نحوه ترسیم نقشه توپوگرافی

نقشه توپوگرافی چگونه ترسیم می شود؟
ترسیم نقشه توپوگرافی با جمع آوری داده های معرف نقاط مختلف سطح زمین توسط روش های نقشه برداری یا سنجش از دور و پیاده کردن داده های به دست آمده بر روی کاغذ یا نرم افزار صورت می گیرد.

به طور کلی، ترسیم نقشه های توپوگرافی یک محدوده، فرآیند زمان بری است که با توجه به دقت برداشت نقاط و ترسیم نقشه می تواند تا حدود 5 سال نیز طول بکشید.

این فرآیند نیازمند افراد باتجربه و ماهر در حوزه های نقشه برداری، نقشه کشی، تفسیر داده های فضایی، حکاکی، چاپ و دیگر مهارت های مرتبط است.

ترسیم نقشه توپوگرافی با استفاده از داده های نقشه برداری:
یکی از روش های متداول برای رسم نقشه توپوگرافی، مخصوصا پروژه هایی با محدوده نسبتا کوچک، اجرای عملیات نقشه برداری، جمع آوری داده های ارتفاعی، ورود داده ها به نرم افزارهای تخصصی و گرفتن خروجی به صورت منحنی میزان است.

نرم افزارهای تخصصی نقشه برداری نظیر Surfer و نرم افزارهای سنجش از دور مانند «آرک جی آی اس» (ArcGIS)، «اجی سافت» (Agisoft) و «کیو جی آی اس» (QGIS) از ابزارهای شناخته شده در زمینه تبدیل داده های ارتفاعی یا اصطلاحا داده های XYZ به منحنی های تراز هستند.

ترسیم نقشه توپوگرافی با استفاده از داده های عکس برداری هوایی:
عکس برداری هوایی، از روش های سریع برداشت ویژگی ها و عوارض سطحی زمین است که توسط هواپیما، بالگرد و انواع مختلف پهپاد انجام می گیرد.

تصویربرداری از ناحیه مورد نظر، برداشت مشخصات نقاط کنترلی توسط تجهیزات نقشه برداری، اعتبارسنجی عوارض، تفسیر داده ها، نشانه گذاری، ویرایش و چاپ از مراحل ترسیم نقشه توپوگرافی با استفاده از روش عکس برداری هوایی هستند.

عکس برداری:
برای ترسیم نقشه توپوگرافی به روش تصویر برداری هوایی، سطح زمین به چندین مقطع تقسیم شده و دو عکس با زوایای مختلف از هر مقطع تهیه می شود (تصویر زیر).

این رویکرد، امکان ایجاد تصاویر سه بعدی استریوسکوپی و تبدیل آن های به منحنی های میزان را فراهم می کند. وسیله هوایی طی تصویربرداری در یک ارتفاع ثابت با مسیر حرکت شمال به جنوب قرار می گیرد.

شرایط جوی و وجود درخت از عوامل موثر بر کیفیت داده های به دست آمده از مرحله هستند.

داده های تصویری حاصل از عملیات عکس برداری هوایی با استفاده از نرم افزارهای فتوگرامتری نظیر «آرک جی آی اس» (ArcGIS)، «اجی سافت» (Agisoft) و غیره به نقشه های توپوگرافی باکیفیت تبدیل می شوند.

برداشت نقاط کنترلی:
به منظور اطمینان از دقت نقشه توپوگرافی، محل دقیق چندین نقطه کنترلی توسط عملیات نقشه برداری مورد بررسی قرار می گیرد.

محل تقاطع جاده ها و ویژگی های برجسته زمین معمولا به عنوان نقاط کنترلی در نظر گرفته می شوند. نقاط کنترل افقی، طول و عرض محل و نقاط کنترلی عمودی، ارتفاع محل را تعیین می کنند.

محل قرارگیری این نقاط و ارتفاع آن ها، از اهمیت بالایی در جانمایی صحیح تصاویر هوایی و اختصاص مقادیر به خطوط کنتور (منحنی های میزان) برخوردارند.

تایید عوارض موجود در نقشه:
در این مرحله، امکان بررسی های بیشتر برای تشخیص دقیق تر برخی از عوارض زمین نظیر جاده ها، رودها، ساختمان های جدید یا ساختمان های تخریب شده فراهم می شود.

تمام عوارض، المان های مشکوک، عنوان صحیح محل ها و غیره باید توسط کارشناسان حاضر در محل مورد بررسی قرار گیرند.

دقت این مرحله، در تهیه نقشه های توپوگرافی رسمی اهمیت بیشتری پیدا می کنند.

تفسیر نقشه:
پس از تکمیل مراحل قبلی، جفت عکس های تهیه شده در یک پروژکتور استریوسکوپ قرار داده می شوند. یکی از عکس ها در لنز سمت چپ و دیگری در لنز سمت راست قرار می گیرد.

به این ترتیب، نمای سه بعدی سطح زمین به نمایش در می آید. سپس، ترسیم منحنی های تراز توسط یک سیستم ردیابی نوری صورت می گیرد.

پس از تکمیل رسم خطوط تراز و عوارض زمین، خروجی به دست آمده به واحد حکاکی و چاپ تحویل داده می شود.