کابل ارتباطی و انواع آن

کابل ارتباطی و انواع آن:
به انواع کابل ها و سیم هایی که برای ارتباطات یا انتقال سیگنال استفاده می شود، کابل ارتباطی گفته می شود. تنها هدف این نوع سیم یا کابل انتقال اطلاعات است. در اینجا سه نوع کابل ارتباطی معرفی می کنیم.

کابل کواکسیال:
«کابل کواکس یا کواکسیال یا هم محور» (Coaxial Cable) نوعی کابل الکتریکی است که از چهار لایه ساخته می شود و به شکل کواکسیال (با یک محور یا مرکز مشترک) است.

قسمت مرکزی کابل کواکسیال یک هادی است که توسط یک لایه پلاستیکی عایق پوشانده شده و یک محافظ یا شیلد فلزی آن را احاطه کرده است. روی آن نیز لایه چهارم عایق پلاستیک قرار دارد.

کابل کواکسیال برای انتقال سیگنال با فرکانس بالا استفاده می شود. به همین دلیل، در آن از سپر یا محافظ فلزی برای جلوگیری از تداخل نویز استفاده می شود.

کابل کواکسیال معمولاً برای توزیع سیگنال تلویزیون کابلی، انتقال سیگنال بین آنتن ها، فرستنده و گیرنده به کار می رود.

کابل کواکسیال خود به انواع مختلفی تقسیم می شود که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. در ادامه با آن ها آشنا می شویم.

کابل کواکسیال هاردلاین یا هلیاکس:
«کابل کواکسیال هاردلاین» (Hardline Coaxial) یا خط سخت که بیشتر با نام تجاری آن، یعنی «کابل هلیاکس» (Heliax Cable) شناخته می شود، یک کابل کواکسیال ضخیم است که سیم هادی مرکزی آن از مس و محافظ آن از لوله های مسی یا نقره ساخته شده است. این کابل به طور خاص برای انتقال فرکانس بالا استفاده می شود و می تواند صدها کانال را حمل کند و معمولاً بین یک فرستنده روی زمین و آنتن هوایی نصب می شود.

کابل کواکسیال تشعشعی یا نشتی:
کابل کواکسیال تشعشعی یا نشتی نوع دیگری از کابل کواکسیال است که در آن، محافظ عمداً به گونه ای طراحی شده است تا امواج RF را تابش دهد.

در این محافظ شکاف هایی تعبیه شده است که برای طول موج RF خاص تنظیم شده اند و اثر نشتی دوطرفه بین فرستنده و گیرنده را فراهم می کنند. این نوع کابل کواکسیال در مکان هایی که امکان آنتن دهی وجود ندارد، مانند تونل های زیرزمینی، چاه آسانسور و غیره استفاده می شود.

کابل کواکسیال RG-6:
کابل کواکسیال RG-6 متداول ترین نوع کابل کواکسیال است که برای انتقال سیگنال در مصارف مسکونی و تجاری استفاده می شود.

این کابل از یک سیم مسی جامد با عایق پلاستیکی پوشانده شده توسط یک فویل آلومینیوم و یک محافظ بافته شده برای محافظت در برابر تداخل ساخته شده است. کابل کواکسیال برای انتقال سیگنال های صوتی و تصویری در کاربردهایی مانند تلویزیون کابلی، سیگنال تلویزیون ماهواره ای و رادیو و غیره استفاده می شود.

کابل تریاکسیال یا تریاکس:
«کابل تریاکسیال» (Triaxial Cable) یا «کابل تریاکس» (Triax Cable) نوع دیگری از کابل کواکسیال است که شامل یک لایه دیگر از عایق و محافظ روی محافظ موجود است. سپر دوم یا بیرونی برای محافظت از محافظ داخلی در برابر تداخل الکترومغناطیسی زمین می شود.

کابل تویناکسیال یا تویناکس:
«کابل تویناکسیال» (Twin-axial Cable) یا «کابل تویناکس» (Twinax Cable) نوعی کابل کواکسیال است که شبیه RG-6 است، اما به جای یک هادی داخلی، دارای دو هادی داخلی است. در این کابل، دو هادی داخلی عایق بندی شده توسط یک محافظ بافته شده به هم تابیده شده اند. کابل تویناکسیال برای ارتباط سیگنال با برد کوتاه با سرعت بالا معمولاً برای شبکه اترنت 10 گیگابایتی استفاده می شود.

