گسل ها نوعى ساختار خطى، همراه با جابه جایى هستند که بر تحولات زمین ساختى و همچنین تکوین حوضه هاى ساختارى - رسوبى ایران اثر در خور توجه داشته اند. از این میان، اثر گسل هاى طولى عمده، همزمان با جنبش هاى کوه زایى کاتانگایى (پرکامبرین پسین) به مراتب بیشتر است. روند این گسل ها در بیشتر جاها با روندهاى زمین ساختى مربوط به چین خوردگى کاتانگایى همخوان است و در راستاى شمالى - جنوبى قرار دارد.
شناخت گسله ها و بررسی ویژگی های گسلی از دو دیدگاه مهم است. اول این که گسل های پوسته قارهای به دلیل اینکه زون برشی ایجاد می کنند و به صورت مجموعه ای از سنگ های خرد شده دیده می شوند، خاستگاه مواد معدنی هستند. مطالعه گسله ها به شناسایی کانسارها، نحوه پراکندگی، اکتشاف و استخراج مواد معدنی کمک می کند.
مطالعه گسل ها از آنجائی که توان لرزه زایی دارند، دارای اهمیت است. شناسایی زون های گسلی فعال و برآورد توان لرزه زایی این گسله ها می تواند در کاهش خسارت های جانی و مالی مهم باشد.قرارگیرى کانون زمین لرزه هاى سده بیستم در درازاى بسیارى از گسل هاى ایران، نشان مى دهد که بسیارى از گسل هاى ایران هنوز فعال هستند.
گسل ها در تحولات زمین ساختى گوناگون (دگرشیبى، چینخوردگى، ماگماتیسم) نقش مؤثرى داشته اند. براى نمونه، بسیارى از تکاپوهاى آتشفشانى شکافى ایران از طریق گسل ها و بازشدگى آنها به سطح زمین رسیده اند.در ریخت زمین ساخت امروز ایران، گسل هاى طولى و عمده نقش سازنده داشته اند به گونه اى که بسیارى از روندهاى ساختارى کنونى ایرانزمین نتیجه حرکت افقى و قائم گسل ها است.در طول یک گسل، مقدار و ساز و کار جابه جایى، یکسان و همانند نیست و ممکن است بخشى از یک گسل به صورت فشارى و بخش دیگر آن به صورت کششى عمل کند.
طبقه بندی بر اساس شیب سطح گسل
زمین شناسان، گسل ها را بر اساس لغزش به سه دسته تقسیم می کنند.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
