تعریف رله ریکلوزر و عملکرد آن

تعریف رله ریکلوزر و عملکرد آن:
رله ریکلوزر یا به طور ساده تر، ریکلوزر یا بازبست یک کلید اتوماتیک مدرن است که با سنسورها و فناوری هوشمند برای محافظت از خطوط برق، سیستم های شبکه و همچنین تجهیزات الکتریکی یکپارچه شده است.

در این آموزش با رله ریکلوزر آشنا می شویم.

رله ریکلوزر مدارشکن کوچکی است که معمولاً در بالای تیر توزیع برق قرار دارد و به طور معمول در فیدرهای توزیع بسیار طولانی استفاده می شود.

وظیفه ریکلوزرها این است که بخشی از فیدر را در شرایط خطا یا اضافه بار جدا کرده و در نتیجه تعداد مصرف کنندگان بدون برق را به حداقل برسانند. از آنجا که رله ریکلوزر به عنوان یک مدارشکن کوچک عمل می کند، این توانایی را دارد که به طور خودکار برق را در شرایط خطای موقت بازیابی کند و به همین دلیل به آن «ریکلوزر» (Recloser) یا بازبست می گویند.

رله ریکلوزر (یا مدار اتصال مجدد اتوماتیک یا بازبست خودکار) یک تجهیز الکتریکی و کلید دقیق با قابلیت اطمینان بالا است.

ریکلوزر به سنسورهای هوشمند و الکترونیکی مجهز شده که به طور خاص برای محافظت از شبکه برق و مصرف کننده طراحی شده است. این تجهیز حفاظتی به طور خودکار خطا را جدا کرده و در صورت رفع نقص بازیابی می کند.

رله ریکلوزر چگونه کار می کند؟
برای کاهش تعداد مشتکانی که در شرایط خطا از سرویس خارج می شوند، ریکلوزرها با فیوزهای پایین دست و مدارشکن های پست بالادست هماهنگ می شوند. به عنوان مثال، فرض کنید یک شاخه درخت در یک مجتمع مسکونی روی یک خط تک فاز می افتد.

بدون وجود رله ریکلوزر بین فیوز و مدارشکن پست، کل فیدر تحت تأثیر قرار می گیرد. اگر ریکلوزر در مدار وجود داشته باشد، فقط بخشی از پایین دست فیدر تحت تأثیر قرار می گیرد.

در صورت بروز اتفاق، ریکلوزر باز می شود و تقریباً بلافاصله مجدداً بسته می شود. اگر خطا (شاخه درخت روی خط) همچنان وجود داشته باشد، ریکلوزر دوباره باز می شود. این بار ممکن است از قبل تنظیم شده باشد که یک یا دو ثانیه قبل از دوباره بسته شدن تأخیر داشته باشد.

پس از دوباره بسته شدن، اگر خطا هنوز وجود داشته باشد و طی آخرین عملیات فیوز نسوخته باشد، ریکلوزر برای مدت کوتاهی عمل نمی کند و به فیوز زمان می دهد تا فقط خط تک فاز دارای خطا را جدا کند. اگر به دلایلی این اتفاق نیفتد، ریکلوزر بار سوم باز می شود و قفل می کند.

در این مرحله باید سیم بان به محل اعزام شود تا مشکل را بررسی کرده و ریکلوزر را به صورت دستی بازبست کند. رله ریکلوزر توانایی بسته شدن حداقل 3 بار و توانایی قطع 4 بار قبل از قفل شدن را دارد. زمان بسته شدن قابل تنظیم است.

ساختار رله ریکلوزر:
در سیستم های الکتریکی، رله ریکلوزر مجموعه ای از بخش های زیر است:

• محافظت در برابر اضافه بار.
• فرایند بسته شدن خودکار.
• تابلو.
• کنترل دستی.

ریکلوزر سه فاز برای نصب به صورت ستونی، دارای محفظه خلا عایق بندی شده توسط گاز SF6 یا دی الکتریک جامد برای اطفاء جرقه است. در محیط خارج، ریکلوزر موقعیت خوبی برای محافظت در برابر صاعقه دارد.

واحد کنترل با استفاده از تراشه الکترونیکی در یک تابلو روی تیر برق نصب شده است و عملکردهایی شامل اندازه گیری، محافظت و قابلیت نظارت، کنترل محلی و از راه دور و اتصال به سیستم را دارد.

در واقع، ریکلوزر از یک قطع کننده مدار معمولی با یک کنترل کننده تشکیل شده است که اجازه می دهد تا تعداد بسته شدن های تکراری با توجه به نیازهای از پیش تعیین شده برنامه ریزی شوند و همزمان مقادیر مهمی مانند توان و ولتاژ و جریان در زمان قطع مدار را اندازه گیری و ذخیره گردند.

نقش و عملکرد رله ریکلوزر چیست؟
ریکلوزر داده های مهم بلادرنگ درباره وضعیت خط، مانند مقادیر توان، ولتاژ یا فرکانس را ارائه می دهد. این داده ها عملکرد شبکه ولتاژ متوسط را بهبود می دهد، تجزیه و تحلیل و تشخیص عیب را امکان پذیر می کند و در نهایت کارایی عملکرد شبکه فشار متوسط را ارتقا می بخشد.

ریکلوزر می تواند در کنار کلید فیوز یا قطع کننده بار، یک ناحیه خطا را تشخیص داده و برق را در یک منطقه بدون مشکل بازگرداند.

از این عملیات می توان در خطوط توزیع هوایی و همچنین در پست های ترانسفورماتور توزیع با یکپارچه سازی کنترل، حفاظت، اندازه گیری، مخابرات، تشخیص خطا و نظارت بر بسته و باز شدن مدار استفاده کرد.

در صورت استفاده از ریکلوزر، قطعی ها به طور خودکار کم می شود و شاخص های سرویس دهی به مشتریان بهبود می یابد.

همچنین با ارائه ویژگی هایی که فشار روی شبکه را کاهش می دهند، سرمایه گذاری مجدد روی آن را به تعویق بیندازید. همچنین، ریکلوزرها به راحتی در برنامه های شبکه هوشمند ادغام می شوند و می توانند نقش خود را در شبکه ایفا کنند.

از آنجا که بسیاری از موارد اتصال کوتاه در منابع تغذیه ولتاژ متوسط رخ می دهد که ماهیت گذرایی دارند، رله ریکلوزر تجهیزی ضروری برای بهبود تداوم و کیفیت برق در شبکه های ولتاژ متوسط در کل دنیا است.

محل و شرایط نصب رله ریکلوز:
ریکلوزر را می توان در هر نقطه از سیستم الکتریکی که مقدار نامی آن با نیازهای سیستم مطابقت دارد، قرار داد.

مکان های منطقی نصب ریکلوزر عبارتند از:

• در پست به عنوان اصلی ترین وسیله حفاظتی سیستم.
• در خطوط اصلی اما دور از پست، برای تقسیم کردن خطوط طولانی و در نتیجه جلوگیری از بروز مشکل روی کل سیستم در صورت بروز خطای منبع.
• روی خطوط ترانک برای محافظت از خط اصلی در مقابل صدمات ناشی از خرابی شاخه.

شرایط نصب و راه اندازی رله ریکلوزر به شرح زیر است:

• دمای هوا بین از 450- درجه سانتی گراد تا زیر 850+ درجه سانتی گراد.
• رطوبت هوا تا 100 درصد.
• حداکثر ارتفاع نصب 3000 متر از سطح دریا.
• عدم قرارگیری در معرض تکان های شدید.