برج خنک کننده مرطوب:
بر اساس مکانیزم کاری و ساختاری، برج های خنک کننده را می توان به سه دسته کلی برج خنک کننده مرطوب (تبخیری)، خشک (هوا خنک) و ترکیبی (ترکیبی از دو نوع اول) دسته بندی کرد.
اساس کار برج خنک کننده در این سه نوع کاملا نسبت به هم متفاوت بوده و با توجه به شرایط آب و هوایی یکی از آنها (عمدتا نوع اول و دوم) انتخاب می شود که به ذکر ویژگی های آنها می پردازیم. برج های خنک کننده نوعی از مبدل های حرارتی هستند که وظیفه آنها کاهش دمای آبگرم است.
1اساس کار برج خنک کننده مرطوب یا همان برج خنک کننده تبخیری:
اساس کار برج خنک کننده مرطوب که در تصویر زیر نمونه ای از آن را مشاهده می کنید، بر اساس در هم آمیختن ذرات هوا و آبگرم و تبادل حرارتی مستقیم بین آنها است و چون درصدی از آبگرم در هنگام مبادله حرارت با هوا تبخیر می گردد به آن برج خنک کننده تبخیری نیز می گویند.
راندمان خنک کاری آب در این دستگاه بالا است ولی مشکلی که وجود دارد این است که اولا بخشی از آب بخار می شود و باید آب تازه از یک مدار، جایگزین آن شود و دوم اینکه آب در معرض انواع آلودگی ها و ذرات موجود در هوا و نیز رشد جلبک و باکتری قرار گرفته و از نظر بهداشتی ممکن است مشکلاتی را به وجود آورد و نیاز به گندزدایی و تعویض دوره ای آب دارد.
اساس کار و وظیفه برج خنک کننده هوا خنک (درای کولر):
وظیفه برج خنک کننده هوا خنک (خشک) نیز که نام دیگر آن درای کولر (Dry Cooler) است، کاهش دمای آبگرم است.
این دستگاه ساختاری شبیه رادیاتور خودرو دارد که آبگرم درون لوله های آن جریان یافته و فن با مکش هوا از میان لوله ها و پره های آن، موجب کاهش دمای آب در خروجی آن می شود. در این سیستم راندمان نسبت به برج خنک کننده تبخیری کمتر است ولی مشکلات کاهش آب و یا مشکلات بهداشتی و … وجود ندارد.
ساختار و اساس کار برج خنک کننده ترکیبی:
برج خنک کننده ترکیبی در واقع ترکیبی از برج خنک کننده مرطوب و خشک است. اساس کار برج خنک کننده ترکیبی به این شکل است که ابتدا آبگرم وارد یک کویل مارپیچ (قسمت خشک) شده و توسط جریان هوای عبوری از اطراف کویل تا حدودی دمای آن کاهش می یابد.
در ادامه حرکت آبگرم درون لوله ها، آب با درجه حرارت کم از طریق افشانک هایی بر روی لوله ها افشانده شده و منجر به کاهش بیشتر دمای لوله های حاوی آبگرم می شود.
بدین ترتیب در دو مرحله حرارت از آبگرم گرفته می شود. معمولا استفاده از برج خنک کننده ترکیبی مرسوم نیست زیرا هم قیمت اولیه بالایی دارد و هم مشکلات مربوط به تبخیر آب و مشکلات بهداشتی آن همچنان باقی است.
در اماکنی که آب فراوان در دسترس است و از نظر بهداشتی مشکلی در محیط به وجود نمی آورد، گزینه مناسب تر انتخاب برج خنک کننده مرطوب خواهد بود و در مناطق کم آب و نیز بهداشتی بهتر است که از نوع هوا خنک (خشک یا درای کولر) استفاده شود.