داشتن شناخت مشترک از عوامل آسیب رسان برای تعیین راهکار رفع آن عوامل ضروری است. لذا در این بخش عواملی که در زمان وقوع زلزله باعث آسیب دیدگی لوله ها می شوند، نامبرده شده و هر یک به اختصار تعریف شده اند.
لرزش زمین
لرزش زمین به علت انتشار امواج در زمین به وجود می آید. پریود و دامنه این امواج به میزان انرژی آزاد شده، فاصله از منبع انرژی، نوع موج، شرایط زمین شناختی در مسیر گسترش موج، مسیر و شرایط خاک و توپوگرافی منطقه بستگی دارد. در زمان گسترش موج انرژی به سازه های زیرزمینی و روزمینی منتقل می شود. امکان دارد سازه های مدفون مانند خطوط لوله نیز در زمان انتشار موج تغییر مکان های گذرایی را تجربه نمایند.
تغییر مکان ماندگار زمین
امواج لرزه ای می توانند زمین ساختگاه و تکیه گاه را به صورت ماندگار جابجا کنند. تغییر مکان های ماندگار زمین از جمله عوامل مهم آسیب در خطوط لوله مدفون و سطحی هستند. انواع تغییر مکان های ماندگار شامل گسلش، زمین لغزش، روانگرایی، نشت و برکنش است.
گسلش
معمولاً گسیختگی گسل ها در سطح زمین اتفاق می افتد که می تواند گسیختگی افقی، قائم و یا ترکیبی از این دو باشد. آسیب پذیری تجهیزاتی که در منطقه گسیختگی قرار دارند، بسیار زیاد است.
روانگرایی
روانگرایی زمانی اتفاق می افتد که خاک برای مدت کوتاهی به حالت مایع درآید. این موضوع هم در زیرزمین و هم در سطح احتمال وقوع دارد. روانگرایی معمولاً در خاکهای مستغرق و بدون چسبندگی اتفاق می افتد. خاک های مستعد روانگرایی معمولاً نزدیک به سفره های آب زیرزمینی و در مناطقی که سطح آب بالا و نزدیک سطح زمین است یافت می شود. مناطقی که با مصالح غیر مهندسی پر شده باشند نیز مستعد روانگرایی هستند. احتمال و شدت روانگرایی با افزایش شدت و زمان تداوم زلزله افزایش می یابد. روانگرایی و حرکت های جانبی از مهم ترین پارامترهای خسار ت زا هستند که می توانند ساز ه های زیرزمینی را به سطح زمین سوق داده و یا ساز ه های سطحی را در خاک غرق کنند.
نشست
لرزش زمین می تواند خاک را متراکم تر کرده و موجب نشست شود. البته میزان تغییر مکان ماندگار در اثر نشست کمتر از تغییر مکان در اثر روانگرایی است اما آنچه نشست را مهم می سازد، ایجاد تغییر مکان های غیریکنواخت در خاک است.
رانش خاک
حتی بدون روانگرایی، لرزش زمین می تواند تپه های خاکی را به حرکت درآورد. شدت رانش خاک به زاویه شیب، مقاومت، میزان آب و میزان تحکیم خاک و احتمال وقوع رانش خاک به زمان تداوم و شدت زلزله بستگی دارد. علاوه بر این، رانش خاک می تواند را ه های دسترسی را مسدود نموده و خسارات قابل توجهی رابه بار آورد.
برکنش
این پدیده که بیشتر به علت مولفه قائم زلزله اتفاق می افتد بر روی نقاط ورودی و خروجی (اتصالات) بیشترین آسیب را وارد می کند.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
