ضوابط لرزه ای قاب های مهاربندی ویژه

در قاب های مهاربندی ویژه، مقاطع مهاربندها و ستون های مجاور مهاربندها باید از نوع فشرده لرزه ای باشند. با افزایش ضریب رفتار سازه کنترل تغییر مکان جانبی نسبی نیز سختگیرانه تر می شود، همچنین برای سازه های با زمان تناوب بیشتر از 0/7 ثانیه نیز، تغییر مکان جانبی نسبی مجاز طبقات کاهش یافته است. یعنی ممکن است با افزایش ضریب رفتار سازه و کاهش نیروی جانبی وارد به سازه ابعاد مقاطع مورد نیاز سازه کاهش یابد، اما تأمین تغییر مکان جانبی نسبی مجاز سازه نیاز به اعضای بزرگ تر دارد.

در سازه های مورد بررسی در این پژوهش، در ساختمان چهار طبقه، برای هر چهار سیستم سازه ای مورد مطالعه، طراحی اعضاء، تنها به بارهای رسیده به آن عضو وابسته است. تغییر مکان نسبی طبقات سازه حاصل از طراحی نیرویی اعضاء، بدون نیاز به هیچگونه تغییر در اعضای سازه، در همه طبقات کمتر از تغییر مکان نسبی مجاز آیین نامه بوده است. در ساختمان شش طبقه، در سازه های قاب خمشی، به علت افزایش طبقات، پریود تجربی سازه، بیش از 0/7 ثانیه است. لذا بر اساس آنچه که قبلاً گفته شد، تغییر مکان نسبی مجاز آیین نامه سختگیرانه تر است.

از این رو در این سازه ها پس از طراحی اعضاء برای نیروهای داخلی، مشاهده شد که تغییر مکان نسبی تمامی طبقات، فراتر از تغییر مکان نسبی مجاز آیین نامه است. به همین دلیل باید مقاطع اعضاء را افزایش داد تا تغییر مکان نسبی طبقات، به تغییر مکان نسبی مجاز کاهش یابد. به عنوان یک راه حل ساده، در مواردی که تغییر مکان نسبی همه طبقات فراتر از تغییر مکان نسبی مجاز است، پیشنهاد می شود فرآیند طراحی سازه، برای برش پایه بالاتری تکرار شود، تا مقاطع اعضاء در سراسر سازه به صورت هماهنگ، افزایش یابد.

در ساختمان شش طبقه و در سازه دوگانه، پریود تجربی سازه، کمتر از 0/7 ثانیه است. همچنان مقاطع به دست آمده از طراحی نیرویی اعضاء، تغییر مکان نسبی سازه را کمتر از تغییر مکان نسبی مجاز نگه می دارد. در ساختمان هشت طبقه، در سازه های قاب خمشی، فرآیند ذکر شده در مورد ساختمان شش طبقه، عیناً تکرار می شود. اما در سازه دوگانه با وجود این که پریود سازه، بیش از 0/7 ثانیه است، همچنان طراحی نیرویی اعضاء حاکم است و تغییرمکان نسبی طبقات به میزان قابل توجهی کمتر از تغییر مکان نسبی مجاز است.