تیر یکی از اعضای اصلی در مجموعهٔ المان های مورد استفاده در سازه های ساختمانی است. در واقع وظیفه اصلی تیرها تحمل تنش های حاصل از نیروی برشی و لنگر خمشی ناشی از بارهای وارد بر آن و وزن خود تیر است. در طراحی سازه ها، معمولاً تیرها بر اساس لنگر خمشی موجود طراحی گشته و ضابطه برش در آنها کنترل می شود. خصوصیت های اصلی تیرها عبارتند از نیمرخ (پروفیل)، طول و مادهٔ سازنده.
تیر، معمولاً در معماری و مهندسی سازه، به عنوان عضوی بلند، مستقیم و منشوری تعریف می شود که برای نگه داری بارهای مختلف وارده در طول عضو طراحی می شود. با این حال در سازه های کوچک تر مانند کامیون ها و بدنه اتومبیل ها نیز تیرها کاربرد دارند و با راهکارهایی مشابه محاسبه می شوند.البته در کار اجرایی عنوان تیر غالباً فقط به اعضای افقی اطلاق گردیده و به اعضای عمودی ستون گویند. معمولترین تیرها از نظر مصالح ساختمانی شامل تیر فولادی، تیر بتنی و تیر چوبی است. تیرهاى بتنی را از نظر نوع اتصال به تکیه گاه به چهار دسته تقسیم مى کنند.
تیر ساده
- به تیرهائى با مقطع مربع یا مستطیل که بر روى دو تکیه گاه ساده (ستون یا دیوار) تکیه دارند، تیر ساده مى گویند.
تیر ممتد
- از این نوع تیرها براى پوشش چند دهانه متوالى استفاده مى شود.
تیر کنسولی یا طره ای
- تیری که براى تحمل بار قسمت هاى جلو آمده سقف (نسبت به محور ستون ها) به کارمى رود، را تیر کنسولى یا طره اى مى گویند.
تیر پوششى یا فرعى
- تیرهایى هستند که بار خود را به تیرهاى اصلى منتقل مى سازند.
مزایا و معایب تیرهای بتنی گرد نسبت به چهار گوش
در سال های اخیر استفاده از تیر گرد منسوخ شده است که مهم ترین دلیل آن سختی صعود از تیر برای سیمبانان ذکر شده است. اما به نظر می رسد با توجه به حادثه ای برق گرفتگی افراد عادی این امر مزیت باشد.تیر گرد به دلیل شکل آیرودینامیکی که دارد در برابر طوفان عکس العمل خوبی از خودش نشان می دهد، در ضمن مصالح ساخت آن چون ریزتر و یکپارچه استت و نحوه متفاوت ساخت تیر باعث می شود کمتر دچار شکستگی شده و کیفیت بالاتری خواهد داشت.صعود از تیر گرد، انرژی بیشتری از سیمبان می گیرد، تعداد بولت یا همون میله زیر پایی بیشتری هم برای صعود لازم دارد.
مزایای تیرهای بتنی
- سبک بودن، حمل آسان، نصب راحت، مقرون به صرفه بودن نسبت به پایه های h شکل
- توانایی تحمل کوران و بادهای شدید به علت آئرودینامیک بودن پایه ها
- عدم تخریب سطوح خارجی و ترک پایه به دلیل فشردگی شدید بر روی دستگاه های سانتیریفیوژ
- دارا بودن قابلیت تولید در رنگ های متفاوت و رنگ آمیزی رویه (جهت همخوانی با محیط)
- داشتن عمر طولانی (بیش از 3 برابر پایه های h شکل)
- عدم امکان بالارفتن پایه به دلیل نداشتن پلکان جهت بالا بردن سطح امنیت شبکه
- استقامت در برابر ضربه های شدید به دلیل تحمل فشار ایستایی بالا
- داشتن زیبایی خاص و همگن در بافت مبلمان شهری
- مقرون به صرفه بودن و داشتن توجیه اقتصادی به دلیل استفاده حدوداً یک سوم مواد اولیه در مقایسه با پایه های h شکل
- قابلیت انتقال شبکه در چهارراه و سه راه ها به دلیل نداشتن گوشه و سطوح نرومادگی
- قابلیت نصب انواع دوربین های مدار بسته، فیلم برداری، تابلو فرمان و …
- به حداقل رساندن خطر برق گرفتگی و عدم سرقت از شلکه به دلیل عبود کابل های برق و فرمان از درون این پایه ها
- قابلیت جابه جایی پایه بدون کوچک ترین صدمه به پایه
- عدم سقوط پایه توسط رانش زمین به دلیل داشتن سطح مقطع مناسب
- مقاوم در برابر یخ زدگی به دلیل عدم وجود ترک های مویی در سطج خارجی پایه
- تیر چهار گوش یا h فقط در قسمت نری تیر می تواند حداکثری نیریی که روی تیر قید شده رو در فاصله یک متری تیر تحمل کند
- به فرض مثال تیر 12/400 h در قسمت نری تیر و فاصله یک تا دو متری می تواند، فشار 400 نیوتن رو تحمل کند. می توان تیر آهن را مثال زد که از قسمتت نری خم نمی شود ولی مادگی خمیده و قوس بر می دارد.
- اما تیر گرد یا پیش تنیده از هر طرف به ان فشار وارد شود به صورت یکسان می تواند تحمل کند و قسمت نری و مادگی ندارد.
- عمده خرابی پایه های بتنی از کف تا 500 سانتی متر بالاتر است که با تورسیل زدن و گاببین بندی (قالب بندی) می توان رفع مشکل نمود.