انواع دژنکتور:
دژنکتورها را می توان از جنبه های مختلف مانند محل نصب و مکانیسم خاموش کردن جرقه به انواع مختلفی دسته بندی کرد.
انواع دژنکتور از نظر محل نصب:
دژنکتورها از نظر محل نصب به دو دسته دژنکتورهای فضای آزاد و دژنکتورهای تأسیسات داخلی تقسیم بندی می شوند.
انواع دژنکتور از نظر مکانیسم خاموش کردن جرقه:
دژنکتورها بر اساس مکانیسم خاموش کردن جرقه به صورت زیر دسته بندی می شوند:
دژنکتور روغنی:
در این نوع دژنکتورها، روغن هم به عنوان خاموش کننده قوس و هم به عنوان ماده عایق به کار می رود.
جرقه سبب تجزیه روغن دی الکتریک می شود و گازهای ناشی از این تجزیه باعث افزایش فشار درون محفظه ای خواهد شد که قطع کننده در آن نصب می شود. گازها از طریق سوراخ های درون محفظه هدایت می شوند و جرقه درون سوراخ ها کشیده شده و توسط جریان گاز خنک می شود.
نحوه خاموش کردن جرقه بدین صورت است که هنگامی که دژنکتور یک مدار دارای جریان یا اصطلاحاً گرم را قطع می کند، روغن به دلیل گرمای شدید تجزیه شده و گازهایی مانند هیدروژن (H2) به مقدار 70 درصد، استیلن (C2H2) به مقدار 20 درصد و متیلن (CH2) به مقدار 10 درصد و نیز مقداری کربن از روغن متصاعد می شود.
از میان گازهای مذکور هیدوژن از قدرت دی الکتریک خوبی برای از بین بردن قوس الکتریکی برخوردار است. پس از قطع جرقه، فضای کنتاکت ها توسط روغن دی الکتریک تازه پر و قدرت عایقی کافی بین کنتاکت ها تأمین می شود.
در این نوع کلیدها عموماً یک کنتاکت متحرک و دو کنتاکت ثابت وجود دارد و فازها از سطح ولتاژ 72٫5 کیلوولت به بالا، در سه محفظه جداگانه روغن قرار دارند، در حالی که در سطح ولتاژ 36 کیلوولت و پایین تر در یک محفظه قرار می گیرند.
روغن در دژنکتورهای روغنی دارای مزایای زیر است:
معایب کلیدهای روغنی نیز به شرح زیر است:
عوامل خاموش شدن جرقه را می توان طولانی شدن قوس (ناشی از عملکرد بازوی مکانیکی) و پس از آن خنک شدن جرقه دانست. با افزایش طول جرقه، سطح تماس جرقه با روغن بیشتر شده، در نتیجه انتقال حرارت روغن بیشتر و قوس خنک تر می شود.
دژنکتور کم روغن:
همان گونه که گفته شد افزایش ولتاژ سیستم باعث می شود کلیدهای روغنی به مقادیر زیاد روغن نارسانا نیاز داشته باشند و این باعث می شود اندازه این دژنکتورها بزرگ تر و وزن آن ها سنگین تر شود که خود افزایش هزینه را در پی خواهد داشت.
این مسئله و نیز پیشرفت هایی که در تکنیک سرامیک سازی انجام گرفته، باعث شده وظیفه روغن به عنوان یک نارسانا در کلیدهای روغنی به قطعات چینی محول شود و تنها مقدار کمی روغن برای خنک کردن قوس در این تجهیزات به کار رود.
کلیدهای کم روغن امروزه تا ولتاژ 36 کیلوولت و میزان خطای متناسب با حداکثر ولتاژ در دسترس هستند.
فرایند قطع کنندگی قوس الکتریکی دژنکتورهای کم روغن منشأ ترمودینامیکی درونی دارد. در حین عملیات قطع جریان، یک قوس در روغن بین کنتاکت متحرک و کنتاکت های ثابت ایجاد می شود.
قوس به طور عمودی در محفظه احتراق امتداد یافته و اندازه فاصله ایجادشده برای تحمل ولتاژ کنتاکت ها کافی است. افزایش گاز درونی ناشی از تجزیه و تبخیر روغن توسط قوس (قوس الکتریکی) یک حرکت سریع خنک کننده را دور قوس به وجود می آورد که این امر خود باعث خنک کنندگی و سرمایش سریع در کل آن قسمت می شود.
بازیابی دی الکتریکی به اندازه ای سریع است که از محدود کردن قوس بعد از جریان صفر جلوگیری می کند.
مدارشکن های کم روغن با در نظر گرفتن عیوب کلیدهای روغنی طراحی شده اند و نسبت به آن ها مزایای زیر را دارند:
از معایب کلیدهای کم روغن نیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
دژنکتور هوای فشرده:
با پیشرفت صنعت برق و مشکلات موجود در دژنکتورهای روغنی وجود دژنکتورهایی با عملکرد بهتر احساس می شد.
به همین دلیل کلیدهای هوای فشرده طراحی شد و در سطح ولتاژهای بالاتر از 11 کیلوولت مورد بهره برداری قرار گرفت. تصاویر زیر وضعیت مکانیسم دژنکتور هوای فشرده را در سه وضعیت بسته، در حال قطع و باز نشان می دهد.
مزایای دژنکتور هوای فشرده به شرح زیر است:
معایب دژنکتورهای هوای فشرده نیز به شرح زیر است:
دژنکتور گازی SF6:
گاز SF6، یک گاز خنثی است که خاصیت خاموش کنندگی بسیار بالایی به ویژه در فشار زیاد دارد. این گاز بی رنگ، بی بو، غیرقابل اشتعال و غیرسمی است.
شکل زیر چند نمونه کلید گازی را نشان می دهد.
برخی از مزایای دژنکتور گاز SF6 به شرح زیر است:
از معایب دژنکتور گاز SF6 نیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
دژنکتور محفظه خلأ:
این دژنکتورها از سه کپسول خلأ تشکیل شده اند که هر فاز به صورت جداگانه درون آن ها قرار دارد.
مزایای دژنکتور خلأ به شرح زیر است:
از معایب کلید خلأ نیز می توان موارد زیر را نام برد:
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
