قالب بندی چیست و چگونه انجام می شود؟
فرآیند سرهم کردن و آماده سازی قالب بتن، با عنوان «قالب بندی» (Formwork) شناخته می شود.
در ساخت قالب بتن موادی مانند الوار چوبی، تخته لایه، فلزات، سرامیک یا فیبرهای پلیمری تقویت شده مورد استفاده قرار می گیرند.
به ساخت قالب با استفاده از مواد چوبی، اصطلاحا «تخته قالب بندی» (Shuttering) می گویند.
تخته قالب بندی، متداول ترین نوع قالب بندی است که در محل اجرای پروژه و با استفاده از الوار چوبی یا تخته لایه انجام می شود.
ضرورت قالب بندی بتن چیست و چرا اهمیت دارد؟
در مواقعی که هیچ خاک یا سازه ای برای محافظت از بتن ریخته شده و نگه داشتن آن به شکل دلخواه وجود نداشته باشد، حتما باید از قالب بتن استفاده کرد. به طور کلی، قالب بندی برای موارد زیر ضروری است:
انواع قالب بندی چه هستند؟
بیشترین کاربرد قالب بندی برای ساخت پی، دیوار، ستون و دال بتنی است.
البته قالب بندی برای ساخت تیر، سقف، جاده، پیاده رو، ایوان و سازه های مختلف دیگر نیز به کار می رود. در این قسمت به معرفی پرکاربردترین انواع قالب بندی می پردازیم.
قالب بندی پی:
اولین مرحله در ساخت سازه های بتنی، ساخت پی و کف سازی است. ستون یا دیوارها بر روی پی قرار می گیرند.
بنابراین، طراحی شکل و ابعاد پی به نوع سازه ای بستگی دارد که قرار است روی آن ساخته شود. در نتیجه، ابعاد و شکل قالب بندی نیز به ابعاد و نوع پی (منفرد یا نواری) ارتباط خواهد داشت.
قالب بندی ستون:
ستون های بتن مسلح معمولا در معرض بارهای جانبی قرار می گیرند. دلیل این موضوع، کوچک بودن سطح مقطع ستون ها نسبت به ارتفاع آن ها و حجم نسبتا بالای بتن ریزی است.
بنابراین، هنگام قالب بندی ستون حتما باید از اتصالات محکم و تکیه گاه های مقاوم استفاده کرد. با افزایش ابعاد ستون بتنی، باید سختی قالب های بتن نیز افزایش یابد.
این کار توسط افزایش ضخامت جداره داخلی قالب یا اضافه کردن ورق های تقویت کننده عمودی صورت می گیرد.
قالب بندی دیوار:
قالب بندی دیوار معمولا از دو طرف صورت می گیرد. به دلیل مساحت بالای مقطع دیوارها، بارهای جانبی اعمال شده بر قالب دیوار نسبتا کمتر از قالب ستون است.
با این وجود، هر چه ارتفاع دیوار بلندتر باشد، از تجهیزات بیشتر و مقاوم تری برای قالب بندی آن استفاده می شود.
قالب بندی دال:
دال بتنی، سازه ای است که معمولا در سقف ساختمان یا در برخی از مواد بر روی پی قرار می گیرد. قالب بندی دال بتنی به نوع دال طراحی شده (یک طرفه یا دو طرفه) بستگی دارد.
کاربرد قالب بتن به پروژه های ساختمانی و صنعتی محدود نمی شود. علاوه بر موارد بالا، قالب های مخصوص برای ساخت وسایل کوچک و تزئینی مانند صندلی، گلدان، بطری، قفسه و غیره نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
ملاحظات قالب بندی کدام هستند؟
پس از اتمام قالب بندی، بهتر است شبکه ای از میلگرد را داخل قالب قرار داد. این کار باعث تقویت استحکام سازه بتنی می شود.
مرحله بعد، بتن ریزی است. هنگامی که بتن درون قالب به اندازه کافی سخت شده باشد، باید قالب را از روی آن جدا کرد.
در صورتی که نوع قالب مورد استفاده دائمی باشد، قالب بر روی بتن باقی خواهد ماند. هدف از روش های مختلف قالب بندی، ساخت یک مجموعه مقاوم با امکان جابه جایی، برپا کردن، بتن ریزی و باز کردن آسان است.
به منظور دستیابی به این اهداف، اجزا مختلف قالب باید به خوبی در کنار یکدیگر قرار گرفته باشند.
موارد زیر، نکات ضروری در هنگام اتصال اجزا مختلف قالب به یکدیگر هستند:
با رعایت نکات بالا می توان شکل صحیح، مقاومت بهینه و دوام کافی سازه بتنی را تضمین کرد.
البته برای دستیابی به بهترین نتیجه، ماده تشکیل دهنده قالب و انتخاب قالب متناسب با سازه مورد نظر نیز از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
در بخش های بعدی به توضیح این موارد نیز خواهیم پرداخت.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
