عملکرد مدار مولتی ویبراتور مونو استابل

عملکرد مدار مولتی ویبراتور مونو استابل:
در مدار شکل زیر یک پیکربندی از مولتی ویبراتور مونو استابل ساده با ترانزیستورهای کلکتور کوپل شده (Collector-Coupled) به همراه شکل موج خروجی متناظر نشان داده شده است.

زمانی که ابتدا ولتاژ را اعمال می کنیم، بیس ترانزیستور TR2 از طریق مقاومت بایاسRTبه ولتاژ تغذیهVCC
متصل می شود، بنابراین ترانزیستور به صورت کامل روشن می شود و به ناحیه اشباع می رود.

در همین حال، ترانزیستور TR1 خاموش می شود. این حالت منجر به این می شود که مدار در وضعیت پایدار خود باشد و خروجی آن برابر با صفر باشد.

بنابراین جریان در ترمینال بیس اشباع شده ترانزیستور TR2 برابر باخواهد بود.

مدار R4C1 در حقیقت یک مشتق گیر است و اگر یک پالس منفی به ورودی تریگر اعمال شود، در خروجی آن دو ضربه مثبت و منفی ایجاد خواهد شد.

ضربه مثبت باعث روشن شدن دیود خواهد شد و در نتیجه ولتاژ بیس TR1 مثبت شده و فورا روشن خواهد شد.

کلکتور ترانزیستور TR1 که قبلا دارای ولتاژVCC بود، اکنون سریعا به زیر صفر افت می کند و ولتاژ معکوس موثر به اندازه 0.7- در طول خازن ایجاد می کند.

این عمل منجر به این می شود که ترانزیستور TR2 اکنون دارای ولتاژ بیس منفی در نقطه X باشد و در نتیجه ترانزیستور کاملا خاموش شود.

در نهایت این وضعیت منجر به این می شود که مدار به حالت دوم خود برود که همان حالت ناپایدار محسوب می شود. مقدار خروجی مدار در حالت ناپایدار برابر باVCCخواهد بود.

خازن زمان بندیCT شروع به تخلیه کردن ولتاژ 0.7- خود از طریق مقاومت زمان بندیRT می کند تا به مقدار ولتاژ منبع تغذیهVCC شارژ شود.

این ولتاژ منفی در بیس ترانزیستور TR2 به تدریج شروع به کاهش می کند. نرخ این کاهش ولتاژ توسط ثابت زمانی شبکه زمان بندیRTCT تعیین می شود.

از آن جا که ولتاژ بیس ترانزیستور TR2 تا بازگشت مجدد بهVCC شروع به افزایش می کند، ترانزیستور وارد مد هدایت می شود و ترانزیستور TR1 را مجددا خاموش می کند.

این حالت باعث می شود که مولتی ویبراتور مونو استابل دوباره به حالت پایدار خود باز گردد و منتظر پالس تریگر منفی دیگری بماند تا فرآیند را بار دیگر شروع کند.

مولتی ویبراتور مونو استابل می تواند هم یک پالس بسیار کوتاه و هم یک شکل موج مستطیلی بزرگ تر را ایجاد کند.

لبه بالا رونده در این پالس زمانی به وجود می آید که یک پالس تریگر خارجی به مدار اعمال شود. اما لبه پایین رونده پالس، بستگی به ثابت زمانی شبکه RC دارد.

این ثابت زمانی ممکن است با زمان تغییر کند و یک دنباله از پالس ها را تولید کند که دارای تاخیر زمانی ثابت و کنترل شده در تناسب با پالس تریگر اصلی هستند.

نمایی از دو نوع شکل موج خروجی مولتی ویبراتور مونو استابل در تصویر زیر نمایش داده شده است.

ثابت زمانی مولتی ویبراتور مونو استابل می تواند با تغییر مقادیر مقاومتRTو خازن زمان بندیCT و یا هر دو با هم، افزایش یا کاهش یابد.

مولتی ویبراتورهای مونو استابل معمولا برای افزایش پهنای پالس و یا ایجاد تاخیر زمانی در یک مدار مورد استفاده قرار می گیرند.

چون فرکانس سیگنال خروجی همیشه با فرکانس پالس تریگر ورودی یکسان است، در نتیجه فقط در پهنای پالس با یکدیگر متفاوت هستند.