تعریف رابط ماشین و انسان

رابط ماشین و انسان:
رابط ماشین و انسان (Human Machine Interface) یک وسیله است که تمام اطلاعات فرایند را در اختیار کاربر انسانی قرار می دهد و کاربر انسانی از این اطلاعات برای کنترل فرایند استفاده می کند.

HMI به پایگاه داده سیستم های اسکادا متصل است و اطلاعاتی مانند داده های تشخیص عیب (Diagnostic Data)، اطلاعات مدیریتی (Management Information) و اطلاعات روند فرایند مانند اطلاعات منطقی، شماتیک های جزئی از یک ماشین یا سنسور خاص، فرایند نگه داری و تعمیرات و راهنمای عیب یابی را در اختیار کاربر و سیستم قرار می دهد.

اطلاعاتی که یک HMI در اختیار دارد به صورت گرافیکی و نموداری به اپراتور انسانی نمایش داده می شود، در نتیجه نمایش شماتیکی از سیستم تحت کنترل برای اپراتور به اجرا در می آید.

به عنوان مثال، تصویری از پمپ متصل به لوله ها نشان می دهد که آیا پمپ در حال کار است یا خیر و همچنین مقدار فلو درون لوله در یک نقطه خاص نیز روی نمایش گر نشان داده می شود. در مواقع لزوم، کاربر می تواند پمپ را خاموش کرده و یا هر وسیله دیگری را روشن کند.

سیستم نرم افزاری یک رابط ماشین و انسان قادر است افزایش و کاهش نرخ فلو درون لوله ها را به صورت بلادرنگ نمایش دهد.

نمودارهای ترسیم شده در این سیستم نیز از تصاویر دیجیتالی از تجهیزات فرایند تشکیل شده اند که با نمادهای متحرک یا نمادهای شماتیکی یا نمودارهای خطی (Line Graphic) المان ها و مقادیر مختلف فرایند را به نمایش در می آورند. در تصویر زیر نمایی از یک رابط ماشین و انسان در سیستم اسکادا نشان داده شده است.

پکیج HMI در سیستم اسکادا شامل یک برنامه ترسیم نیز است. این برنامه توسط پرسنل نگه داری سیستم مورد استفاده قرار می گیرد و می توانند از طریق آن نمایش نقاط در HMI را تغییر دهند.

نمایش در سیستم می تواند تا حد امکان ساده باشد، مانند نمایش گر وضعیت چراغ های راهنمایی و رانندگی که در آن فقط وضعیت چراغ ها در یک منطقه نمایش داده می شود.

همچنین این نمایش ها می تواند بسیار پیچیده باشند، مانند نمایش وضعیت تمام قطارهای شبکه راه آهن و یا آسانسورهای یک آسمان خراش.

سیستم های اسکادا معمولا در سیستم های امنیتی و هشدار دهنده نیز مورد استفاده قرار می گیرند. سیستم هشداردهی دارای دو حالت یا وضعیت دیجیتالی با مقادیر هشدار و یا عدم هشدار است. زمانی که سیستم در وضعیت هشدار قرار گیرد، تمام فعال سازی های لازم شروع می شود.

به عنوان مثال، زمانی که باک بنزین یا گاز در یک ماشین در آستانه خالی شدن باشد، سیستم هشدار دهنده فعال می شود و یک لامپ در نمایش گر خودرو روشن می شود.

در بعضی سیستم های اسکادا، پس از وقوع وضعیت خاص در سیستم، یک پیام متنی و یا ایمیل همراه با فعال سازی سیستم هشدار به اپراتور یا مدیر ارسال می شود.