انواع قراردادهای بین المللی

قراردادهای بین المللی، انواع بسیاری دارند اما در یک تقسیم بندی کلی می‌توان آنها را در 3 دسته‌ی عام تقسیم کرد:

• قراردادهای بین المللی فروش
• قراردادهای بین المللی خدمات
• قراردادهای بین المللی که ترکیبی از فروش- خدمات هستند، مانند قراردادهای صنعتی و ساخت.

در زمینه‌ی فروش، نباید این تصور را داشت که لزوماً کالایی به صورت عینی باید موضوع قرارداد قرار بگیرد، بلکه موضوع فروش می‌تواند از موارد مالکیت معنوی و اموال غیر مدی و یا صرف یک فناوری باشد. گاه در این دسته از قرارداد، امتیاز استفاده از یک برند یا نام تجاری به طرف قرارداد فروخته می‌شود و نام دسته‌بندی کلی این قراردادها نباید تعاریف رایج و سنتی آنها مقایسه گردد.

قراردادهای بین‌المللی

بعد از تبیین دسته‌های کلی، می توان به انواع مهمی از قراردادهای بین‌المللی اشاره نمود:

1. قراردادهای بیع متقابل Buy Back:
   این قرارداد در دسته‌ی قراردادهای خرید خدمت است که بیشتر در حوزه‌ی نفت و گاز استفاده می‌شود. در این نوع از قراردادها، بازپرداخت اصلی و همچنین سود، از محل محصول و نتیجه‌ی قرارداد پرداخت می‌شود.
2.  قرارداد احداث، بهره‌برداری، انتقال (Build- operate-Transfer (BOT):
   این قرارداد بیشتر در مورد تأسیسات زیربنایی مورد استفاده قرار می‌گیرد و بیشتر روشی برای تأمین مالی پروژه است. در واقع در این نوع قرارداد، ساخت در بهره‌برداری پروژه، در مدت معین، توسط شرکتی که اصطلاحاً شرکت مجری پروژه (Progect development company) نام می‌گیرد انجام می‌شود.
3.  قرارداد احداث، تملک، بهره‌برداری (Build own operade (B.O.O):
   در این دسته از قراردادها، سرمایه‌گذار نسبت به ساخت، تملک و راه‌اندازی و علاوه بر آن نگهداری پروژه اقدام می‌کند و عوارض ناشی از آن را به منظور بازگرداندن سرمایه به سرمایه‌گذار جمع‌ آوری می‌کند.
4. قراردادهای تأمین مالی Finance:
   قراردادی است که ما بین ارائه کننده تسهیلات و استفاده کننده از آن منعقد می‌شود و از منابع بین‌المللی تأمین می‌گردد.
5. قرارداد کلید در دست Turn-Key:
   به قراردادهای طراحی و ساخت(design-constract) یا Package deal گفته می‌شود که در آن پیمانکار، مسئولیت طراحی و ساخت و اجراء را به کلی بر عهده می‌گیرد و پس از تکمیل پروژه و نهایی شدن آن، آن را به کارفرما تحویل می‌دهد، به صورتی که کارفرما تنها با زدن یک کلید می‌تواند از تأسیسات مزبور استفاده کند.
6.  قرارداد فرانشیز Franchise Agreement:
   در این نوع قرارداد، یک طرف که صاحب تجارت است (Franchisor) و یا به عبارتی، صاحب برند یا یک سیستم اقتصادی است به طرف دیگر( Franchisee) اجازه می‌دهد تا از برند و الگوی عملیاتی او استفاده کند و در مقابل سالانه درصدی از وی دریافت می‌کند.
7.  قرارداد لیسانس:
   این قرارداد یکی از شیوه‌های انتقال فناوری یا دانش فنی است که طبق آن دارنده‌ی دانش فنی know)‌How) که به آن Licensor گفته می‌شود، در قبال اخذ حق امتیاز، به طرف دیگر (Licensee) اجازه می‌دهد تا در مدت و قلمرو معینی تمام یا بخشی از فناوری موضوع قرارداد را مورد بهره‌برداری قرار دهد.
8.  قراردادهای جوینت ونچر:
   قراردادهای JV در اصل شکلی از تنظیم قراردادهای بین المللی هستند که خود می توانند در انواع مختلف منعقد شوند، در واقع JV نه یک نوع قرارداد بین المللی بلکه یک روش انعقاد است که می‌تواند در اقسام زیر منعقد شود:

• قرارداد جوینت ونچر متمرکز Concenteraction JV همکاری طرفین برای ایجاد واحد اقتصادی بزرگ‌تر
•  قرارداد جوینت ونچر مکمل Complementary JV در این JV طرفین به تلفیق مهارت‌ها و فناوری‌ها و دانش فنی خود با یکدیگر، برای تنوع‌ سازی در محصولات خود می‌پردازند.
• قرارداد جوینت ونچر تأمینی Supply JV طرفین برای تأمین منابع مالی و کاهش و تعدیل هزینه‌ها با هم به مشارکت می‌پردازند.
• قرارداد جوینت ونچر تحقیق و توسعه Research and Development
•  قرارداد جوینت ونچر فروشSales JV برای فروش و توزیع محصولات تولیدی طرفین در بازارهای سایر کشورها.
•  قرارداد جوینت ونچر یکپارچه در این قرارداد مشارکتی، تمام جنبه‌های یک تجارت از جمله سرمایه‌گذاری، ساخت، توزیع، بازاریابی و فروش مورد معامله قرار می‌گیرد.
  در قراردادهای جوینت ونچر، طرفین اقلام نقد و غیرنقد خود را تحت مدیریت مشترک و مطابق توافق به کار می‌گیرند و در سود و زیان ناشی از آن شریک هستند.

       9.  قراردادهای نمایندگی:
         در این قرارداد، صادرکننده و یا تولید کننده‌ی محصول یا خدمت از طرف قراردادی می‌خواهد از جانب او             به انعقاد معامله با مشتریان بپردازد. در قرارداد نمایندگی، برخلاف فرانشایز، نماینده ملزم به رعایت               ضوابط شکلی اعطاکننده‌ی نمایندگی نیست.