فضای سبز شهری بخشی از فضاهای باز شهری است که عرصه های طبیعی یا مصنوعی آن، تحت استقرار درختان، درختپه ها، گل ها، چمن ها و سایر گیاهانی است که بر اساس نظارت و مدیریت انسان، با در نظر گرفتن ضوابط، قوانین و تخصص های مرتبط به آن، برای بهبود شرایط زیستی و رفاهی شهروندان و مراکز جمعیتی غیر روستایی، حفظ، نگهداری یا احداث می شوند.
فضاهای سبز به دو دسته پهنه ای و خطی تقسیم می شوند. فضاهای سبز پهنه ای فضاهایی هستند که در نقشه های شهر نیز، به عنوان لکه های سبز دیده می شوند. و فضاهای سبز خطی به فضاهایی اطلاق می شوند که متناسب با هویت ظرفیت جا به جا شدگی شهر ها و گذرگاه ها مورد توجه قرار می گیرند.
به طوری که ممکن است در نقشه های شهری نیز، هم دیده نشوند. هر چند نقش بسیار مهمی را در کنترل مسایل زیست محیطی و کالبدی شهر بر عهده دارند. از آن جا که تمامی فضاهای سبز خطی، در مالکیت عموم مردم قرار دارند بنابراین تقسیم بندی بر اساس مالکیت فقط در مورد فضاهای سبز پهنه ای اعمال می شود.
فضاهای سبز پهنه ای
فضاهای سبز پهنه ای شامل باغ ها و پارک ها هستند. هم اصل و هم ریشه اند. و مانند دیگر فعالیت های مبتنی بر خلاقیت انسانی، وابسته به ارزشهای زیباشناسی، اجتماعی و فرهنگی است. در طراحی پارک ها و باغ، نمی توان مسایلی مانند زمان فراغت و کار، پیششنه تاریخی مردم، شرتیط زیست محیطی اکنون و انواع آلودگی ها را نادیده انگاشت.
فضاهای سبز خطی
فضاهای سبز خطی در بر گیرنده فضاهای سبز معابر و کمربندهای سبز هستند. این کمربندها از توده های خطی سبز تشکیل شده اند که در اطراف شهر ها احداث می شوند. این کمربند سبز به تثبیت شکل شهر و جلوگیری از تجاوز شهر به حریم های خارج از آن کمک می کند. ضمن اینکه می تواند عهده دار وظایف زیست محیطی از جمله بادشکن، یا کاهندگی آلودگی های صدا و صوت نیز باشد.
طراحی فضای سبز
طراحی فضای سبز به منزله تخصصی حرفه ای است که مواردی هم چون تحلیل، برنامه ریزی، طراحی، مدیریت و نظارت بر محیط های طبیعی و انسان ساخت را در بر می گیرد. متخصصان این رشته در همکاری با سایر حرفه ها از جمله معماری، برنامه ریزی شهری و مهندسی عمران می توانند ایفا کننده نقش مهمی در حمایت از محیط زیست باشند و این کار را با طراحی و اجرای پروژه هایی به منظور بر آوردن نیازهای انسانی و زیست محیطی انجام دهند.
وظیفه اجتماعی و مهم طراحی فضای سبز، ایجاد هماهنگی میان هنر و علم، به منظور سازمان دهی برنامه ریزی و طراحی کل محیط و منظر است. امروزه با توجه به این که سلامت و رفاه انسان و بوم اهمیت خاصی پیدا کرده است، دست یابی به توانیی پایدار محیط و منظر بدون از بین بردن و کاهش کیفیت منابع، یک اصل حیاتی در این حرفه است.
هدف اصلی از طراحی منظر، تغییر پدیده ها از شرتیط کنونی به شکل دلخواه است. ولی بی توجهی و پتانسیل ها و محدودیت های طبیعت، تاکنون در سرتاسر کره زمین انجام شده و منجر به افت کمی و کیفی استانداردهای زندگی و تخریب محیط زیست شده است.