کاربرد مواد پلیمری در تولید انواع نایلون ها و همچنین در ساخت انواع ظروف یک بار مصرف و بطری ها به طور وسیعی گسترش یافته است. در این مقاله انواع نایلون هایی که برای مصارف مختلف به کار می روند را به همراه گریدهای پرکاربرد آنها بررسی می کنیم.
قبل از هر نکته ای ذکر این نکته ضروری به نظر می رسد که به این نکته توجه کنید که مفهوم نایلون در صنعت دنیا و بازارهای داخلی ایران تفاوت دارد. Nylon یا نایلون یا فیلم در ایران به نایلون هایی (فیلم هایی) که بر پایه پلی اتیلن است، گفته می شود. نایلون ها یا فیلم ها با توجه به خواصشان کاربردهای بسیار مختلفی دارند. از جمله کاربردهای آن به 1- انواع نایلون های کشاورزی (نظیر نایلون گلخانه، نایلون مالچ یا…)، 2- نایلون های ساختمانی، 3- نایلون استرچ، 4- نایلون شرینک می توان اشاره کرد. در مقابل منظور از Nylon در جهان به پلیمرهایی با ساختار پلی آمید (PA) گفته می شود که با توجه به خواصشان کاربردهای خودشان را دارند که در این حالت با مفهوم فیلم یا نایلون که گفتیم تفاوت دارند. این نکته هم به خاطر داشته باشید، نایلکس به فیلم یا نایلون بر پایه پلی اتیلن سنگین گفته می شود که با توجه به خواصشان در ساخت انواع کیسه ها مانند کیسه های فریزری، دستکش های یک بار مصرف، کیسه های حمل میوه و مواد غذایی و… کاربرد دارد. در ادامه ابتدا به کاربردهای مهم نایلون ها از جمله در نایلون های کشاورزی (نظیر نایلون گلخانه، نایلون مالچ، نایلون سیلویی، نایلون ضدعفونی کننده و…)، در فیلم های استرچ (نظیر استرچ پالت بند، استرچ مواد غذایی، استرچ سیلاژ (سیلویی) و…)، در فیلم های شرینک، در نایلون های صنعتی و ساختمانی اشاره می کنیم و در پایان همین بخش گریدهای پرکاربرد مواد پلیمری که در ساخت انواع نایلون استفاده می شوند را معرفی می کنیم. سپس به کاربرد مواد پلیمری در ظروف یک بار مصرف و بطری ها به همراه گریدهای پرکاربرد مواد پلیمری در ساخت آنها اشاره می کنیم.
معرفی انواع نایلون
1-نایلون کشاورزی
بکارگیری نایلون های کشاورزی (فیلم) در صنعت کشاورزی را به عنوان یک انقلاب سبز و زمینه ساز تحولی بزرگ در تولید محصولات کشاورزی و گلخانه ای تعبیر می کنند. استفاده از فیلم های پلیمری در بخش کشاورزی از حدود 20 سال قبل در دنیا آغاز شده و نقش های اساسی آن در استفاده بهینه از منابع آب و افزایش بهره وری کشاورزی مورد توجه جدی قرار گرفته است. از جمله مهم ترین کاربردهای بکارگیری نایلون ها در صنعت کشاورزی، نایلون های گلخانه ای، نایلون مالچ، نایلون سیلونی، نایلون ضدعفونی کننده است.
1-1 نایلون گلخانه
کشت گلخانه ای فرآیند کشت محصولات زراعی و سبزیجات در اکوسیستم های گلخانه ای است. این نوع کشت روشی است که به کشاورزان این امکان را می دهد تا ضمن افزایش کیفیت محصولات، عملکرد خود را نیز افزایش دهند. کشت گلخانه ای یکی از شیوه های مدرن برای مقابله با تغییرات جوی اثرگذار بر گیاهان همانند گرمازدگی، سرمازدگی و کم آبی محسوب می شود. گلخانه ها می توانند نور کافی، تهویه، رطوبت و دمای کافی، ، ایجاد محیط رشد کنترل شده، تولید محصولات متنوع و… را فراهم کنند.
