ملات گچ خالص از پاشیدن گرد گچ در آب و به هم زدن آن به دست می آید. چنین ملاتی زودگیر است و تنها برای کارهایی که با سرعت انجام می گیرد، مناسب است. برای اینکه بتوان با ملات گچ کار کرد، باید زمان گیرش آن به تأخیر افتد. افزودن خاک رس، خمیر آهک و افزودنی هایی دیگر مانند سریشم نجاری آن را کندگیر می کنند. ملات گچ خالص برای قشر میانی سفیدکاری و اتصال قطعات گچی مناسب است.همچنین در بعضی موارد برای اندودهای زودگیر مانند اندود آستر سقف های کاذب به کار می رود.
در قشر رویه سفیدکاری، ملات گچ خالص به کار می رود و برای اینکه فرصت کافی برای کار کردن با آن وجود داشته باشد، هنگام گرفتن آن را ورز می دهند تا بلورهای سوزنی شکل گچ مهلتی برای در هم رفتن پیدا نکنند و ملات یکپارچه گچ درست نشود. چنین ملاتی را ملات گچ کشته می نامند. گچ کشته در تماس با اجسام، سفیدی پس می دهد و بسیار نرم است. وجود آهک نشکفته، آهک دو آتشه (سوخته) در ملات های گچ، سبب ایجاد آلوئک در اندودهای گچی می شود.
ملات گچ و خاک
افزودن خاک رس به گچ به مقادیر زیاد آن را کندگیر و ارزان می کند. معمولاً نسبت خاک رس به گچ از 1 به 2 تا 1 به 1 تغییر می کند که ملات اخیر به ملات گچ نیم و نیم معروف بوده و متداو ل تر است. مصرف ملات گچ در طا ق زنی و تیغه سازی و قشر آستر اندودکاری های داخل ساختمان است. برای ساختن آن مخلوط گچ و خاک را به آهستگی در آب پاشیده به هم می زنند.
ملات گچ و ماسه
از اختلاط گچ با ماسه ریزدانه ملات گچ و ماسه ساخته می شود که می توان از آن به جای ملات گچ و خاک برای زیرسازی اندودها در نقاطی که ماسه بادی یا ساحلی یا رودخانه ای ریزدانه فراوان است، استفاده کرد.
ملات گچ و پرلیت
از پرلیت منبسط و گچ، ملات سبکی ساخته می شود که جاذب صوتی مناسب و عایق حرارتی خوبی است. اندود پرلیت و گچ از نفوذ آتش به اسکلت فولادی و بتن فولادی ساختمان ها جلوگیری نموده و خطر گسترش آتش را کاهش می دهد.
ملات گچ و آهک
ملات گچ برای مناطق خشک مناسب است و آن را نمی توان در نقاطی که رطوبت نسبی هوا از 60٪ تجاوز می کند، مصرف کرد. برای این نواحی ملات گچ و آهک مناسب تر است. برای مناطق مرطوب، ملات گچ و آهک مذکور مناسب تر است، زیرا پس از مدتی که از مصرف آن گذشت، آهک با گرفتن گاز کربن از هوا به سنگ آهک تبدیل می شود که جسمی سخت و در برابر آب و بخار پایدار است.