هنر آجرکاری تزیینی به عنوان پدیده ای برجسته در تاریخ معماری این سرزمین، دارای اصالت و پیشینه ای غنی است و با گونه های تصویری و تزیینی مختلف، حضور و هویتی دیرینه داشته است. آجرکاری تزیینی در دوره معاصر، همزمان با میراث داری این اصالت از گذشته، با معماری معاصر جهانی (از نئوکلاسیک تا مدرن) تلاقی داشته که در فرآیند این همنشینی، ترکیب، تلفیق و تأثیرپذیری خود، شکل ها و بیان های تصویری متفاوت و یا تازه ای آفریده که منجر به بروز شکل های جدیدی از تزیینات در معماری معاصر ایران گشته است.
آجرکاری تزیینی در معماری معاصر
تزیینات و آرایه های آجرکاری تزیینی، بخش جدایی ناپذیر از بناها و معماری هر فرهنگ و سرزمینی است. این موضوع در سرزمین ما جایگاه رفیع و ارزشمندی دارد و این هنر چه در عرصه داخلی فضاها و چه در سطوح بناها، زمینه پیوند گسترده دیگر هنرها را با معماری برقرار کرده است. زمان و عرصه تاریخ نشان داده است که همه این بدایع، از ارتباط انسان ها، تلاقی فرهنگ ها و رویش اندیشه ها و اعتقادات پدید می آید. سرچشمه های آرایش معماری ایران به همان وسعت ارتباط ایرانیان است.
کشف و به کارگیری مصالح و فنون تازه در هیچ جای دیگر با یک چنین ذوق و آگاهی همراه نبود. بنابراین مثلث مصالح، فنون و طرح و نقش، از یک طرف و ارتباطات و یا تلاقی های تمدنی و فرهنگی از سوی دیگر، مجموعه ای از ارزشمندترین و متنوعترین هنرهای تزیینی را برای هنر آجرکاری در دوره های تاریخی این سرزمین ایجاد کرد. در این مسیر، اشکال گونا گون تزیینات اسلامی کاربردی: گل و گیاهی، هندسی و کتیبه ای ابعاد عمیق تری داشتند، تنوع بی پایانی که استادکاران معماری اسلامی توانستند در نگاره های گل و گیاهی به کار گیرند و در لایه های مختلف به نمایش گذارند، ورای قالبی است که آنها را محصور کرده است.
دوره سلجوقیان، عصر گسترش معماری و ترقی فوق العاده هنر آجرکاری است و در این دوره است که هنر معماری و آجرکاری در ایران تا سواحل مدیترانه و حتی آفریقا پیش رفت و در معماری مصر و سوریه نفوذ پیدا کرد. اما دوره معاصر نیز، دوره ای دیگر در این فراز و نشیب تأثیر پذیری از ارتباطات جهانی شد. دوره ای که از عصر قاجار و متاثر از غرب به آرامی شروع شد و در دوره پهلوی اول شتاب روز افزون گرفت.
در این دو دوره اخیر، آنچه بیشتر خود را نمایان ساخت، طرح و نقش هایی تازه بود که به شکل فزاینده ای حضور یافت و در کنار گنجینه های گذشته قرار گرفت. حضوری که بعضاً در تلفیق و ترکیب با هنر اصیل گذشته به طرح ها و نقش هایی تبدیل شد که آجرکاری تزیینی در معماری نیز در چنین زمره ای است و همه این طرح و نقش های آجری، چه از گذشته و چه دوره متاخر، تماماً جزو میراث تاریخی و فرهنگی کشور قرار گرفته اند.