انواع ترانسفورماتور بر اساس کاربرد:
بر اساس کاربرد، چهار نوع ترانسفورماتور وجود دارد.
ترانسفورماتور قدرت:
این ترانسفورماتورها برای افزایش و کاهش ولتاژهای موجود در نیروگاه برای انتقال کارآمد برق به کار می روند.
همان طور که می دانیم، تلفات خط به جریان بستگی دارد. برای کاهش جریان خط، ولتاژ خط را با استفاده از ترانسفورماتور قدرت افزاینده زیاد می کنیم.
ولتاژ عملیاتی ترانسفورماتورهای قدرت بسیار بالا و اندازه آن ها نیز بسیار بزرگ است و در بار کامل با بازدهی نزدیک 100 درصد کار می کنند.
ترانسفورماتور توزیع:
از این ترانسفورماتورها برای توزیع برق به مصارف خانگی یا تجاری استفاده می شود. ترانس های توزیع ولتاژهای خط را به ولتاژ خانگی استاندارد پایین می آورند.
در مقایسه با ترانسفورماتور قدرت، ترانسفورماتورهای توزیع از نظر اندازه کوچک تر هستند و نصب آن ها نیز آسان است. این ترانسفورماتورها ولتاژ و توان کمتری دارند که معمولاً زیر 200MVA است.
راندمان ترانسفورماتورهای توزیع زیر 70 درصد باقی مانده است، زیرا هرگز در بار کامل کار نمی کنند.
ترانسفورماتور ایزولاسیون:
از این نوع ترانسفورماتورها برای ایزوله سازی الکتریکی وسایل به منظور جلوگیری از برق گرفتگی استفاده می شود.
یک سر اولیه ترانسفورماتور ایزولاسیون زمین شده است. در این صورت، اگر کسی یک سیم یا هادی لخت را در سمت ثانویه لمس کند، گذر جریان وجود نخواهد داشت و مدار ناقص است زیرا پتانسیل زمین برابر با پتانسیل شخص خواهد بود.
ترانسفورماتورهایی با نسبت تبدیل 1:1 عمدتاً به عنوان ترانسفورماتور ایزولاسیون مورد استفاده قرار می گیرند، اما می توان آن ها را به صورت ترانسفورماتور کاهنده نیز طراحی کرد.
این ترانسفورماتورها با یک ماده عایق مخصوص بین سیم پیچ ساخته شده اند که می تواند ولتاژهای بالای AC را پشتیبانی کند و به دلیل تزویج خازنی آن، اجزای DC را کاملاً مسدود می کنند. یک سپر فارادی زمین شده بین سیم پیچ ها وجود دارد که هرگونه نویز یا تداخل را سرکوب می کند.
ترانس های ایزولاسیون برای اندازه گیری ایمن به منظور جلوگیری از ایجاد شوک الکتریکی یا اتصال دو مدار که نباید به صورت الکتریکی متصل شوند، مورد استفاده قرار می گیرند.
ترانسفورماتور ابزار دقیق:
از این نوع ترانسفورماتور در اندازه گیری ولتاژ و جریان بالا استفاده می شود.
این ترانسفورماتورها ولتاژ و جریان را پایین می آورند و به یک محدوده ایمن می رسانند که به راحتی از طریق ابزارهای اندازه گیری معمولی اندازه گیری می شود.
دو نوع ترانسفورماتور ابزار دقیق (اندازه گیری) وجود دارد. ترانسفورماتور جریان و ترانسفورماتور ولتاژ.
ترانسفورماتور جریان:
ترانسفورماتور جریان یا CT در اندازه گیری جریان های بسیار بزرگ استفاده می شود.
ترانسفورماتور ولتاژ:
ترانسفورماتور ولتاژ برای اندازه گیری ولتاژهای بالا استفاده می شود. برای انجام این کار، سیم پیچ اولیه ترانسفورماتور در روی خطوط ولتاژ بالا متصل می شود.
در طرف ثانویه نیز، تمام ابزارهای اندازه گیری مانند کنتور برای اندازه گیری و تحلیل سطح ولتاژ به متصل می شوند.
انواع مختلف ترانسفورماتورهای ولتاژ به صورت زیر است:
ترانسفورماتور ابزار دقیق مدار اندازه گیری را از مدار توان بالا جدا می کند تا خطر شوک الکتریکی را کاهش دهد.