مشخصات فنی طراحی تیرچه های فلزی جان باز

تیرچه فولاد ی با جان باز عضو پیش ساخته ای است که به صورت خرپاهای ویژه دو سر ساده اجرا می شود. تیرچه فولادی با جان باز در دو مرحله تحت بارگذاری قرار می گیرد.

• در مرحله اول باربری تیرچه هنگام حمل و نقل بار ناشی از وزن خود را در زمان اجرای قالب ها و بار زنده عوامل اجرایی را در حد فاصل تکیه گاه های تیرچه تحمل می کند.
• در مرحله دوم باربری و پس از گرفتن بتن، مقطع مرکب شامل تیرچه و بتن، تنش های ناشی از تمامی بارهای وارده به سقف را تحمل می کند.

تیرچه فولاد ی با جان باز شامل بال تحتانی اعضای قطری و بال فوقاتی است.بال تحتانی تیرچه که از تسمه ساخته می شود به عنوان عضو کششی خرپا عمل کرده و بارهای وارده را تحمل می کند.

اعضای قطری

اعضای قطری تیرچه که معمولاً از میلگرد هستند به عنوان عضو مورب خرپا عمل نموده و به کمک اعضای کششی و فشاری ایستایی لازم را برای تحمل بارهای وارده تامین می نماید.بال فوقانی تیرچه از نبشی، تسمه یا ناودانی ساخته شده و در داخل بتن پوششی قرار می گیرد.

بلوک

از بلوک های توخالی سفالی، بتنی یا از انواع مصالح سبک مناسب برای پر کردن فضاهای خالی بین تیرچه ها و به عنوان قالب زیر ین بتن پوششی درجا استفاده می شود.به علاوه قسمت زیرین بلوک معمولاً برای تامین سطحی صاف به منظور انجام نازک کاری و تیغه های داخل بلوک، برای تقویت ایستایی مقطع بلوک، طراحی و ساخته می شود.

بلوک ها در سقف های تیرچه و بلوک نقش سازه ای در تحمل بارهای وارد بر سقف ندارند، لیکن باید قادر به تحمل ضربه های ناشی از حمل و نقل متعارف و بارهای ناشی از عبور و مرور افراد در حین بتن ریزی باشند.
ارتفاع و طول بلوک ها تابع ضخامت کل سقف و فاصله تیرچه ها از یکدیگر هستند.بلوک سفالی باید عاری از ترک و دانه های آهکی بوده و به طور یکسان پخته شده باشد.سطح بلوک سفالی باید صاف و عاری از انحنا و خمیدگی بوده، دارای لبه های تیز و مستقیم و بافت ریز و متراکم باشند.

میلگرد افت و حرارت

برای مقابله با تنش های ناشی از افت و تغییرات دما، میلگردهای افت و حرارت در جهت عمود بر تیرچه ها در قسمت بالایی سقف نصب می شوند. در شرایط محیطی ملایم، حداقل ضخامت پوشش بتنی روی این میلگردها باید 2 سانتیمتر باشد. حداقل قطر میلگردهای افت و حرارت برای فولاد نرم 5 میلیمتر و برای فولادهای نیمه سخت 4 میلیمتر است. حداقل سطح مقطع این میلگردها نباید از 0/002 سطح مقطع دال بتنی کمتر باشد.فاصله بین دو میلگرد افت و حرارت متوالی نباید از هیچ یک از مقادیر 5 برابر ضخامت دال بتنی و 30 سانتیمتر بیشتر شود.

کلاف عرضی

استفاده از کلاف عرضی در سقف الزامی است. کلاف عرضی شامل دو میلگرد به قطر حداقل 12 میلیمتر است. یک میلگرد روی بال تحتانی در زیر یا روی بال فوقانی به موازات هم به صورت عمود بر تیرچه ها به آنها جوش می شود. عرض کلاف نباید کمتر از 10 سانتیمتر اختیار شود. کلاف عرضی باید بال فوقانی تیرچه ها را در طول اجرا در مقابل تغییر شکل جانبی مهار نموده و تیرچه را در محل خود نگهداری کند. برای این منظور باید کلاف های عرضی در فواصل تقریباً مساوی اجرا شود به طور ی که ضریب لاغری در جهت عمود بر طول تیرچه ها (جهت Y) از 145 تجاوز ننماید.انتهای کلاف عرضی باید هم در بالا و هم در پایین در محل برخورد به تیر فرعی مهار شوند.

بتن پوششی درجا

بتن پوششی درجا قسمتی از تیر مرکب است که در محل تکیه گاه پس از جاگذاری تیرچه ها و بلوک های بتن ریزی می شود. پس از حصول مقاومت لازم به کمک عضو کششی فولاد ی (تیرچه فولاد ی با جان باز) بار وارد بر سقف را تحمل می کند. ضخامت بتن پوششی بر اساس طول دهانه و بار وارده طرح و محاسبه می شود.