مواد زیان آور در سنگدانه ها

به طور کلی مواد زیان آور در سنگدانه ها ممکن است به یکی از شکل های زیر ظاهر شوند.

• ناخالصی هایی که در فرایند آبگیری سیمان دخالت می کنند.
• قشرهای پوششی که مانع از چسبندگی کامل بین سنگدانه ها و خمیر سیمان می شوند.
• سنگدانه هایی که به خودی خوی ضعیف و ناسالم هستند.

سنگدانه های طبیعی ممکن است خود به اندازه کافی سخت بوده و در مقابل سایش مقاوم باشند، ولی چنانچه بخضی ناخالصی های آلی که در واکنش های شیمیایی آبگیری سیمان موثرند دارای نقاط ضعیفی هستند. مصرف آنها در بتن موجب بروز اشکالاتی خواهد شد. مواد آلی که در سنگدانه ها یافت می شود معمولاً حاصل پوسیدت مواد نباتی (عمدتاً اسید تانیک و مشتقات آن) هستند.

احتمال وجود چنین موادی در ماسه بیشتر از سنگدانه های درشت است که به آسانی قابل شستشو هستند. همچنین امکان دارد خاک رس به صورت قشرهایی روی سطح سنگدانه ها موجود باشد که در این صورت مانع چسبندگی دانه ها و خمیر سیمان خواهد شد. لای و گرد و خاک سنگ شکن، نوع دیگری از مواد ریزدانه زیان آور است که با شستشوی کافی از بین می رود.

مواد نرم دیگر را نیز که خوب به دانه ها نچسبیده اند می توان در جیان مراحل تولید سنگدانه ها از بین برد. ولی نمی توان موادی که کاملاً به دانه ها چسبیده اند بدین طریق از میان برداشت. اگر این مواد در واکنش های شیمیایی گیرش سیمان شرکت نداشته و فاقد هر گونه اثر زیان آور باشند ایرادی در مصرف سنگدانه های حاوی این مواد وجود نخواهد داشت. در این مورد تنها امکان افزایش جمع شدگی بتن وجود دارد. اما سنگدانه هایی که روی آنها قشرهایی از مواد شیمیایی فعال وجود داشته باشد، حتی اگر از لحاظ فیزیکی با ثبات نیز باشند، می تواند سبب ایجاد مسائل جدی در بتن شوند.

دمای سنگدانه ها و تأثیر آن بر بتن ریزی

دمای سنگدانه ها اثر قابل توجهی بر دمای بتن تازه دارد. زیرا سنگدانه ها 60 الی 80 درصد کل وزن بتن را تشکیل می دهند. در این تناسب گرمایی به منظور کاهش دمای بتن به مقدار 5/6 درجه سلسیوس لازم است دمای دانه ها فقط 9/4 درجه سلسیوس کاهش یابد.

دانه بندی مصالح سنگی

دانه بندی عبارت است از تفکیک دانه ها در اندازه های گوناگون با استفاده از الک های استاندارد و اختلاط آنها به مقادیر معین، دانه بندی و حداکثر اندازه دانه ها بر مقدار سیمان و آب، کارایی، اقتصادی بودن و تخلخل، جمع شدگی و دوام بتن اثر دارد. ماسه های خیلی ریز اغلب غیر اقتصادی هستند. و ماسه های خیل درشت به وجود آورنده مخلوط های خشن بدون کارایی هستند. به طور کلی مصالحی که دارای منحنی دانه بندی پیوسته ای هستند، رضایتبخش ترین نتایج را به دست می دهد.