آماده سازی بستر شالوده دیوار حایل

خاک بستر باید کاملاً متراکم شده و قبل از بتن ریزی باید سطح آن تمیز شده باشد. بستر سنگی باید کاملاً تمیز باشد و هر گونه اصلاح لازم جهت تضمین چسبندگی بتن به سنگ در آن ایجاد شود. در برخی از بسترهای سنگی (نظیر شیل ها) برای جلوگیری از تخریب سنگ در اثر هوازدگی، لازم است بلافاصله بعد از سنگبرداری، یک لایه بتن به منظور محافظت سطحی سنگ روی آن اجرا نمود. این لایه باید دارای عیار سیمان کافی به منظور ایجاد چسبندگی مناسب با سنگ باشد.

مصالح بتن

مشخصات مصالح بتن شامل سیمان، آب، سنگدانه (شن و ماسه)، و مواد افزودنی و پوزولان، مشخصات آرماتور مصرفی، کیفیت و عمل آوری بتن تازه باید منطبق بر مفاد آیین نامه بتن ایران (آبا) باشد. همچنین در طراحی دیوار حایل سیل بند و ساحلی ضوابط عمومی طراحی سازه های آبی باید مد نظر قرار گیرد.

قابلیت اجرا

ابعاد دیوار حایل باید به گونه ای باشد که آرماتورگذاری و بتن ریزی به طور مناسبی انجام شود. آیین نامه بتن ایران (آبا) راهنمایی هایی برای بتن ریزی و عمل آوری و جزییات آرماتوربندی و قالب بندی و درزها ارائه کرده است. ضخامت شالوده و ضخامت بالای دیوار در دیوارهای طره ای با ارتفاعی بیشتر از 2/4 متر برای سهولت در بتن ریزی، نباید کمتر از 30 سانتی متر باشد. ضخامت تیغه در دیوارهای کوتاهتر از 2/4 متر و با یک لایه آرماتورگذاری قائم را می توان تا 20 سانتی متر در نظر گرفت. مقطع دیوار باید با توجه به سهولت و استفاده مجدد از قالب ها طرح شود. هر گونه محدودیت های اجرایی ناشی از جانمایی باید در طراحی در نظر گرفته شود.

درزها

به منظور جلوگیری از وقوع ترک های حرارتی ناخواسته، لازم است دیوار حایل، به کمک درزهایی به قطعات طولی کوچک تر تقسیم شوند. محل تمامی درزهای قائم و افقی باید در نقشه ها نشان داده شود.

درزهای انبساطی

درزهای انبساطی برای کنترل آثار زیانبار ناشی از تغییر طول های حرارتی فصلی، نشست های تکیه گاهی، ارتعاشات طولی ناشی از زلزله، در دیوار حایل تعبیه می شوند. معمولاً درزهای انبساطی برای جلوگیری از خرد شدگی و ترک خوردگی و گاهی اوقات برای قطع یکسرگی مورد نیاز هستند. در دیوارهای نسبتاً نازک، درزها در نواحی که انبساط یا نشست های نامساوی در آنجا قابل انتظار است، تعبیه می شوند.

تعبیه درزهای انبساط در نقاط تغییر در امتداد دیوار، تغییرات ناگهانی در مقطع، تغییرات ناگهانی در جنس خاک پی، و در فواصل منظم در طول های مستقیم لازم است.در درز انبساط بین دو لبه دیوار فاصله مناسب منظور شده و آرماتورهای طولی در محل درزها قطع می شوند و از آن عبور نمی کنند. برای جلوگیری از حرکت های خارج از صفحه، می توان میلگردهایی به صورت زبانه در محل درز انبساط تعبیه نمود، مشروط بر اینکه با بتن مجاور چسبندگی نداشته باشند. (آرماتورهای برشی).

مواد پرکننده درز

ضخامت مصالح پرکننده برای تحمل تغییر شکل های ناشی از انقباض اولیه و انبساط های بعدی در اثر حداکثر تغییرات دما انتخاب می شود. برای این موضوع باید از مصالح پرکننده آزمایش شده و همچنین درزها و پخ های مناسب استفاده نمود.

درزهای انقباضی

در دیوارهای طویل یا سطوح وسیع، مقاطعی به طور عمدی ضعیف طراحی می شوند تا ترک خوردن بتن که می تواند اجتناب ناپذیر و غیرقابل پیش بینی باشد. در موقعیت ها و سطوح مشخص رخ دهد. از درز انقباضی می توان برای تقسیم سازه به قطعات قابل اجرا به عنوان جایگزین درزهای اجرایی استفاده نمود. با توجه به اینکه تعبیه آرماتور افقی کافی برای جلوگیری از ایجاد هر گونه ترک، غیرعملی و غیراقتصادی است.

به عنوان روش عملی، استفاده از درزهای انقباضی قائم با آرماتورهای افقی ممتد، برای کنترل موقعیت ترک ها مناسب است. قوانین و قواعد کاملی برای موقعیت این درزها وجود ندارد. به طور کلی در هر پروژه موقعیت این درزها با بررسی نیازهای طراحی سازه ای، حجم اقتصادی بتن ریزی در یک قطعه اجرایی و استفاده بهینه و اقتصادی از قالب ها مشخص می شوند. به طور معمول درزهای انقباضی در فواصلی به طول 6 تا 10 متر تعبیه می شوند. معمولاً سطح درز انقباضی به صورت صاف و قالب بندی شده است.

درزهای اجرایی افقی

این درزها برای تقسیم ارتفاعی دیوار به چند مرحله اجرایی استفاده می شوند، لیکن تعداد آنها باید تا حد امکان در حداقل حفظ شود. تعداد این درزها بستگی به ارتفاع مجاز بتن ریزی در یک مرحله دارد. البته به جای استفاده از چند مرحله بتن ریزی در ارتفاع، استفاده از بتن ریزی یکپارچه با استفاده از پنجره های میانی می تواند مورد مطالعه قرار گیرد. استفاده از زبانه (کلید) در این درزها توصیه نمی شود و استفاده از درز افقی مضرّس، ارجح است، زیرا سطوح با چسبندگی و پیوستگی خوب به یکدیگر، نسبت به انتقال برش عملکرد بهتری دارند.