قالب چوبی چیست؟

در شرایط فعلى از چوب تبریزى (سپیدار یا صنوبر) جهت تهیه چوب گرد یا دو تراش مصرفى در عملیات قالب بندى استفاده مى شود. تخته هاى چندلا معمولاً به عرض 1/2 متر و طول 2/4 متر با ضخامت 6 تا 30 میلى متر هستند. از این تخته ها فقط به عنوان رویه قالب استفاده شده و به لحاظ مقاومت در برابر رطوبت بتن توسط یک قشر لاکى از جنس پلیمر پوشانده مى شوند.

به همین دلیل باید در هنگام ویبره کردن از تماس نوک ویبراتور با بدنه و در نتیجه تخریب این قشر جلوگیرى نمود. مصالح پلاستیکى، فایبرگلاس، ورق هاى موج دار، فولاد، آلومینیم و گاهى منیزیم روکش دار از دیگر مصالح قالب بندى محسوب مى شوند.اتصالات قطعات چوبى غالباً به کمک میخ و به ندرت توسط پیچ صورت مى گیرد. گوه و گیره نیز از دیگر وسایل اتصال انواع قالب به حساب مى آیند.

ازآنجایى که اتصالات میخى داراى دو عملکرد اصطکاکى و برشى- خمشى هستند مقاومت بیرون کشیدگى میخ ها را مى توان از وزن مخصوص چوب دانست. توصیه مىشود که میخ ها حداقل 12 برابر قطرشان در عضو چوبى نفوذ نمایند.مبحث ششم مقررات ملى ساختمان ایران مقرر مى دارد اضلاع مختلف خرپاى چوبى در نقاط اتصال به یکدیگر به وسیله پیچ و مهره و یا اسکوپ هاى فولادى کاملاً به هم محکم شوند.

قالب فلزی

براى کارهاى با اهمیت که در آن ابعاد سطح کار تمام شده سرعت اجرا و دقت در عملیات مهم است، باید از قالب هاى فلزى استفاده کرد. در طراحى این قالب ها به دلیل جرم حجمى زیاد مصالح فلزى، باید ابعاد معقولى براى قالب در نظر گرفت. عموماً طول 2 متر و ارتفاع 1/5 متر براى کارهاى سطوح بزرگ مناسب است. البته در عمل بسته به ابعاد و سطوح کار باید مدول هاى قالب بندى را طورى در نظر گرفت که حداکثر سرعت حداقل تعداد درزهای اجرایى حداقل تعداد دفعات باز کردن و بستن قالب مناسب ترین وزن قالب و نیز حداقل میزان پرت قالب به طور هم زمان فراهم شوند.

اتصالات در نظر گرفته شده براى این قالب ها نیز باید به نحوى باشد که به راحتى و در عین حال به صورت مطمئن قابل استفاده باشند. به منظور جلوگیرى از اعوجاج قالب ها نیز باید در فواصلى مناسب از سطح قالب اقدام به نصب نگهدارنده نمود. عموماً نگهدارنده هاى نبشى شکل براى این کار مناسب هستند. باید توجه داشت بعد از قالب بردارى از روى هم ریختن قالب هاى فلزى خصوصاً در زیر باران و فضاى باز جلوگیرى نمود.

قالب آلومینیومی

از مصالح دیگرى نیز مى توان براى قالب بندى سازه هاى بتنى استفاده کرد. از جمله این مصالح مى توان به آلومینیم، فایبرگلاس و پلى استر اشاره کرد. در این میان نقش دادن به قالب هاى فایبرگلاس بسیار راحت بوده و مى توان به طرح هاى بسیار متنوعى دست یافت اما شکننده بودن این جنس از قالب سبب مىشود که به منظور جلوگیرى از آسیب دیدن آنها از قالب هاى ضخیم تر استفاده شود. پانل هاى آلومینیومى داراى رویه تخته چند لایى نیز از قالب هاى بسیار رایج محسوب مى شوند. باید توجه نمود که استفاده از این گونه قالب ها به لحاظ جلوگیرى از تماس مستقیم بتن با آلومینیوم رایج تر از قالب هاى آلومینیومى ساده است.