عوامل تخریب انفجاری و غیر انفجاری و استفاده آن ها در معادن

مواد تخریب انفجاری و غیر انفجاری برای عملیات آتشباری در معادن استفاده می شود. در این روش استخراج انرژی حاصل از انفجار و یا واکنش شیمیایی باعث شکستن سنگ ها می شود در نتیجه سنگ ها به قطعات کوچک و قابل حمل تقسیم می شوند. عوامل تخریب می توانند انفجاری و یا غیر انفجاری باشند. در ادامه به معرفی این دو گروه می پردازیم.

عامل تخریب غیر انفجاری

عوامل تخریب غیر انفجاری موادی هستند که از آنها برای تخریب سنگ بدون اینکه انفجاری صورت بگیرد استفاده می شود بنابراین این مواد خطرناک نیستند و محدودیتی برای استفاده و حمل و نقل آنها وجود ندارد. خطراتی مانند لرزش، گازهای سمی پرتاب سنگ و از این قبیل در استفاده از این روش وجود ندارد و در نتیجه به محیط زیست آسیب نمی رساند. البته قدرت تخریب در این روش به اندازه روش انفجاری نیست با این حال به خاطر امنیت بالا می تواند در محیط هایی که روش های تخریب انفجاری مجاز نیستند مورد استفاده قرار بگیرد.

این روش اولین بار توسط یک دانشمند ژاپنی در سال 1968 اختراع شد که به عنوان روشی برای خرد کردن سازه های بتنی مورد استفاده قرار گرفته بود. این دانشمند متوجه شد که از مخلوط کردن اکسید منیزیم و یا اکسید کلسیم با آب واکنش هیدراته اتفاق می افتد که باعث می شود حجم مخلوط ایجاد شده افزایش پیدا کند و اگر این مخلوط در شکاف سنگ ها قرار بگیرد این افزایش حجم باعث شکسته شدن سنگ ها می شود. سرعت این واکنش بستگی به دمای محیط دارد. در دماهای بالاتر این واکنش سریع تر بوده و انبساط بیشتری اتفاق می افتد.

عامل تخریب انفجاری

در این روش بر خلاف روش پیشین، انرژی حاصل از انفجار عامل شکست سنگ ها است. این روش به مهارت و تخصص ویژه جهت نصب و آماده سازی مدار های آتشباری نیاز دارد. در این روش مواد منفجره طی عملیات خرج گذاری، در یک مدار الکترونیکی با مقاومت، شدت جریان و اختلاف پتانسیل مشخص قرار می گیرند. مسئول آتشباری وظیفه دارد با استفاده از ابزارآلات اندازه گیری مدارهای الکترونیکی موارد ذکر شده را به دقت اندازه گیری کند. این عمل جهت حفظ ایمنی پرسنل معدن و ماشین آلات الزامی بوده و کوچک ترین اشتباهی در این زمینه می تواند خسارات جبران ناپذیری به همراه بیاورد.

باتوجه به شرایط سخت موجود در محیط کار معدن، مهم ترین اصل تامین ایمنی افراد است. آتشباری از حساس ترین و خطرناک ترین مراحل استخراج معدن بوده و یک آتشبار وظیفه سخت حفاظت از جان خود و دیگر معدنکاران را برعهده دارد. از این رو استفاده از عوامل تخریب ایمن تر در معادن در صورت امکان در بالا بردن امنیت محیط معدن تأثیر به سزایی دارد.