فسفر بعد از نیتروژن مهم ترین عنصر غذایی مورد نیاز گیاه است و مهم ترین نقش آن درفرایند تولید و انتقال انرژی می باشد.فسفر به عنوان یک عنصر ساختمانی در ساخت اسیدهای نوکلئیک نقش دارد این اسید ناقل اطلاعات ژنتیکی در گیاه میباشد بنابراین نقش مهمی در بازتولید گیاهی و فعالیت متابولیکی گیاه نقش دارد که به طور غیرمستقیم برعملکرد محصولات تأثیر میگذارد.
فسفر به صورت ترکیبات آلی فیتات در گیاه ذخیره میشودو این عنصر در تشکیل بذر نقش اساسی داشته و به مقدار زیاد در بذر یافت میشود.همچنین در فرایندهای انتقال انرژی زیستی حیاتی برای زندگی و رشد، حیاتی است.فسفر برای افزایش تولید دانه، بهبود کیفیت محصول، مقاومت بیشتر ساقه، افزایش رشد ریشه و بلوغ زودهنگام محصول مناسب است.
فسفر یک ماده مغذی درگیاهان است اما به عنوان یک ماده مغذی در خاک اعمال میشود.فسفر در خاک به صورت سنگ فسفات، خاک فسفات و ترکیبات آلی فسفات وجود دارد و شکل معدنی آن بیشتر از شکل آلی می باشد.میزان فسفر به خصوص به شکل آلی در افق های سطحی بیشتر از افق های زیرین خاک میباشد.
فسفر موجود در کود شیمیایی سیاه معمولا به صورت یون های HPO4-2 و H2PO4-می باشد که فرم های قابل جذب در گیاهان است.به طور سنتی درصد فسفر کودهای شیمیایی را به صورت درصد اکسید فسفر(P2O5) بیان میکنند.به طور میانگین یک سوم تا دوسوم کود فسفره ای که به خاک داده میشود در سال اول به صورت قابل جذب برای گیاه است و بخش کمی نیز در طی سال های آینده جذب میشود.
غلظت فسفات محلول در خاک خیلی پایین است و مقدار فسفر ثابت است.(مقدار متوسط در خاک 0.22الی1% میباشد و متوسط غلظت آن 1تا5 % است) گیاهان بیشتر فسفر را از خاک جذب میکنند و مقدار جذب فسفر از خاک به بافت و ترکیب خاک، مقدار کود فسفر مصرفی، نحوه کود دهی و pH آن بستگی دارد.(مناسبترین pH برای جذب فسفر از خاک توسط درختان میوه 5/6 تا7 میباشد).میزان محلول بودن و حرکت کود فسفر در خاک بسیار محدود است باید کود را قبل از کاشت به خاک داد و مستقیما به صورت نواری در نزدیکی ریشه گیاه قرار داد.
فسفر باقی مانده و جذب نشده در خاک می تواند باعث الودگی اب ها شود و این الودگی آب ها تأثیراتی بر روی زمین ها کشارزی میگذارد.آبی که با فسفر آلوده شده باشد آب آئوتروفیکی نامیده میشود و از معایب این آب ها رشد بیش از حد گیاهان و جلبک ها در اطراف این آب ها است. که می تواند برای نوشیدن، صنعت ماهیگری مشکل ایحاد کند.