عیار بتن چیست؟
عیار بتن، حداقل مقاومت فشاری 28 روزه مورد نیاز برای ساخت یک سازه بتنی است.
این عیار به صورت ترکیب حرف انگلیسی M (ابتدای کلمه Mixture به معنی مخلوط) با عدد مقاومت مورد نیاز (بر حسب مگاپاسکال) نمایش داده می شود.
به عنوان مثال، عیار بتنی با مقاومت فشاری 20 مگاپاسکال، M20 است. هر عیار بتن دارای طرح اختلاط مختص به خود است.
به عنوان مثال، برای بتن M20 طرح اختلاط 1:1.5:3 برای نسبت ماسه:شن:سیمان در نظر گرفته می شود. این طرح اختلاط های مخصوص بر مبنا چندین آزمایش به دست آمده اند.
انتخاب عیار مناسب برای سازه بتنی:
عیار بتن بر اساس الزامات طراحی سازه مورد نظر انتخاب می شود. به طور کلی، دو نوع طرح اختلاط اسمی و طراحی برای بتن وجود دارد.
طرح اختلاط اسمی:
طرح از پیش تعیین شده ای است که معمولا برای ساخت و سازه های کوچک مقیاس و ساختمان های مسکونی کوچک (پروژه هایی با مصرف پایین بتن) مورد استفاده قرار می گیرد.
به کارگیری طرح اختلاط اسمی، ضریب اطمینان کافی را به همراه خواهد داشت. این موضوع، از کنترل کیفیت مداوم و رخ دادن مشکلات عمومی در حین ساخت و ساز جلوگیری می کند.
طرح اختلاط طراحی:
در این نوع طرح اختلاط، نسبت مواد تشکیل دهنده بتن از طریق آزمایش های مختلف به دست می آید. طرح اختلاط طراحی نیازمند کنترل کیفیت مناسب در حین انتخاب مواد، مخلوط کردن، انتقال و جانمایی بتن است.
طرح اختلاط بتن در این حالت بر مبنای مواد در دسترس و مسائل اقتصادی موجود (در پروژه های بزرگ مقیاس) انتخاب می شوند.
بنابراین در سازه های بتنی کوچک، معمولا استفاده از طرح اختلاط اسمی متناسب با عیارهای M15 تا M25 و برای سازه های بتنی بزرگ که مقاومت بالایی نیاز دارند نیز به کارگیری طرح اختلاط طراحی متناسب با عیارهای M30 به بالا توصیه می شود.
دسته بندی عیار بتن بر حسب کاربرد:
معمولا از عیار M15 برای ساخت بتن معمولی و از حداقل عیار M20 برای ساخت بتن مسلح استفاده می شود.
در جدول زیر، تقسیم بندی عیار بتن به همراه طرح اختلاط و مقاومت معادل آن آورده شده است.
توجه داشته باشید که بخش عددی عیار بتن همان حداقل مقاومت فشاری 28 روزه مورد نیاز بر حسب مگاپاسکال است.