طبقه بندى راه ها براى تأمین نیازهاى طراحى مهندسان، تصمیم گیرى مدیران، برنامه ریزی متولیان بهره برداری و استفاده کنندگان از نقطه نظرهاى مختلف و برای کاربردهای گوناگون امرى ضرورى است. طبقه بندی عملکردی، طبقه بندی بر اساس پستی و بلندی منطقه، تقسیم بندی کشوری (ملی و استانی) و شماره گذاری راه ها از انواع مختلف طبقه بندى راه ها محسوب می شوند.راه ها از نظر نوع عملکرد، در سه گروه طبقه بندى می شوند.
راه شریانی به دو دسته زیر تقسیم می شود:
راه اصلی به دو دسته زیر تقسیم می شود:
و راه فرعی نیز به سه دسته تقسیم می شود:
معمولاً، را ه هاى فرعی درجه دو و درجه سه، ارتباط مناطق روستایى و کم جمعیت را با را ه فرعى درجه یک یا اصلى درجه دو تأمین مى کنند. راه فرعى درجه یک، ترافیک راه های با طبقه های پایینتر را جمع و براى ارتباط با مناطق عمده فعالیت، مانند شهرها، به راه اصلى متصل مى سازد.
دسترسى به را ه هاى فرعى و اصلى مجاز است، البته در شرایط خاص (به ویژه در راه های چند خطه) نیز مى توان محدودیت هایى اعمال کرد که دسترسی ها، مانند بزرگراه ها، فقط از محل هاى خاص امکان پذیر باشد.
آزادرا ه ها ارتباط سریع را بدون داشتن تقاطع و با کنترل کامل دسترسی ایجاد می کنند. بزرگراه ها نیز دارای عملکردی مشابه با آزادرا ه ها، ولى با امکان دسترسى محدود هستند. شبکه را ه هاى کشور بهتر است به گونه اى مطالعه و طراحى شود که سفرهای طولانی و عبوری از استان ها از طریق آزادراه ها، بزرگراه ها و را ه هاى اصلى درجه یک، سفرهای کوتاه و داخل استانی از طریق راه های اصلی درجه دو و ارتباط بین راه های فرعی درجه دو با طبقات بالاتر از طریق راه های فرعی درجه یک و دسترسی ها از طریق را ه هاى فرعی درجه سه باشد.
آزادراه
راه شریانی با یکی از عملکردهایی زیر است.
با حداقل چهار خط عبور (دو خط عبور در هر طرف) که مسیرهاى رفت و برگشت از هم جدا، دو طرف آن محصور و بدون تقاطع بوده و در آن دسترسی با کنترل کامل است. عبور پیاده، دوچرخه، سایر وسایل نقلیه غیرموتورى و در موردهایى عبور تمام یا بخشى از وسایل نقلیه تجارى ممنوع است.
بزرگراه
مانند آزادراه، ولى امکان ایجاد تقاطع و دسترسى در آن به طور محدود وجود دارد.
راه اصلى درجه یک
راه اصلى درجه دو
راه اصلی با یکی از عملکردهای ذیل همراه است.
راه فرعى درجه یک
راه فرعی با یکی از عملکردهای ذیل همراه است.
راه فرعى درجه دو
راه فرعی با یکی از عملکردهای زیر راشامل می شود.
راه فرعی درجه سه
راه فرعی درجه سه با یکی از عملکردهای زیر همراه است.
کمربندى و نیم کمربندى
مسیرى است که هسته یا هسته هاى مرکزى شهر را دور زده و از داخل محدوده 25 ساله عبور می کند. کمربندى نقش مهمى در کاهش تراکم شبکه خیابان هاى شهرى داشته و ضرورت ندارد به صورت یک مدار بسته باشد.