به طور کلی خاک های رسی نرم به علت تراوایی کم به زمان زیادی برای نشست تحکیمی نیاز دارد. برای افزایش سرعت تحکیم در این خاک ها زهکش های قائم به همراه خاکریز یا روش خلاء در خاک نصب می شود. این زهکش ها، به طور مصنوعی مسیر زهکشی در زیر خاک های رسی ایجاد می کنند.
بخاطر وارد شدن فشار توسط خاکریز به آب منفذی، این آب تحت گرادیان هیدرولیکی ایجاد شده توسط پیش بارگذاری به صورت افقی به سمت زهکش ها جریان پیدا می کند.دلیل آن این است که تراوایی خاکهای رسی در جهت افقی بیشتر از جهت عمودی است. این آب به راحتی می تواند در طول زهکش های قائم به سمت لایه زهکش افقی یا لایه تراوا حرکت کند.
پس می توان گفت زهکش های عمودی با کوتاه کردن مسیر زهکشی باعث افزایش سرعت فرایند تحکیم می شوند و این عمل به نوبه خود باعث افزایش مقاومت خاک رس به صورت خیلی سریع شده و باعث می شود که خاک توانایی پذیرش بار جدید را داشته باشد. همچنین استفاده از این زهکش ها خطر شکست خاک را در طی قرار دادن خاکریز در محل را حذف می کند.
یکی از انواع زهکش های قائم، زهکش های پیش ساخته است که دارای یک هسته پلاستیکی با یک کانال طولی فیتیله ای به عنوان زهکش و یک آستر کاغذی از مواد لیفی که مثل یک فیلتر از هسته محافظت می کند، هستند. برای قرار دادن این زهکش به داخل زمین هول داده شده یا کوبیده می شود.
موقع نصب این زهکش ها به وسیله ی Close mandrel ها در داخل زمین، یک مندرال، به علت ابعاد کوچکی که این زهکش ها دارند، به هم خوردگی خاک اطراف در مدت نصب زهکش ها توسط مندرال خیلی کمتر است. پس این زهکش ها نسبت به زهکش های ماسه ای، که باعث به هم خوردگی زیاد خاک در موقع نصب و در نتیجه کاهش مقاومت آن می شود، ترجیح داده می شوند.