انواع کندانسور:
انواع کندانسور از نظر ساختار عبارتند از:
کندانسور آبی (آب خنک)، هوایی (هوا خنک) و نوع تبخیری. نوع آبی خود به چهار نوع پوسته و لوله، صفحه ای، پوسته و کویل مارپیچ و دو لوله ای تقسیم می شود. از نظر کاربرد نیز این کندانسورها به انواع صنعتی، چیلری و سردخانه ای دسته بندی می شوند که در ادامه ساختار همه آنها شرح داده شده است.
کندانسور تقطیر کننده دستگاهی است که از لوله های (کویل) پر پیچ و خمی تشکیل شده که سیال گازی با درجه حرارت بالا در آن به سه روش حرارت خود را از دست می دهد تا به مایع تبدیل شود (تقطیر) که این سه روش عبارتند از:
که اگر سیال خنک کننده آن، آب باشد به آن کندانسور آبی می گویند. اگر سیال خنک کننده هوا باشد، به آن کندانسور هوایی و اگر تقریبا ترکیبی از این دو باشد به آن کندانسور تبخیری (ترکیبی) گفته می شود که در صنعت بیشتر از دو نوع اول استفاده می شود.
انواع کندانسور از لحاظ نوع سیال واسطه که حرارت را از سیال داغ می گیرند، بر سه نوع هستند:
انواع کندانسور آبی (آب خنک):
در کندانسور آبی پس از اینکه آب خنک کاری، حرارت سیال داغ را گرفت به برج خنک کننده ارسال می شود تا در برج مجددا خنک شده و به کندانسور برگردد تا سیکل خنک کاری دائما تکرار شود.
انواع کندانسور آبی به شکل های زیر طراحی و ساخته می شود:
پوسته و لوله:
که از یک دسته لوله افقی موازی تشکیل شده که در داخل آنها سیال داغ جریان داشته و در پوسته اطراف آن، آب عبور داده می شود (و یا برعکس). در برخی از انواع این نوع کندانسورها سطح لوله ها دارای پره هایی (فین تیوب یا لوله مسی فین دار) جهت افزایش سطح حرارتی است.
مشکل جزئی آنها رسوب املاح آب در داخل لوله های مسی است که باعث بالا رفتن فشار رانش می گردد. در حال حاضر به روش های گوناگون می توان این رسوب را از درون لوله ها جدا نمود که با پیشرفت علوم مهندسی شیمی روش های قابل قبول و با اطمینانی به کار می رود.
مزیت کندانسور پوسته و لوله در مقایسه با انواع دیگر، سادگی ساختار آن، ارزان تر بودن نسبت به سایر مبدل ها، استحکام و قابلیت تحمل فشارهای بالا است و سال هاست که به طور گسترده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
صفحه ای:
در این نوع چند ده تا چند صد صفحه در کنار یکدیگر و آبند نسبت به هم قرار گرفته که یکی در میان در فضای بین صفحات سیال سرد (مثل آب) و سیال گرم (سیال گازی داغ) جاری می شود و با یکدیگر از طریق دیواره صفحات تبادل حرارتی انجام می دهند.
در نوع صفحه ای به علت بیشتر بودن سطح منتقل کننده گرما، ظرفیت انتقال حرارت زیادتری در ابعادی کوچک تر فراهم می شود ولی حداکثر تحمل فشار کاری این نوع نسبت به نوع پوسته و لوله کمتر و قیمت آن نسبت به پوسته و لوله بیشتر است که در برخی کاربردهای خاص می توان از این نوع استفاده نمود.
نوع پوسته و کویل مارپیچ:
در این نوع یک کویل که ممکن است از لوله های حلزونی یا مارپیچ تشکیل شده باشد در داخل یک پوسته استوانه ای قرار دارد. در داخل کویل مارپیچ سیال داغ گازی شکل و در داخل پوسته (اطراف کویل) آب جریان دارد (و یا برعکس). این نوع نیز شباهت زیادی به نوع پوسته و لوله دارد و در ظرفیت های کم مورد استفاده قرار می گیرد.
نوع دو لوله ای:
در این نوع، یک لوله با قطر کمتر در داخل یک لوله با قطر بیشتر قرار دارد. در داخل لوله داخلی، سیال آب و در فضای بین دو لوله سیال داغ جریان دارد (و یا برعکس). این نوع نیز مانند نوع قبلی (پوسته و کویل مارپیچ) در ظرفیت های کم کاربرد دارد.
کندانسور هوایی (هوا خنک):
در کندانسور هوایی، فن هوا را از روی کویل عبور داده و آن را خنک می کند تا سیال درون کویل حرارت خود را از دست بدهد. در نوع هوایی، لوله ها (کویل) دارای پره یا Fin بوده و هوا به کمک فن روی لوله ها جریان پیدا می کند. در این نوع برخلاف نوع آبی به تجهیزاتی مانند برج خنک کننده نیازی نیست و هوای عبور داده شده از روی لوله ها، حرارت را از سیال داغ می گیرد و به هوای اتمسفر منتقل می کند. در این نوع برخلاف نوع آبی و تبخیری خطر رسوب و زنگ زدگی تجهیزات وجود ندارد.
کندانسور تبخیری (ترکیبی):
این نوع تقریبا ترکیبی از دو نوع بالا و قسمتی از برج خنک کننده است. بدین صورت که سیال با درجه حرارت بالا درون لوله های کندانسور تبخیری جریان داشته و به کمک آبی که روی لوله ها پاشیده می شود تقطیر می گردد. سپس توسط یک فن در همان مجموعه قسمتی از آب که گرم شده است، خنک می گردد. نوع آبی و هوایی نسبت به نوع تبخیری کاربرد بیشتری دارند.
انواع کندانسور از نظر کاربرد:
کندانسور چیلر:
کندانسورهای چیلر معمولا در چیلر تراکمی هوا خنک (چیلر هوایی) و چیلر تراکمی آب خنک (چیلر آبی) کاربرد دارند که در نوع هوا خنک با استفاده از هوای دمیده شده فن ها و در نوع آب خنک توسط آب برگشتی از برج خنک کننده و در یک مبدل حرارتی پوسته و لوله ای عمل گرفتن حرارت از مبرد داغ و تبدیل آن از حالت گازی به حالت مایع را بر عهده دارند.
در صنعت تهویه مطبوع و تبرید چنانچه کندانسور آبی در چیلری استفاده شود به آن چیلر آب خنک و اگر نوع هوایی در چیلری استفاده شود، به آن چیلر هوا خنک گفته می شود.