طراحی سیستم تهویه بیمارستان

هدف تهویه بیمارستان، تهیه هوای سالم برای تنفس، کاهش غلظت مواد آلاینده تولید شده در داخل بیمارستان و خروج آلاینده ها است. با افزایش تعویض هوا به میزان دو برابر، غلظت ذرات هوابرد در هوا نیز به نصف کاهش می یابد. بهبود تهویه در مراکز بهداشتی و درمانی در پیشگیری از انتقال عفونت های هوابرد ضروری و قویاً توصیه می شود.

اجزاء اصلی تهویه بیمارستانی

میزان تهویه

• مقدار و کیفیت هوای بیرون که به داخل بیمارستان وارد می شود.

جهت جریان هوا

• جهت کلی جریان هوا در بیمارستان باید از بخش های تمیز به سمت بخش های آلوده باشد.

انتشار هوا یا الگوی جریان هوا

• هوای بیرون باید به طریق موثر وارد هر بخش از بیمارستان شده و آلاینده های تولید شده در هر بخش به نحو موثری خارج شوند.

تهویه طبیعی

نیروهای طبیعی به عنوان مثال باد و نیروی شناوری حرارتی به علت اختلاف چگالی هوای داخل و بیرون، هوای بیرون را از طریق پنجره ها، درب ها، نورگیرها و هواکش ها به داخل ساختمان و همچنین هوای داخل را به خارج ساختمان بیمارستان هدایت می نمایند. میزان استفاده از تهویه طبیعی در بیمارستان به آب و هوا، نقشه ساختمان و رفتار اشخاص ساکن در بیمارستان بستگی دارد.

بیشترین تهویه طبیعی در زمانی که پنجره ها در دو طرف اتاق باز باشند فراهم می شود. مشکل اصلی تهویه طبیعی بستن پنجره ها در زمان شب و هوای سرد توسط همراهان بیماران است. استفاده از انواع فن های اختلاط از جمله سقفی یا اگزوز فن هایی تعبیه شده در پنجره ها فقط در زمان تامین میزان کافی هوای بیرون، مجاز است چون در غیر این صورت باعث انتشار بیشتر آلاینده های هوا در اتاق بیمار می شوند.

تهویه مکانیکی

تهویه مکانیکی معمولاً از طریق فن ها ایجاد می شود. فن ها می توانند به طور مستقیم در پنجره ها یا دیوارها، یا در کانال هوا برای تامین هوا یا خروج هوا از اتاق نصب شوند. تهویه مکانیکی می تواند به طور کامل کنترل شده و با سیستم های تهویه مطبوع و فیلتراسیون ترکیب شود. نوع سیستم تهویه مکانیکی مورد استفاده بستگی به آب و هوا دارد.

در آب و هوای گرم و مرطوب نفوذ هوا باید به حداقل رسیده و همچنین تقطیر را کاهش داد. در این وضعیت سیستم تهویه مکانیکی فشار مثبت معمولاً استفاده می شود. در مقابل در اقلیم های سرد برای کاهش تقطیر باید خروج هوا از ساختمان به حداقل برسد. در این وضعیت باید تهویه با فشار منفی استفاده شود. برای اتاق های محل تولید آلاینده مانند حمام، توالت یا آشپزخانه اغلب از تهویه با فشار منفی استفاده می شود. در اتاق ایزوله، تنفسی مورد استفاده برای کنترل عفونت هوابرد در بیمارستان باید حداقل فشار منفی 2/5 پاسکال نسبت به راهرو حفظ شود.

تهویه ترکیبی

در تهویه ترکیبی (مرکب) جهت تامین میزان جریان هوای مورد نیاز از تهویه طبیعی همراه با تهویه مکانیکی استفاده می شود. در زمانی که تهویه طبیعی به تنهایی مناسب نیست، می توان از هواکش ها (فن) با قدرت مناسب برای افزایش میزان تهویه در اتاق ها استفاده شود. این فن ها باید به گونه ای نصب شوند که هوای اتاق به طور مستقیم از طریق دیوار یا سقف به محیط بیرون تخلیه شوند. تعداد و اندازه این هواکش ها به میزان تهویه مورد نظر بستگی دارند و باید قبل از استفاده از قدرت آن اطمینان حاصل شوند.

استفاده از هواکش ها در تهویه ترکیبی مشکلاتی مانند محل نصب به خصوص برای هواکش های بزرگ، صدا به ویژه برای هواکش های با قدرت بالا، کاهش یا افزایش دما در اتاق، نیاز به منبع برق دائمی وجود دارند. که در صورت اختلال در دمای اتاق می توان از سیستم های سرمایش و گرمایش تکی و پنکه های سقفی با رعایت نکات لازم استفاده نمود.