از تجهیزات مهم گلخانه ها فیلم یا پوشش گلخانه یا نایلون های عریض کشاورزی در ساخت گلخانه ها در صنعت کشاورزی استفاده می شود. پوشش یا فیلم، بایستی مجموعه ای از خواص فیزیکی و مکانیکی را به منظور حفاظت موثر و مناسب از گیاه تحت کشت در گلخانه، برآورده کند.
1-2 نایلون مالچ
به هر چیزی که بر روی سطح خاک به عنوان پوشش قرار می گیرد، مالچ گفته می شود. امروزه استفاده از انواع مالچ های پلاستیکی در کشاورزی برای حفظ رطوبت خاک، جلوگیری از رشد علف های هرز، کنترل دمای بستر، جلوگیری از سرمازدگی در زمستان، محافظت در برابر شستشوی کودها، افزایش اثر گندزدایی، بهبود کیفیت محصول و جلوگیری از فشردگی خاک مورد استفاده قرار می گیرد. از انواع فیلم مالچ در کاربردهای مختلف می توان به فیلم مالچ مشکی، فیلم مالچ شفاف، فیلم مالچ سفید و فیلم مالچ سفید/سیاه اشاره کرد.
1-3 نایلون سیلویی
نایلون های سیلویی یکی از راه های سریع و مقرون به صرفه برای ذخیره سازی و حفاظت سیلاژ است. امروزه در بسیاری از کشورها استفاده از سیلوهای پلاستیکی متداول شده و در ایران هم بسیاری از کشاورزان ودامداران به دلیل مزایای این نایلون ها به ویژه در مقایسه با سیلو های بونکری به استفاده از نایلون های سیلویی گرایش پیدا کرده اند. انواع نایلون های سیلویی برای مصارف مختلف تولید می شود.
1-4 نایلون ضدعفونی
فیلم های ضدعفونی کننده خاک، فیلم های پلی اتیلن اکسترودر شده ای هستند که برای ضدعفونی کردن خاک، محافظت از محیط زیست و حفاظت از محیط زیست وحفاظت از موجودات مفید خاک مورد استفاده قرار می گیرد. این فیلم ها باید از خواص مکانیکی بالایی برخوردار باشند و همچنین باید مقاومت بالایی در برابر سوراخ شدگی دارند. از فیلم های ضدعفونی کننده برای کاهش تابش مستقیم و یا اتلاف مواد شیمیایی استفاده می شود و برای عقیم سازی خاک در برابر آفات، بیماری، ویروس ها و باکتری های مضر استفاده می شود. این نایلون ها خاک را از سمومی مثل علف کش ها حفاظت می کنند و به جذب آن ها در خاک کمک می کند.
2-فیلم استرچ
فیلم استرچ که به عنوان استرچ بسته بندی شناخته می شود، فیلم پلاستیکی کشسانی است که معمولا از پلی اتیلن با چگالی کم خطی (LLDPE) ساخته شده است و به منظور بسته بندی به دور وسایل پیچیده می شود و کاربردهای متنوعی پیدا کرده است. از عمده کاربردهای آن می توان به فیلم استرچ پالت بند و فیلم استرچ مواد غذایی اشاره کرد.
3-فیلم شرینک
استفاده از نایلون های شرینک پک برای بسته بندی محصولات تولیدی طرفداران زیادی میان صنایع مختلف پیدا کرده است و دلیل آن هم شفافیت، استحکام، ارزانی و سهولت کاربرد نایلون های شرینک پک است. خصوصیاتی که نایلون های شرینک پک را از نایلون های معمولی مجزا می کند، این است که نایلون های شرینک پس از اعمال حرارت دچار انقباض شده و به صورت محکم به بدنه کالاهای بسته بندی شده می چسبد.
4-نایلون صنعتی و ساختمانی
نایلون های صنعتی و ساختمانی معمولا برای محافظت از مصالح ساختمانی، پوشش موقت وسایل و… استفاده می شوند.