در خاک های ماسه ای ذرات ماسه به وسیله اتصال بین ذرات نگهداری می شوند و نیرو می تواند از طریق این اتصالات منتقل شود، این امر سبب ایجاد مقاومت برشی شده و باعث می شود سازه ای که بر روی سطح زمین قرار گرفته، به وسیله خاک تحمل شود. زمانی که خاک ماسه ای در اثر تنش برشی ناشی از ارتعاش تغییر شکل می دهد، اتصال بین ذرات کم می شود، در نتیجه نیرویی که عموماً درجهت قائم و از میان نقاط اتصال تحمل می شود تبدیل به فشار آب حفره ای می شود که این حالت مربوط به پدیده روانگرایی است. بعد از روانگرایی اتصال بین ذرات خاک تماماً بازسازی می شود و این امر زمانی اتفاق می افتد که فشار آب حفره ای زائل شود.
از این رو اهمیت سیمانتاسیون در بالابردن مقاومت اتصال بین ذرات و افزایش مقاومت برشی کاملا" مشهود است. سیمانتاسیون می تواند به صورت طبیعی در خاک موجود باشد و یا از طریق فعالیت های مصنوعی ناشی از مخلوط کردن و یا تزریق ایجاد شود. در محیط طبیعی، سیمانتاسیون به سبب رسوبات شیمیایی، پیامدهای جانبی هوازدگی، اثرات جوشکاری و اتصالات ناشی از ذرات رس به وجود آید.
ارزیابی استعداد روانگرایی خاک های ریزدانه
گام اول در ارزیابی پتانسیل روانگرایی یک خاک بررسی استعداد روانگرایی در خاک محل است. شرط لازم برای ایجاد روانگرایی، اشباع یا نزدیک به اشباع بودن خاک است. خاک های شنی تمیز (فاقد ریزدانه) معمولاً به ندرت در شرایط سست قرار می گیرند و به علت نفوذ پذیری بالا و امکان زهکشی سریع فشار آب منفذی در این خاک ها امکان کمی برای روانگرایی آنها وجود دارد. همچنین به علت وزن بالای دانه های شنی در هنگام رسوب گذاری ثقلی، خود به خود در حالت متراکم یا با تراکم متوسط قرار می گیرند.
در واقع به ندرت رسوبات شن با تراکم سست در طبیعت یافت می شوند. هر چند که خاک های شنی محصور شده توسط خاک های ریزدانه و همچنین لایه های شنی ضخیم به علت عدم پتانسیل زهکشی بالا استعداد بیشتری برای روانگرایی پیدا می کنند. خاک های ماسه ای و مخصوصاً خاک های ماسه ای لایدار مستعدترین خاک ها برای روانگرایی هستند چون وزن مخصوص آنها به گونه ای است که می توانند به راحتی در حالت سست قرار گیرند.
هم نفوذ پذیری آنها پایین است، این در حالی است که ساختگاه های متشکل از سیلت های با خاصیت خمیری کم و همچنین رس های سیلت دار به طور وسیعی در نقاط مختلف جهان از جمله ایران موجود هستند. در حالی که نظرات برخی محققان در طی چند دهه گذشته، نشانگر عدم استعداد روانگرایی در خاک های ریزدانه است، ولی بررسی مشاهدات محلی حاکی از آن است که این خاک ها نیز می توانند پدیدهی روانگرایی را تجربه کنند.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
