چه کسی آی سی را اختراع کرده است؟
احتمالاً در کتاب ها خوانده اید که آی سی به طور مشترک توسط «جک کیلبی» (Jack Kilby) و «رابرت نویس» (Robert Noyce) ساخته شده اند، گویی که این دو نفر با خوشحالی در اختراع درخشان خود همکاری کرده اند!
در حقیقت، کیلبی و نویس به طور مستقل، دقیقاً در زمان مشابهی، به این ایده رسیدند و نبردی جدی را برای حقوق اختراع خود راه انداختند.
چگونه دو نفر می توانند دقیقاً همزمان یک چیز را ابداع کنند؟ پاسخ ساده است: آی سی ایده ای بود که انتظار وقوع آن وجود داشت.
در اواسط دهه 1950، جهان (و به ویژه ارتش) به پتانسیل شگفت انگیز رایانه های الکترونیکی پی برده بود و برای رؤیاپردازانی مانند کیلبی و نویس آشکار بود که باید روش بهتری برای ساخت و اتصال ترانزیستورها وجود داشته باشد.
کیلبی در شرکت «تگزاس اینسترومنتس» (Texas Instruments) مشغول به کار بود که به ایده ای رسید و آن را «اصل یکپارچه» (Monolithic Principle) خواند:
تلاش برای ساختن تمام قسمت های مختلف مدار الکترونیکی بر روی تراشه سیلیکون.
در 12 سپتامبر 1958، او اولین مدار مجتمع خام جهان را با استفاده از تراشه ژرمانیوم (عنصری نیمه رسانا شبیه سیلیکون) ساخت و تگزاس اینسترومنتس سال بعد برای ثبت اختراع درخواست کرد.
در همین حال، رابرت نویس در شرکتی دیگر به نام «فرچایلد سمیکانداکتر» (Fairchild Semiconductor)، با همان درخشش در حال آزمایش مدارهای مینیاتوری خودش بود.
فرچایلد سمیکانداکتر توسط گروه کوچکی از کسانی تشکیل شده بود که در اصل برای «ویلیام شاکلی» (William Shockley)، کار می کردند.
در سال 1959، او برای تولید اولین مدار عملی و یکپارچه، از تعدادی از روش های عکاسی و شیمیایی موسوم به «فرایند تخت» (Planar Process) استفاده کرد که به تازگی توسط یکی از همکارانش، «ژان هورنی» (Jean Hoerni) توسعه داده شده بود.
فرچایلد نیز سعی کرد اختراع رابرت نویس را ثبت کند.
بین این دو نفر و تگزاس اینسترومنتس و فرچایلد سمیکانداکتر در دهه 1960 در دادگاه ها بر سر اینکه چه کسی مدار مجتمع را توسعه داده است، اختلاف زیادی وجود داشت.
سرانجام، در سال 1969، شرکت ها توافق کردند که این ایده را به اشتراک بگذارند.
کیلبی و نویس اکنون به درستی به عنوان مخترعان مشترک مهم ترین و گسترده ترین فناوری توسعه یافته در قرن 20 شناخته می شوند.
هر دو نفر به تالار مشاهیر مخترع ملی (کیلبی در سال 1982 و نویس سال بعد) معرفی شدند و موفقیت کیلبی نیز با اهدای نصف جایزه نوبل فیزیک در سال 2000 شناخته شد. البته کیلبی در سخنرانی گرفتن جایزه اش سخاوتمندانه گفت که نویس مطمئناً در این جایزه سهیم است، اگرچه یک دهه قبل بر اثر حمله قلبی درگذشت.
در حالی که از کیلبی به عنوان یک دانشمند درخشان یاد می شود، میراث نویس یک بُعد بیشتر دارد. در سال 1968، او با گوردون مور شرکت اینتل را تأسیس کرد که در سال 1974 برای تولید ریزپردازنده (رایانه تک تراشه) همکاری کرد.
اینتل در کنار اپل، مایکروسافت، آی بی ام و سایر شرکت های پیشگام، با کمک آوردن رایانه های شخصی ارزان به خانه ها و محل کار ما کار بزرگی کرد.
به لطف نویس و کیلبی و مهندسان درخشان دیگر که بعداً کار خود را انجام دادند، اکنون چیزی در حدود دو میلیارد کامپیوتر در سراسر جهان استفاده می شود که بسیاری از آن ها در تلفن های همراه، دستگاه های ناوبری ماهواره ای قابل حمل و سایر ابزارهای الکترونیکی گنجانده شده اند.