به طورکلی می توان مطرح کرد که فک رهن ازلحاظ حقوقی به معنای خارج ساختن ملکی از حالت رهن است که به عنوان وثیقه در رهن نهادی مانند بانک یا موسسه ای قرار دارد. به زبان ساده تر، فک رهن عبارت است از آزاد کردن سند ملکی که به عنوان وثیقه در بانک قرار دارد.
به یاد داشته باشید که به طورکلی هر اقدامی که بانک می خواهد برای اشخاص انجام دهد اعم از وام و تسهیلات بانکی ضمانتی مشخص و خاص تعیین می کند.بنابراین اگر بخواهیم ازنظر حقوقی بخواهیم فک رهن را توضیح دهیم باید بگوییم که فک رهن در حقوق یعنی مال یا ملکی که به عنوان وثیقه و ضمانت در دست طلبکار بوده است آزاد شود.
اگر بخواهیم برای فهم و درک بیشتر موضوع مثالی بیاوریم باید بگوییم که به طور مثال شما خانه را به واسطه وام بانکی می خرید و این وام در سند آن خانه درج می شود که تا زمانی که تمام اقساط بانک پرداخت نشود خانه در رهن بانک است. اگر درصورتی که اقساط بانک پرداخت نشود بانک این حق را دارد که خانه را تصرف کند.
روش های فک رهن
حال برای اینکه بتوانیم ملکی را به خرید یا فروش برسانیم و بر روی آن تسلط داشته باشیم لازم است قبل از هر چیز آن را از رهن خارج کرده یا به بیان دیگر فک رهن کنیم که این امر معمولاً به روش های زیر صورت می گیرد که شامل:
با توجه به ماده ی 771 قانون مدنی، می توان گفت رهن قراردادی است که به موجب آن بدهکار مالی را به عنوان وثیقه به طلبکار می دهد. کسی که مال را رهن می دهد و بدهکار است را راهن و طلبکار را مرتهن می نامند. همچنین مالی که در رهن طلبکار قرار می گیرد، عین مرهونه نامیده می شود.
نکته ی مهم این است که مالی را می توان به عنوان وثیقه به دیگری سپرد که قابلیت نقل وانتقال قانونی داشته باشد، در غیر این صورت رهن باطل خواهد بود. لازم به ذکر است که عده ای تصور می کنند که صرفاً املاکی مانند خانه، زمین، باغ و موارد مشابه را می توان رهن و وثیقه برای وام قرار داد. درحالی که جالب است بدانید که اموال منقول و برخی اسناد را نیز می توان رهن قرار داد.