امروزه با پیشرفت فنآوری، سهولت نسبی در حفاری و ساخت سازه های زیرزمینی، محدودیت های فضاهای سطحی برای اجرای طرح های عمرانی و نیز به واسطه مسائل سیاسی و امنیتی، توجه بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به احداث سازه های زیر رمینی برای کاربری های عمرانی، نظامی و معدنی معطوف شده است.
راه ها و بزرگراه های زیرزمینی، انواع تونل ها، شبکه متروی شهری، نیروگاه ها و سایر مغارهای زیر زمینی برای دفن زباله های هسته ای و یا به عنوان مخازن نفت، معادن، پناهگاه ها و انبارها، تعدادی از ساز ه هایی هستند که در کشورهای مختلف به سرعت در حال ساخت و اجرا هستند.
با توجه به توسعه روز افزون ساز ه های زیر زمینی و هزینه های فراوانی که برای ساخت هر یک از این سازه ها صرف میشود و نیز اهمیت آنها در شبکه حمل و نقل بین شهری و داخل شهری و خطری که در صورت آسیب دیدگی آنها متوجه جان مردم می شود، لازم است که پایداری آنها در برابر خطرات ناشی از زلزله مورد مطالعه قرار گیرد.
ویژگی های فضاهای زیرزمینی و نمونه های بارز آنها
از دیگر مزایای تونل ها در راه های ارتباطی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مطالعه خرابی های گذشته
بر اساس یک پندار کهن، سازه های زیر زمینی ایمن ترین سازه ها در برابر زلزله هستند. در تمام نقاط جهان خطوط متروی زیر زمینی به عنوان پناهگاه برای نجات واسکان در زمان وقوع زلزله مورد استفاده قرار گرفته اند. برای اثبات صحت و سقم این پندار، لازم است عملکرد تونل ها و سازه های زیر زمینی در برخی از کشورهای پیشرفته در طول قرن گذشته مورد مطالعه و بررسی قرار بگیرد.
در کشور ژاپن تونل های بسیاری احداث شده است، از این رو از دیدگاه تونل سازی در زمره پیشرفته ترین کشورها قرار دارد. با توجه به شدت زلزله خیز بودن ژاپن و اهمیتی که پدیده زلزله در آن کشور دارد، گزارش های متعددی در زمینه صدمات وارده بر تونل ها در اثر زلزله در این کشور منتشر نمود ه اند.