معرفی دستگاه اواپراتور

دستگاه اواپراتور چیست ؟
در پاسخ به سوال دستگاه اواپراتور چیست و چگونه کار می کند می توان گفت که یک نوع مبدل حرارتی است که در آن یک سیال مایع وارد دسته ای از لوله ها (کویل) شده و چون فشار پایینی دارد، با جذب کمترین حرارت از سیال اطراف لوله ها (سیال اطراف لوله ها می تواند گازی مانند هوا و یا مایعی مانند آب و … باشد) به نقطه جوش خود رسیده و تبخیر می گردد و بدین ترتیب از حالت مایع به حالت گاز تغییر فاز می دهد و به همین خاطر به آن تبخیر کننده نیز گفته می شود زیرا هدف این است که مایع ورودی به کویل تبخیر گردد.

عملکرد اواپراتور به نوع سیالات، سطح، جنس لوله ها، اختلاف درجه حرارت و... بستگی دارد. طرز کار اواپراتور در ادامه با جزئیات بیشتر توضیح داده شده است. نحوه کار اواپراتور در این متن در دو نوع پوسته و لوله (آبی یا مرطوب) و فن دار (هوایی یا هوا خنک یا خشک) توضیح داده شده است.

کاربرد اواپراتور در صنعت در 2 حالت متفاوت:
اواپراتور به دو شکل متفاوت در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد. در حالت اول به عنوان تبخیر کننده سیال درون لوله ها به کار می رود (یعنی هدف این است که مایع وارد شده به کویل با گرفتن حرارت از سیال داغ اطراف کویل از حالت مایع به گاز تبدیل شود و یا به اصطلاح تبخیر گردد) و در حالت دوم به علت جذب حرارت از سیال اطراف کویل، موجب کاهش دمای آن شده و در نتیجه عمل سرماسازی سیال اطراف کویل را انجام می دهد.

طرز کار اواپراتور به عنوان تبخیر کننده:
اگر دستگاه اواپراتور به عنوان تبخیر کننده به کار رود، سیالی که قرار است تبخیر شود (هر سیال مایعی) وارد کویل (دسته ای از لوله ها) شده و در فشار تقریبا برابر یا بیشتر از فشار اتمسفر و با گرفتن حرارت از سیال داغ (آب داغ یا بخار داغ یا هر سیال گازی یا مایع با درجه حرارت بالا) اطراف کویل، تبخیر می گردد که این نوع کاربرد گسترده ای در صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی و هر نوع کاربرد صنعتی دیگر به عنوان تبخیر کننده دارد.

وظیفه اواپراتور به عنوان دستگاه سرمایشی:
همانطور که اشاره شد، در یک مورد وظیفه اواپراتور می تواند سرمایش باشد. در واقع با جاری کردن سیال مبرد مانند گاز فریون R22 یا R407C و … درون کویل و جاری کردن هوا توسط فن (در نوع فن دار) یا آب (در نوع پوسته و لوله) توسط پمپ از اطراف کویل، مبرد در دمای معمولی محیط و در فشاری کمتر از فشار اتمسفر، گرمای هوا یا آب را جذب کرده و درجه حرارت هوا یا آب را کاهش می دهد.

علت کم کردن فشار مبرد جاری در کویل با روش هایی مثل استفاده از شیر انبساط این است که مبرد این خاصیت را دارد که در فشارهای کم با گرفتن حرارت از سیالی با دمای محیط (مثل آب یا هوا) تبخیر گردد و از حالت مایع به حالت گاز تغییر فاز دهد.

اگر مبرد با گرفتن حرارت از هوا، هوا را سرد کند می توان از آن به عنوان اواپراتور سردخانه یا هواساز سرمایشی (کویل dx) استفاده کرد.

نقش سه فاکتور مهم در عملکرد اواپراتور:
عملکرد اواپراتور تحت تأثیر سه عامل مهم قرار دارد که در طراحی آن توسط مهندسان مد نظر قرار می گیرد.

افت فشار:
باید فضای کافی برای گردش سیالات را داشته باشد تا افت فشار در ورودی و خروجی آن زیاد نباشد.

اختلاف دما:
سیالات درون و اطراف کویل باید به اندازه کافی اختلاف دما داشته باشند تا مایع درون کویل به طور کامل تبخیر گردد.

نوع سیالات:
که تأثیر مستقیمی بر انتخاب جنس کویل و میزان سطح آن برای رسیدن به مقدار تبخیر مورد نظر دارد.