درزهای انقباضی
این درزها معمولاً به منظور جلوگیری از بروز ترک های ناشی از جمع شدن بتن تعبیه می شوند. اگر در فواصل معین درز انقباض در نظر گرفته نشود، روی سطوح پیاده روها یا دیوارهای بتنی ترک هایی پدید خواهد آمد. آرماتورها غالباً می توانند محل بروز ترک ها را کنترل نمایند، همچنین، وجود درزهای انقباضی که محلشان به طور صحیح انتخاب شده، می توانند مانع بروز ترک شوند. عملکرد این درزها به صورتی است که انقباض طرفین درز در محل درز متمرکز میشود. در حقیقت این درزها دارای نوعی عدم پیوستگی عمومی هستند، لیکن شکاف اولیه ای بین بتن دو طرف درز وجود ندارد.
درزهای انقباضی در پیاده روها و دال های کف که به صورت موزائیکی ساخته می شوند، به طور معمول در فواصل 1/2 تا 1/8 متر و در جان پناه ها و نرده ها در فواصل 3 تا 6 متر در نظر گرفته می شوند. اگر اعضا و قطعات پیش ساخته به صورت واحدهای مجزا و مستقل کار گذارده شوند، بدین لحاظ در آنها درز انبساط تعبیه نشده است. باید شرایط نصب چنان باشد که اعضا و قطعات مجاور هنگام انبساط مزاحمتی برای یکدیگر ایجاد ننماید.
درزهای انبساط
این درزها برای جلوگیری از خراب شدن روسازی ها در اثر فشار بیش از حد، فراهم ساختن امکان تعمیر قسمتی از جدول های بتنی پیاده روها و نظایر آن تعبیه می شوند. به طور کلی این درزها برای تأمین امکان انقباض و انبساط ناشی از تغییرات درجه حرارت، به طوری که در نقاط مختلف ساختمان ترک خوردگی و در مقاطع سازه تلاش های ثانوی زیاد، ایجاد نشوند، تعبیه می شوند.
عملکرد این درزها باید به گونه ای باشد که انبساط و انقباض طرفین درز کاملاً همساز شوند، لازمه چنین درزهایی این است که هیچ گونه پیوستگی در طرفین درز برقرار نباشد، چنین درزهایی باید با کمترین مقاومت در مقابل انقباض و انبساط قادر به باز یا بسته شدن باشند. عموماً این درزها در تمام قسمت های سازه به طور پیوسته قرار گرفته و از کف تا سقف ادامه می یابند، برای حصول اطمینان از جدایی کامل دو قسمت مجاور رعایت این مسئله ضروری است.
درزهای کنترل
انبساط و انقباض بتن در اثر تغییرات رطوبت و حرارت در آن تنش هایی را به وجود می آورند که گاه از مقاومت بتن بیشتر بوده و به ترک خوردگی منجر می شود. برای حل این مشکل از درزهای کنترل که حرکت نسبی دال یا دیوار در صفحه خود را امکان پذیر می سازد، استفاده می شود.
برای جدا کردن واحدهای عظیم مولد برق از قسمت های مجاور، به منظور جلوگیری از انتقال ارتعاش، منطقه ای کردن و محدود ساختن احتمال خرابی در قسمت هایی از ساختمان، جلوگیری از بروز ترک به علت تمرکز تنش در محل هایی که تغییر مقطع قابل توجهی حادث شده، از درز کنترل استفاده می شود.
درزهای نشست
این درزها برای جلوگیری از نشست های نامساوی دو ساختمان مجاور که دارای دو نوع مصالح، دو نوع پی یا دو ارتفاع متفاوت هستند، مورد استفاده قرار می گیرند.درزهایی هستند که امکان لغزش دو قسمت مجاور درز بدون انتقال نیروی برشی را فراهم می کنند. این درزها غالباً در مخازن، به ویژه در مواردی که تغییرات درجه حرارت محیط زیاد است، مورد استفاده قرار می گیرند.