کابل کواکسیال نیمه صلب:
«کابل کواکس نیمه صلب» (Semi-rigid Coaxial Cable) نوع دیگری از کابل کواکسیال است که در آن غلاف خارجی از مس سخت با یک هادی داخلی است. محافظ بیرونی محافظت بهتری در مقابل تداخل مهیا می کند. محافظ به دلیل ساختار لوله مانندی که دارد، انعطاف پذیر نیست و پس از فرم دهی اولیه خم نمی شود.

کابل کواکسیال صلب:
«کابل کواکسیال صلب» (Rigid Line Coaxial Cable) یک شکل اصلاح شده از کابل نیمه صلب است که از دو لوله (محافظ) متحدالمرکز ساخته شده است که از سیگنال توان بالا محافظت بیشتری می کند. در این کابل ها از زانو و اتصالات اتصال برای خم شدن استفاده می شود. کابل های کواکسیال صلب برای انتقال سیگنال توان بالا بین اجزای فرکانس رادیویی فرستنده و آنتن استفاده می شوند.

کابل زوج به هم تابیده:
این نوع کابل ارتباطی از دو سیم عایق به هم تابیده ساخته می شود تا یک جفت به هم تابیده واحد ایجاد کند. هدف از پیچاندن، کاهش تداخل الکترومغناطیسی یا نویز است. از این کابل ها در شبکه اترنت و ارتباطات تلفنی استفاده می شود.

کابل های زوج به هم تابیده بیشتر بر اساس محافظت در برابر نویز به دو نوع تقسیم می شوند:

کابل زوج به هم تابیده بدون محافظ:
کابل های زوج به هم تابیده بدون محافظ (UTP) هیچ محافظ اضافی برای محافظت در برابر نویز ندارند. زوج های پیچ خورده ممکن است نویز را کاهش دهند، اما باز هم از آن تأثیر می پذیرند. از انواع مختلف کابل های UTP در ساختمان های مسکونی و تجاری با پهنای باند مختلف، مثلاً CAT2، CAT1 و… استفاده می شود.

کابل زوج به هم تابیده دارای محافظ:
ابل زوج به هم تابیده دارای محافظ (STP) دارای یک لایه فویل یا ورق اضافه است که از سیم ها در برابر تداخل الکترومغناطیسی محافظت می کند. این کابل ها در کاربردهای سطح بالا که ممکن است تحت تأثیر تداخل های محیطی خارجی قرار بگیرند، به کار می روند.

کابل فیبر نوری:
«کابل فیبر نوری» (Fiber Optic Cable) نوعی کابل ارتباطی است که از رشته های شیشه ای انعطاف پذیر و شفاف ساخته می شود و به فیبر نوری معروف است.

این کابل داده ها را به صورت نور انتقال می دهد. ضخامت رشته ها تقریباً برابر با موی انسان است و هر رشته جداگانه با عایق پلاستیکی پوشانده شده است. یک لایه محافظ خارجی دیگر نیز وجود دارد که از رشته ها در برابر تداخل محافظت می کند.

کابل فیبر نوری در دو نوع اصلی طبقه بندی می شود.

کابل فیبر نوری تک حالته:
«کابل فیبر نوری تک حالته» (Mono-mode Fiber Optics Cable) فقط به یک حالت نور اجازه انتقال می دهد. این کابل از یک رشته فیبر بسیار نازک ساخته شده است که اجازه انتشار تنها یک موج نوری را می دهد. این موضوع تعداد بازتاب نور را کاهش می دهد و موجب کاهش میرایی سیگنال می شود.

این امر سرعت انتقال بالا را در فاصله طولانی با میرایی بسیار کم، اما با هزینه زیاد فراهم می کند.

کابل فیبر نوری چندحالته:
«کابل فیبر نوری چندحالته» (Multi-Mode Fiber Optics Cable) از الیاف نسبتاً ضخیم تری ساخته شده است که به بیش از یک موج نوری اجازه عبور می دهند، بنابراین می توان با این کابل داده های نسبتاً بیشتری را انتقال داد. اما تعداد بازتاب نور ناشی از وجود امواج زیاد در فاصله طولانی باعث تضعیف و اعوجاج سیگنال انتهای دریافت می شود.

به همین دلیل است که از این کابل برای انتقال سیگنال در فاصله نسبتاً کوتاه، مانند LAN، سیستم های امنیتی و غیره استفاده می شود.