انواع اتصالات سازه های فولادی بر اساس ابزار اتصال کدام هستند؟
امروزه، متداول ترین روش برای اتصال اجزا سازه های فولادی به یکدیگر، استفاده از پیچ یا جوش است. در گذشته، پرچ نیز به این منظور مورد استفاده قرار می گرفت اما با گسترش کاربرد پیچ، به کارگیری پرچ به دلایل مختلف منسوخ شد.
انتخاب نوع ابزار اتصال، یک روش مرسوم در تقسیم بندی اتصالات سازه های فولادی است.
در ادامه، به معرفی ویژگی های پرچ، پیچ و جوش به عنوان شناخته شده ترین ابزار اتصال اجزا در سازه های فولادی می پردازیم.
اتصالات پرچی در سازه های فولادی:
میخ پرچ به عنوان یکی از قدیمی ترین ابزار اتصال در سازه های فولادی در نظر گرفته می شود. در گذشته نه چندان دور، تمام اتصالات سازه های فولادی با پرچ کاری یا جوشکاری انجام می گرفت.
با گذشت زمان، پیچ های با مقاومت بالا جایگزین پرچ ها شدند. امروزه، اتصالات پرچی تقریبا منسوخ شده به حساب می آیند.
با این وجود، آشنایی با این نوع اتصالات به منظور درک صحیح در ارزیابی و بازسازی سازه های قدیمی ضروری است. میخ پرچ معمولا از سه جز اصلی کلاهک، «شنک» (Shank) یا تنه و دم تشکیل می شود.
ساختار تنه میخ پرچ به صورت توخالی و جنس آن از فولاد کربنی یا فولاد با مقاومت کششی بالا است.
اتصالات سازه های فلزی با استفاده از میخ پرچ طی فرآیندی به نام پرچ کاری صورت می گیرد. در این فرآیند، از دو میخ پرچ بلند و کوتاه استفاده می شود.
در ابتدا قطعات متصل شوند را سوراخ می کنند. سپس، میخ پرچ بلند با حرارت زیاد داغ کرده را از درون سوراخ ها عبور می دهند.
در مرحله بعد، میخ پرچ کوتاه را درون دستگاه پرچ و سپس مقابل دم میخ پرچ بلند قرار می دهند. در نهایت دستگاه پرچ با فشار زیاد دم های این دو میخ را به هم متصل می کند. به این ترتیب، اتصال پرچی به وجود می آید.
امروزه، پرچ کاری در سازه های فولادی به دلیل وجود معایب زیاد از استاندارهای مختلف حذف شده است.
از معایب به کارگیری پرچ به عنوان جز اصلی اتصالات سازه های فولادی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اتصالات پیچی در سازه های فولادی:
پیچ، یکی از پرکابردترین ابزار اتصال در سازه های فولادی است. این ابزار به همراه مهره در اتصال عضوهای مختلف سازه های فولادی مورد استفاده قرار می گیرد.
متداول ترین انواع پیچ مورد استفاده در اتصالات سازه های فولادی، پیچ های با مقاومت بالا و پیچ های معمولی (با کد A307) هستند.
پیچ های فولادی با مقاومت بالا به دو گروه A (با کد A325) و B (با کد A490) تقسیم می شوند. این پیچ ها به عنوان پیچ ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند.
به فرآیند اتصال عضوهای سازه با استفاده از پیچ و مهره، پیچ کاری گفته می شود. این فرآیند بسیار ساده است و بر خلاف پرچ کاری، اجرای آن نیازی به نیروی کار متخصص ندارد.
اتصالات پیچی انعطاف پذیری خوبی دارند. به علاوه، نصب و باز کردن قطعات آن در هنگام بازرسی یا نگهداری های دوره ای ساده است.
این نوع از اتصالات برای استفاده در اعضای تحت کشش، برش یا ترکیبی از این نوع بارگذاری ها مناسب هستند.
از مزیت های اتصالات پیچی در سازه های فولادی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
معایب اتصالات پیچی عبارت هستند از:
اتصالات جوشی در سازه های فولادی:
در اتصالات جوشی، عضوهای مورد نظر توسط جوش به یکدیگر متصل می شوند. اتصالات جوشی را می توان بر اساس نوع جوش، حالت جوش و نوع اتصال به انواع زیر تقسیم بندی کرد:
به طور کلی، جوش ماهیچه ای نسبت به جوش شیاری ضعیف تر است. با این وجود، به دلیل استحکام بالای جوش ماهیچه ای در حین اجرا، کاربرد بیشتری نسبت به دیگر گزینه ها دارد.
هزینه جوش انگشتانه و جوش کام بالا است. به علاوه، این جوش ها در انتقال نیروهای کششی عمود بر سطح ضعیف عمل می کنند. در مجموع، کیفیت اتصالات جوشی به توانایی جوشکار بستگی دارد.
مزایای اتصالات جوشی در سازه های فولادی عبارت هستند از:
از معایب اتصالات جوشی می توان به موارد زیر اشاره کرد: