پتانسیل روانگرایی خاک های ریزدانه خمیری

پتانسیل روانگرایی خاک های ریزدانه خمیری با استفاده از معیار چینی تعیین می شود. نکات مهم این معیار شامل موارد زیر است.

• درصد مواد ریزتر از 0/005 میلی متر< 20 %
• حد روانی <35%
• شاخص روانی > 75

خاک هایی که دارای هر چهار شرط مزبور است، مستعد روانگرایی با افت قابل توجه مقاومت در نظر گرفته می شوند. به علاوه هر گونه خاک ریزدانه ای که مقاومت به نفوذ استاندارد آن 4 > N باشد مستعد روانگرایی با افت قابل توجه مقاومت تحت بار سیکلی شناخته می شود، صرف نظر از آنکه معیار چینی در مورد آنها صادق باشد یا خیر. معیار چینی معمولا" به صورت اکید بدون در نظر گرفتن عدم قطعیت های ناشی از اندازه گیری پارامترهای این معیار به کار برده می شود.

روانگرایی خاک های سیلتی

روانگرایی خاک های اشباع اغلب سبب خرابی های وسیعی در مصالح و محیط اطراف می شود. در مقایسه با خاک های دانه ای، بیشتر خاک های ریزدانه مانند سیلت ها، ماسه های سیلتی و رس ها عموماً غیر روانگرا در نظر گرفته می شوند. مطالعات اخیر نشان می دهد که خاک های ریزدانه، به خصوص سیلت ها، ممکن است در شرایط خاص مستعد روانگرایی باشند.

روان گرایی خاک پدیده ای است که در آن خاک اشباع در اثر تنش شدیدی که به آن وارد می شود، مقاومت و سختی خود را به طور کامل از دست می دهد و مانند یک مایع رفتار می کند. این تنش وارده می تواند در اثر تکان های ناشی از زمین لرزه یا دگرگونی های ناگهانی در شرایط تنش خاک باشد.

این پدیده بیشتر در خاک های اشباع، شُل (با چگالی کم یا غیر متراکم) و ماسه ای دیده شده است. ماسه های شُل در اثر بار وارده تمایل به متراکم شدن دارند اما ماسه های متراکم در مقابل تمایل به افزایش حجم دارند.

اگر خاک از آب اشباع باشد، مانند خاکی که پایین تر از سطح آب زیرزمینی یا سطح دریا است، آنگاه آب فضای میان دانه های جامد را پر می کند (فضای حفره ای) حال اگر فشاری به خاک وارد شود، این فشار به آب موجود در این فضاهای خالی وارد می شود در مقابل آب تلاش می کند تا از فضای حفره ای خاک تحت فشار خارج شود و به جایی با فشار کمتر سرازیر شود (معمولاً آب به سمت سطح زمین یا به سمت بالا حرکت می کند).