پوشش ­های خودتمیز شونده

علاقه رو به رشد به سمت پوشش­های خود تمیز شونده به دلیل پتانسیل بالای محصولات در تجاری سازی آن­ها و توانایی آن ها در کاهش هزینه های تمیز کاری است. این روکش ها دارای کاربردهای متنوعی همچون شیشه های پنجره، منسوجات و رنگ ها هستند. به عنوان مثال، پارچه ای با خاصیت خود تمیز شوندگی موجب صرفه جویی در هزینه شست و شوی پارچه و افزایش طول عمر نساجی می شود.

روکش های خود تمیز کننده را می توان به دو دسته پوشش های آبگریز و آب دوست تقسیم کرد. هر دو نوع مورد اشاره، هنگام حضور آب قادر به تمیز کردن خود هستند. میزان مرطوب شدن، آبگریزی و آب دوستی را می توان با استفاده از دستگاه کشش­سنج (تانسومتر) مشخص کرد.

یک مثال معمول از آبگریزی در طبیعت، "اثر نیلوفر آبی" است که قطرات آب به دلیل وجود خاصیت آبگریزی در برگ نیلوفر آبی، روی سطح برگ کاملا قابل مشاهده هستند. پوشش های آبگریز دارای زاویه تماس، بالای 90 درجه هستند. روکش های خود تمیز شونده معمولاً فوق آبگریز هستند زیرا زاویه تماس آب با آنها از 150 درجه بیشتر است.

این سطوح بسیار ضد آب هستند و آب تمایل به تشکیل قطرات شبه کروی دارد که تا جای ممکن از سطح دور شوند و در نتیجه دور آلودگی­ها قطرات تشکیل می­دهند. کاملاً واضح است که میزان زاویه تماس با خواص شیمیایی و توپوگرافیکی یک سطح کاملا مرتبط است.

فقط درصورتی می توان سطح فوق آبگریز ایجاد کرد که سطح آبگریز شده در مقیاس های میکرو و نانومتر نیز زبری گیری شود. بنابراین، راندمان یک پوشش خود تمیز کننده به زبری و ترکیب شیمیایی سطح و چسبندگی ذرات خاک به قطرات آب بستگی دارد. این خصوصیات سطح را می توان با استفاده از دستگاه کشش­سنج (تانسومتر) بررسی نمود.