یک جزیره اصلی همراه با 62 جزیره دیگر است. پیشبینیهایی انجام شده است که سنگاپور تا سال 2030 تا 766 کیلومتر مربع رشد خواهد کرد. ادغام جزایر کوچک از طریق احیای زمین برای تشکیل جزایر بزرگتر یکی از پروژههای در دست اقدام سنگاپور است.