سنگ هایی که ضایعات آنها در تولید مصنوعات سنگی استفاده می شود سنگ بسته به نوع می توان از آنها استفاده های زیادی کرد. اگر سنگهای ضایعاتی از نوع آذرین باشند که سخت هستند می توان از آنها برای تولید سنگفرش استفاده نمود ولی اگر سنگها نرم باشند مانند تراورتن می توان آنها را به پودر سنگ تبدیل نمود یا از آنها برای تهیه سنگ های آنتیک که در نماها استفاده می شود بهره برد.
معادن سنگ گرانیت 25 درصد معادن سنگ را تشکیل می دهند. در ایران بیشترین ضایعات سنگ مربوط به سنگ گرانیت است ضریب کوپدهی در معادن سنگ گرانیت حدود 40 درصد است. علت این امر روش استخراج معادن گرانیت در کشور است که فاصله ز یادی با استانداردهای جهانی دارد. در معادن سنگ نرم از جمله تراورتن با توجه به استفاده از روشهای مکانیزه، مقدار ضایعات کمتر می باشد و ضریب کوپدهی حدود 80 درصد است. در گذشته ضایعات سنگ تراو رتن در معادن دپو می شدند ولی هم اکنون با افزایش قیمت سنگ، فرآوری این ضایعات از نظر اقتصادی توجیه پذیر شده است.
ضایعات سنگهای تراورتن به علت مقاومت قابل قبول، سختی کم و قابلیت ساب و برش، شکل پذیری، وجود تخلخل جهت چسبیدن کامل به ملات برای ساخت مصنوعات سنگی مناسب می باشند ضمن اینکه زیبایی ظاهر، بلوری بودن، سهولت دسترسی، تنوع رنگها، ارزانی نسبت به سایر سنگها و عدم امکان آلتره شدن ذخایر آن از مزایای دیگر سنگ های تراورتن است.
شرایط استفاده از ضایعات سنگهای تراورتن در تولید مصنوعات سنگی
- قطعات سنگ بایستی از نظر وضعیت میکروتکتونیکی و وجود درزه و شکافها ارزیابی شوند.
- قطعات سنگ مورد نظر بایستی قابلیت برش و سایش و مقاومت در جهات مختلف با در نظر گرفتن تجربه کارگر سنگبر را داشته باشند
- مشاوره با استاد کار سنگ
- بررسی سطح صیقلی سنگ از نظر زیبایی و قیمت گذاری و بازاریابی شرایط فنی برش
- جهت بررسی (Typical) در چند نمونه بارز (X-Ray) انجام آنالیز کانی شناسی به روش اشعه مجهول حضور کانی های رسی و کوارتز در سنگ های آهکی
- تهیه چند مقطع نازک از نمونه های ضایعات جهت بررسی تأثیر پدیده آلتراسیون در سنگ
- انجام محاسبات تعیین ذخیره دپوی باطله ضایعات سنگ
- ارائه طرح های بهره برداری و بررسی فنی و اقتصادی
- بحث بر روی بهره برداری ضایعات سنگهایی که در برابر قلیایی ها مقاومند مانند آهک متراکم، دولومیت، مرمر، منیزیت و ماسه سنگهای آهکی
- ضایعات سنگ هایی که در برابر قلیایی ها مقاومند مانند آهک متراکم، دولومیت، مرمر، منیزیت و ماسه سنگ های آهکی برای تولید مصنوعات سنگی مناسب هستند.
تأثیر تنوع رنگ های سنگ در تولید مصنوعات سنگی
- سنگ های آهکی درشت و متبلور به دلیل جلا و درخشندگی، در صورتی که رنگ های شفاف داشته باشند از مرغوبیت بهتری برخوردارند.
- سنگ های آهکی با بافت اولیتیک در مقطع صیقلی (سنگهای نمای تراش و صیقل خورده) در صورتی که از رنگ شفاف و مناسب برخوردار باشند ممکن است زیبایی خاص داشته باشند.
- متن یکدست و یکنواخت در سنگ های آهکی میکریتی مثل سنگ آهک های کرتاسه، ائوسن و الیگوسن ایران (سازند قم، آسماری، جهرم) و سنگهای آهکی سازند های مختلف ژوراسیک
- سنگ های آهکی دارای پوسته درشت مثل استراها به دلیل این که ساختمان داخلی فسیل ها در مقاطع مختلف در یک سطح صیقلی نمایش داده می شوند ممکن است نمای جذابی داشته باشند.